Peuterpuber in huis? Eerste hulp voor mama en papa

6 tips voor een peuterende puber

Als je kindje tussen 18 maanden en drie jaar is, lijkt het soms op een oorlogszone bij je thuis. Da’s niet zo gek, net dan zetten peuters een grote stap in hun ontwikkeling. Jep, zoals pubers. Geen zorgen: bij een peuter beperkt het ‘puberen’ zich tot een aantal maanden – nog even tijd voor het de echte werk eraan komt :-).

Een paar tips op een rijtje. Zodat het vlotter loopt in de periode waarin je peuter volop experimenteert en (jouw) grenzen aftast.

1.    Choose your battles

Hoe meer regels, hoe moeilijker voor je peuter om alles te begrijpen. En hoe moeilijker voor jou om het vol te houden. Dus: weet welke strijd je aangaat. Stel je eigen regels niet in vraag, letterlijk dan. Zeg niet: “Zullen we nu je tandjes poetsen?”, maar wel: “'Kom kleine schat, we gaan je tandjes poetsen.”

Zorg er ook voor dat je peuter het gevoel heeft dat hij/zij een grote jongen/meid is en ook soms zelf mag kiezen. Dan gaan die andere, vaste regels er beter in. Dus laat je kindje gerust z’n eigen beker aanduiden, zeggen hoe de boterhammen gesneden worden, welke sokken het worden vandaag …

2.    Postief werkt altijd beter

Aandacht, aandacht. Daar is het je peuter om te doen. De truc is om zoveel mogelijk positieve aandacht te geven, zodat je kindje minder die negatieve houding opzoekt. Geef een complimentje wanneer je kleintje rustig aan het spelen is. Vaak vinden peuters het erg leuk om ouders te helpen met poetsen, koken … iets wat je dan ook kan bevestigen.

3.    Blijf rustig en help gevoelens verwoorden

Onze koelkastdeur is veranderd in een kleurrijk stickerfestijn en ja, het vloekt wat met de rest van het interieur. Maar de leuke gezichtjes helpen mijn peuterzoontje enorm als hij boos of verdrietig is. Hij kan ons duidelijk maken wat hij voelt, wij kunnen beter inspelen op wat hij dan nodig heeft.

(mama Katrien)

Met een driftbui toont je peuter frustratie of boosheid. Voor zo’n kleintje is het moeilijk om emoties te beheersen of herkennen, laat staan te zeggen wat er precies scheelt. Blijf zelf rustig en geef je kindje de tijd om te bekomen.

Nadien kan je troosten en je peuter laten benoemen wat het gevoel was. Doe dat wel op peuterniveau. Hulp nodig? Het Bambix beertje staat klaar: gebruik de Bambix emoticons.

Je kan de emoticons afdrukken en een emotiemeter maken. Kleef de beregezichtjes op een lange papierstrook en laat je kindje zijn gevoelens aanduiden door een wasknijper te plaatsen bij een bepaald beertje. Zo vertalen jullie samen gevoelens: boos, triest, ondeugend, blij …

Zeg ook dat je je kindje begrijpt. Bijvoorbeeld: “Ik zou je erg graag een boterham met smeerkaas geven, ik weet dat je dat erg graag wil. De smeerkaas is spijtig genoeg op, maar ik heb wel het vleesje dat je lekker vindt.” Veel beter dan: “Stop met erom te vragen, want het is er nu niet.”

4.    Vermijd ‘neen’ (of toch zoveel mogelijk)

Geen makkelijke opdracht, maar probeer zelf niet te vaak ‘neen’ te zeggen tegen je peuter en verhef je stem zo weinig mogelijk. Peuters apen graag na en je kindje zal dit gedrag imiteren.

Bied een alternatief aan voor iets wat niet mag of kan. Bijvoorbeeld: “Je mag niet gooien met het speelblokken, maar we kunnen wel samen met de bal spelen en gooien in de tuin.”

5.    Het is niet persoonlijk

Net een stevige discussie gehad met mijn dochter van 2,5 jaar, nadat ze al 3 keer met haar fietsje de douche was ingereden, terwijl mama ‘neen’ zei. Het eindigde met: ‘Jij bent een stomme mama!’. Zij stampvoette naar de gang, ik droop af naar de keuken. Allebei om een potje te wenen.

(mama Vera)

Neem het uitdagende gedrag van je peuter vooral niet persoonlijk. Soms lijkt het alsof dat duiveltje je met opzet uitdaagt. Jij zegt dat iets niet mag, hij/zij doet het ostentatief wél. Of je wordt hard afgewezen en krijgt een ‘neen’ of boze opmerking als je nog maar in de buurt komt. Je peuter heeft geen idee wat dat gedrag met je doet. Het is vooral wat er gebeurt als hij of zij ‘neen’ tegen je zegt dat je kindje interesseert.

6.    Afleiding werkt beter dan straf

Een straf begrijpt een peuter niet. Oorzaak en gevolg aan elkaar koppelen, is nog te moeilijk. Wat kan je wel doen bij ongepast gedrag?

• Je kan afleiden en voorstellen samen een boekje te lezen wanneer je merkt dat je peuter opnieuw kattekwaad wil uithalen.
• Bepaald gedrag, zoals zeuren, kan je negeren.
• Wanneer je kindje anderen pijn doet, grijp je het best meteen in door je peuter uit de situatie te halen. Je gedrag op dat moment zegt genoeg, er hoeft niet nog een straf op te volgen.
• Geef korte, simpele instructies op ooghoogte van je kind.