Team ouderschap: 10 tips om ook als koppel dicht bij elkaar te blijven in prille babytijden

Aan het woord: Nina Mouton, gezinspsycholoog

1. GEEF ELKAAR DE RUIMTE OM TE ZOEKEN
   Jullie moeten groeien in deze nieuwe rol. Aanvaard dus dat jullie niet vanaf dag één een geoliede machine kunnen zijn. Het eerste jaar met een baby erbij, dat is constant zoeken en bijsturen.
2. ONTDEK HET SAMEN
   Jij leest de boekenen woont de lezingen bij? Als je dan achteraf de informatie doorspeelt aan je partner, is die al gekleurd. Trek de informatiezoektocht niet naar je toe. Ga met z’n tweeën op onderzoek. Samen nieuwe dingen ontdekken, schept een band.
3. GUN ELKAAR TIJD APART
   Een goed team hoeft niet voortdurend samen te zijn. Vat het niet op als een belediging als je partner zegt: ‘Ik wil even alleen zijn, ik ga een halfuurtje wandelen.’ Neem zonder schuldgevoel zelf ook wat tijd voor jezelf als je daar behoefte aan hebt.
4. LET IT GO
   Als je het huishoudelijke werk en de zorg voor de baby eerlijk wilt verdelen, probeer de controle dan wat los te laten. Laadt je partner de vaatwasmachine in? Ga niet achter zijn rug meteen alles herschikken. Zo raakt het ook wel schoon. Verdeel de taken. En neen, dan worden ze niet exact op jouw manier uitgevoerd. Maar misschien kan daar wel een andere manier naast staan? Een die even goed is? Vraag jezelf af wat het ergste is dat kan gebeuren als je de controle loslaat. Ook communicatie over dagelijkse dingen en praktische taken is superbelangrijk. Hoe kan je partner weten hoe het met je gaat of wat je thuis allemaal doet, als je het niet vertelt? De ander kan niet in je hoofd kijken.
5. POLS NAAR ELKAARS VERWACHTINGEN
   Als jullie met zijn tweetjes op reis gaan, dan bespreken jullie waarschijnlijk van tevoren wat jullie van die vakantie verwachten. Zo vermijd je dat de één de hele dag boeken wilt lezen aan het zwembad, terwijl de ander de bergen wilt intrekken. Voor je op reis gaat, stem je zulke dingen met elkaar af. Maar wanneer er een baby komt – toch ook een soort van reis! – vergeet je dat soms. Daarom is het een goed idee om jullie verwachtingen eens op tafel te gooien. Hoe denken jullie dat de komende tijd er zal uitzien? Hoe willen jullie dit aanpakken? Hoe zien jullie de rolverdeling? Hoe zijn jullie zelf opgevoed? Wat nemen jullie daaruit mee en wat doen jullie liever anders?
6. VRAAG OOK EENS HOE DE ANDER ZICH VOELT
   Je leven zit in een stroomversnelling. Alles is nieuw. Dan is het normaal dat je even wat meer op jezelf gericht bent. Herinner jezelf er af en toe aan bewust oog te hebben voor de gevoelens van je partner.
7. VERMIJD DE ‘WIE HEEFT HET ERGER?-STRIJD’
   ‘Jij mag de hele dag thuisblijven met de baby, terwijl ik moet gaan werken’ versus ‘Jij mag de hele dag in de bewoonde wereld doorbrengen, terwijl ik tussen vier muren voor ons kind zorg’. Onthoud: iedereen heeft recht op zijn gevoelens. En op zijn vermoeidheid. Wat jij voelt, is juist voor jou en omgekeerd. Zeggen dat de ander ‘niet moe kan zijn’, of ‘het minder zwaar heeft’? Zulke dingen kun je niet voor elkaar invullen. Doe je dat wel, dan creëer je een kloof. Wat jullie allebei nodig hebben, is een beetje erkenning voor elkaars situatie. Denk: ‘We roeien in hetzelfde bootje. Niet in twee aparte boten’. Zo groei je weer naar elkaar toe.
8. LAAT JE PARTNER TOE
   Er bestaat zoiets als maternal gatekeeping: de moeder, die vanuit een oerinstinct haar rol als primaire zorgfiguur bewaakt. Ze sluit dan letterlijk het hek: zij en de baby aan de ene kant, de rest van de wereld aan de andere. Ze houdt hulp van buitenaf – vaak ook die van de vader – op afstand. Luiers verschonen, de baby in bad stoppen of troosten, kleertjes uitzoeken, flesjes geven: zij vindt dat ze zelf het best weet hoe het moet en neemt de zorgtaken bijgevolg allemaal op zich. Herkenbaar? Als mama ben je de eerste hechtingsfiguur van je baby, dat klopt. Maar de papa is de tweede. Zet hem niet buitenspel. Laat hem ook zijn zorgrol opnemen en een relatie opbouwen met zijn kind. Laat hem zelf uitzoeken hoe het moet en hoe hij het wil aanpakken. Bonus: als je partner voor de baby mag zorgen, dan kan hij het ook wanneer je niet in de buurt bent. Tijd voor jezelf nemen? Uitstekend plan. Maar: als de papa dan geen band heeft met zijn kind én geen idee heeft hoe hij ervoor moet zorgen? Of waar de pyjama’s liggen? Dan krijg jij als moeder nooit rust.
9. GEEN SEKS  ≠ AFWIJZING
   Voor mannen is seks vaak een manier om te verbinden, vrouwen hebben doorgaans eerst mentale verbinding nodig, voordat ze  lichamelijk willen verbinden. Bovendien hebben ze, tijdens die eerste weken en maanden, al quasi voortdurend een baby aan hun lijf hangen. Dan voelen ze misschien niet meteen de nood om, na babybedtijd, zich wéér lichamelijk te moeten geven. Voor de mannen: dat is geen afwijzing. Je vrouw ziet je nog even graag. Haar hoofd staat er gewoon even niet naar.
10. VRAAG JE BIJ EEN RUZIE AF WAAR ZE VANDAAN KOMT
    Vallen er harde woorden over rondslingerende sokken? Dan gaat de ruzie vast niet écht over sokken. Onder kwaadheid schuilt altijd een dieperliggend gevoel. Denk na: waarom word ik hier zo boos om? Welk gevoel zit hieronder? Vind ik dat ik er alleen voorsta? Heb ik nood aan verbinding? Trouwens: ruziemaken is ook een manier om verbinding te zoeken met je partner. Blijf dus niet eindeloos doorbomen over die sokken. Praat liever over wat eronder sluimert.

