Als veertiger zou je officieel in de ongelukkigste periode van je leven zitten
Het blijkt uit talloze studies: het geluksgevoel neemt af en bereikt een dieptepunt als veertiger, om daarna als vijftiger opnieuw te stijgen. Opmerkelijk daarbij is dat dit een consistente bevinding is, over alle landen en culturen heen.
Je hebt geen echte reden om te klagen. Alles voelt gewoon lastig, en je hebt niet dat tevreden gevoel waarvan je verwacht had dat deze levensfase het met zich mee zou brengen. Troost je: het ligt dus niet aan jou.
De Australische huisarts Sam Hay geeft aan hoe steeds meer veertigers bij hem langskomen met vage maar sterke symptomen. Ze zijn daarom niet perse depressief, maar ze zijn niet gelukkig. Ze hebben het gevoel dat er iets niet klopt. En daar zijn een aantal oorzaken voor.
Nooit zoveel druk
Een eerste is een verandering in je prioriteiten. Je bent niet meer die ambitieuze twintiger of dertiger die desnoods zijn ziel zou verkopen om toch maar carrière te maken. Je vindt het even belangrijk om naar die basketmatch of dat concert van je kinderen te gaan kijken als dat je die bestuursvergadering bijwoont. Dat is op zich mooi, maar tegelijk ervaar je een overkoepelende druk – en de tegenstelling tussen wat je altijd dacht te willen en wat je ziel nu echt voedt.
Misschien is de droom van een leven met kinderen op de één of andere manier aan je voorbijgegaan, en moet je opnieuw op zoek naar waarin je geluk vindt en wat je precies nodig hebt in de volgende fase van je leven. De grote vragen waarvan je eigenlijk dacht dat je die nu wel al beantwoord zou hebben.
Weet je nog dat je als kind de vraag kreeg wat je wilde worden als je groot was? Dat je je probeerde voor te stellen hoe je droomhuis eruit zou zien?
Als veertiger word je verondersteld om die dingen te hebben waargemaakt, om alle hokjes te hebben afgevinkt. Je vergelijkt jezelf niet langer met wie jonger is dan jij – maar je vergelijkt jezelf met leeftijdsgenoten. En daarbij doe je jezelf altijd tekort, bewust of onbewust.
Nooit zoveel mensen die op je leunen
We zien een enorme vergrijzing van de bevolking, en tegen dat je 40 wordt zijn je ouders wellicht (bijna) gepensioneerd. Je moet niet alleen de ballen in de lucht zien te houden binnen de muren van je gezin, ook daarbuiten groeien de verwachtingen en krijg je een grotere rol toebedeeld. Denk maar aan het organiseren van familietripjes of familiefeesten. Er wordt vaker beroep gedaan op jouw tijd.
Alleen is die tijd er niet. Want die extra verantwoordelijkheden in de familie komen bovenop je verantwoordelijkheden voor je werk, je kinderen en je partner.
Nooit zo weinig tijd voor jezelf
Je werk, je kinderen, je partner, je vrienden, sporten: alles en iedereen lijkt wel een stukje van jou te willen. En jij wil niemand teleurstellen, want dan verlies je de droom. Bovendien, als jij het niet allemaal doet, valt alles in elkaar als een kaarthuisje.
En dus ga je door, omdat je het gevoel hebt dat het moet. En dan ga je naar de dokter, ervan overtuigd dat er op zich niets mis is, maar wel met het gevoel dat je het gewicht van de hele wereld op je schouders torst … omdat dat ook zo is.
Maar wat kan je daar nu aan doen?
Erkenning
Eerst en vooral is het belangrijk dat je erkent wat er aan de hand is. Je moet inzien dat de dagelijkse chaos frustraties, stress, vermoeidheid en misschien ook een beetje een ongeluksgevoel met zich mee brengt. Er IS veel aan de hand, en het is helemaal oké als je het daar helemaal mee hebt gehad.
Voor veel mensen helpt het om te weten dat ze niet de enigen zijn die zich zo voelen, en dat hun gevoelens gevalideerd worden.
Glazen ballen versus plastic ballen
Maak een onderscheid tussen glazen ballen en plastic ballen. Je glazen ballen zijn de dingen in je leven die je simpelweg niet kan laten vallen. De plastic ballen daarentegen zijn de deeltjes die vandaag, deze week en misschien zelfs over een paar maanden niet van belang zijn in het grotere geheel. Ze kunnen uit je handen vallen zonder dat het echt een probleem vormt – deze ballen blijven stuiteren.
Om een voorbeeld te geven: stel dat je deze week een belangrijke deadline hebt voor een belangrijk project. Aan dat project hangt een bonus vast, wat dan uiteraard weer zorgt voor financiële ademruimte. Je kinderen ’s avonds instoppen met een knuffel en een paar bladzijden voorlezen uit hun favoriete boek zorgt ervoor dat je alles even kan loslaten én is exact wat zij nodig hebben. Die deadline halen en je kinderen onderstoppen zijn deze week je glazen ballen.
Hebben je kinderen echt een versbereid driegangenmenu nodig, of kunnen ze ook weleens overleven op een kant-en-klare lasagne? Moet je echt twee keer per dag stofzuigen? Dat zijn je plastic ballen, en die zijn deze week gewoon iets minder belangrijk. Dat is oké.
Wees je bewust van je overwinningen
Alles bij elkaar, was vandaag een oké dag. Misschien niet fantastisch, maar wel oké. En dat is voldoende.
Iedereen was op tijd op school en op het werk, het huiswerk werd gemaakt, het eten was misschien een beetje aangebrand maar we konden eten, en iedereen lag op een redelijk uur in bed. Win, win, win en win!
Deze overwinningen hebben niets te maken met merknamen, de grootte van je huis of welke stempels je hebt verzameld in je reispas.
Praat met je huisarts
Je huisarts is je vangnet. Artsen oordelen niet, ze zijn er om te luisteren, een diagnose te stellen en te helpen. Zelfs de meest vage symptomen kunnen een uitgangspunt vormen om je te helpen in deze lastige periode.
Voor vrouwelijke veertigers heeft ook de (peri)menopauze een impact. De perimenopauze kan zich al laten voelen op de leeftijd van 35 jaar en kan een invloed blijven hebben op vrouwen tot begin de 50. Uit een recent onderzoek blijkt dat een veelvoorkomend symptoom van vrouwen op deze leeftijd is dat ze zich niet zichzelf voelen. Krachtig.
Zelfs als je een symptoom hebt waarvan je denkt dat het maar iets “vaags” is of als het gaat om “gewoon een gevoel”, is het de moeite om dat te laten onderzoeken. De dokter is er voor jou, en er zijn geen foute antwoorden. Het gaat om hoe jij je voelt en hoe de dokter je kan helpen – of dat nu met een klinische diagnose is of met een doorverwijzing naar iemand die je kan helpen om sterker te worden en deze periode door te komen.
Ga naar een psycholoog
Professionals zijn niet je partner, je moeder of je beste vriend – ze hebben geen persoonlijk belang in jouw leven. Ze zijn opgeleid om je te helpen navigeren doorheen de chaos, een onderscheid te maken tussen die glazen en die plastic ballen en je coping mechanismen meester te maken – zodat je meer tools ter beschikking hebt.
Het is oké om je leven onder te loep te nemen en te beslissen waar je wel en niet de ruimte voor hebt op dit moment. En je hoeft je daarbij niet schuldig te voelen over de beslissingen die je neemt.
Bron: Kidspot