Ik heb zwangerschapsdiabetes – mijn tips

Wat is het & hoe wordt het gediagnosticeerd?

Zwangerschapsdiabetes is een vorm van diabetes die ontstaat tijdens de zwangerschap, meer bepaald na de twintigste week, onder invloed van zwangerschapshormonen die geproduceerd worden door de placenta. Elke zwangere vrouw in België wordt getest a.d.h.v. ofwel de challengetest ofwel de orale glucosetoleratietest. Meer informatie vind je hier.  

Er zijn een paar risicofactoren, zoals een verhoogd BMI (>25), diabetes in de familie, zwangerschapsdiabetes bij een vorige zwangerschap, etc. Maar deze zijn niet exclusief. Zo heb ik zelf een BMI van 22, heeft niemand in de familie diabetes en is dit mijn eerste zwangerschap.

Wat is hier de boodschap? Zwangerschapsdiabetes is niet jouw schuld en is puur hormonaal. Meestal verdwijnt deze dan ook enkele uren na de bevalling. (Want yep ... dat schiet toch meteen door je hoofd als mama in spe – heb ik hier schuld aan? Wat had ik anders kunnen doen?!)

Is het gevaarlijk?

Het meest voorkomende gevolg van zwangerschapsdiabetes is dat je baby een hogere kans heeft op een (te) zwaar geboortegewicht en een te laag bloedglucosegehalte na de geboorte. Maar in België wordt elke zwangere vrouw getest en dankzij een goede opvolging verlaag je deze kans exponentieel. Bovendien loop je als mama dankzij een goede opvolging minder kans op een keizersnede door een te zware baby, helpt het je om type 2 diabetes op latere leeftijd te voorkomen en vermindert het de kans op zwangerschapsvergiftiging.

De behandeling

Afhankelijk van de bloedglucosewaarden, zal een persoonlijk plan opgesteld worden in samenspraak met een endocrinoloog en diëtiste. Meestal voldoen een aanpassing in de voeding (bye bye wekelijkse frietjes en lekkere zondagse koffiekoeken!) en voldoende lichaamsbeweging. Maar wanneer dit niet voldoende blijkt te zijn, wordt er overgegaan tot het toedienen van insuline.

En dat was dus ook bij mij het geval ... Na drie weken streng te diëten en ’s avonds, ondanks de vermoeidheid, nog een uurtje te gaan wandelen, bleven mijn nuchtere waarden boven de aanvaardbare grens van 95 ml/dg.

Effect van de behandeling?

Het werkt ... We zijn nu anderhalve maand verder en de combinatie van het dieet en het toedienen van insuline eenmaal per dag lijkt een goede oplossing te zijn. Hij is nog steeds een ferm bazeke, maar zijn groei is genormaliseerd (hij zit nu in percentiel 74 op 33 weken). Toch een echte opluchting!

Mijn tips?

1. Lees de labels

Je zult vanaf nu dus alle etiketten moeten lezen van de producten die je in je karretje stopt. In het begin is dat veel werk, maar je ontdekt al snel welke producten je wel en welke je beter niet kunt nemen. Er zijn gelukkige enkele vuistregels die je kan gebruiken in deze evaluatie (maar controleer dit uiteraard altijd met jouw diëtiste, elke situatie is persoonlijk en verschillend):

• Hoe meer gram vezels per 100g, hoe beter. Ga op zoek naar producten met meer dan 10g vezels per 100g (groenten, volkoren crackers/brood, etc)
• Minimaliseer het aantal koolhydraten uit bewerkte voeding. Koolhydraten uit groenten zijn ongelimiteerd, maar bij bewerkte voeding zijn dit meestal snelle suikers. (En spreid de inname hiervan over de dag!)
• Meer specifiek: minimaliseer het deel suikers in deze koolhydraten. Altijd minder dan 6g per 100g. Zo zal je al snel zien dat die “gezonde yoghurtjes” jammer genoeg niet zo gezond zijn. Maar er zijn alternatieven, zoals Griekse yoghurt, die dan weer wel goed zijn.
• Pas op voor “verborgen suikers”. De suikers in de voedingstabel zijn de ‘toegevoegde suikers’, maar veel producten bevatten natuurlijke suikers (bv. fructose in fruit) of alternatieven (bv. aspartaam) , die niet vermeld staan in de tabel.

2. Beweeg (als het mogelijk is)

Ik heb persoonlijk erg veel last van vermoeidheid. Dus het advies om elke avond nog een uurtje te bewegen, was voor mij hetzelfde als horen “en nu gaan we trainen voor een marathon”. Dus, ik probeer er een speciaal moment van te maken: romantisch momentje met mijn man, of een belletje naar mijn mama, of die podcast van Mama Baas opzetten, of dat vooropgestelde doel van aantal stappen toch nog halen.

3. Spreid je eten om pieken in je bloedsuikerspiegel te voorkomen

Waarom? Een hoge bloedsuiker vereist aanmaak van insuline. En daar knelt het schoentje: jouw zwangerschapshormonen doen de gevoeligheid voor insuline afnemen. Dit leidt tot een verminderde insulineproductie door de alvleesklier en hierdoor ontstaat er een grotere intolerantie voor glucose.

Hoe? Laat minstens 2u tussen elke maaltijd en/of tussendoortje. En meet je hoeveelheid ingenomen koolhydraten echt af tijdens elk (m)eet-moment.

4. Blijf je lievelingsgerechten klaarmaken, maar vervang de koolhydraatrijke ingrediënten

Je bent nog altijd zwanger he! Wat betekent dat je jezelf al heel wat moet ontzeggen (dat lekkere glas rode wijn, die donkerrode steak, dat zachtgekookt eitje, etc). Dus wees inventief en blijf je lievelingsgerechten maken, maar vervang de koolhydraatrijke ingrediënten door een suikerarmer en vezelrijker alternatief.

Bijvoorbeeld: ik ben zelf verzot op burritos met chili con carne. Ik vervang de wraps door ofwel een groentenwrap of een meergranenwrap (lees de voedingstabel steeds om te evalueren of dit een goed alternatief is!). Daarnaast vervang ik de zure room door een zelfgemaakt sausje van Griekse yoghurt met geperste knoflook en peper en vervang ik de zetmeelrijke groenten (bonen, maïs) door andere groenten (zoals courgette of paprika). De juiste kruiden geven het uiteindelijk toch nog die lekker smaak!

5. Ga op zoek naar dat stukje voedsel waar je toch nog mee kan “zondigen”

Ik ben een echte aperitiever ... Mmm chips, guacamole, humus! Maar chips is uit den boze. Gelukkig is gepasteuriseerde kaas een goed, zoutig alternatief. En gesneden worteltjes in guacamole en humus smaken ook heerlijk.

Ben je eerder een zoetekauw? In de meeste supermarkten vind je heel wat suikervrije tussendoortjes. Bv. de vanille wafeltjes van Céreal. Maar, lees steeds goed de ingrediëntenlijst en de voedingswaarden in de tabel. Sommige van deze tussendoortjes hebben een hoge hoeveelheid aan koolhydraten, wat dan weer afgeraden wordt.