Wist je dat…

‘mannen die de baby vaak knuffelen en verzorgen, meer oxytocine (knuffelhormoon) aanmaken? Dat creëert gevoelens van verbondenheid met het kind, maar helpt ook in de relatie tussen partners: mannen met meer oxytocine blijken meer begrip te tonen voor de situatie van de jonge moeder.’

-Dr. Els Dufraimont, Gynaecoloog 

True Stories

‘De jongens zogen al onze aandacht op, waardoor we amper oog hadden voor elkaar. Maar we wisten: we hebben een goede relatie, we moeten deze fase gewoon even doorkomen in overlevingsmodus.’

- Aafje

‘We waren doodop en maakten veel ruzie tijdens die eerste weken. Om niks. Tot ik me voornam om te stoppen met kappen op alles wat hij zei. Eens zacht te reageren. Hem te bedanken wanneer hij iets liefs deed. Te vragen of hij ook zo moe was. De strijd ging meteen liggen.’

- Eva

‘Gaat de ene alleen op stap, dan zegt de andere: “Maak plezier, maak je geen zorgen om mij en de kinderen”. Zo vertrek je al niet met een rugzak vol schuldgevoelens. Berichten met baby-updates of kindergerelateerde vragen sturen we dan niet. Anders ben je er nooit helemaal uit.’

- Sanne