Mag ik nog “huilbaby” zeggen?

Als een reis niet correct wordt gepresenteerd, vertrek je misschien op de verkeerde reis. Het kan ook goed zijn dat je op een reis vertrekt met bepaalde verwachtingen, maar dat door de verkeerde omschrijving van de reis jouw verwachtingen helemaal niet ingelost worden. Stel je maar eens voor dat je een vijfsterrenhotel boekt in Egypte en je terecht komt in een herberg op de top van een berg in Tirol. 

Nu vraag je je misschien af waarom ik je op de top van een berg in Tirol laat staan terwijl ik je ging meenemen op huilbaby-reis? Net zoals de reis naar Tirol op de verkeerde manier werd omschreven door de reisaanbieder en er hierdoor verwarring en zelfs problemen ontstaan, ontstaat er heel veel verwarring en ontstaan er zelfs problemen wanneer het gaat over de benaming ‘huilbaby’. Om dit te illustreren geef ik je graag een aantal quotes mee van ouders die deelnamen aan mijn onderzoek.

‘De term “huilbaby” vind ik persoonlijk fout … Zo algemeen en het klinkt alsof er niks aan de hand is.’

‘Ik wil dat de term ‘huilbaby’ niet meteen gelinkt wordt aan de moeder, want zo lijkt een huilbaby de schuld van de moeder omdat die overmatig gestresst is en ook stress bij haar baby veroorzaakt … in plaats van naar echte oorzaken te gaan kijken.’

‘Maar ik ben ook nog steeds niet akkoord met de term “huilbaby”. Een baby huilt toch om iets duidelijk te maken? Er is een achterliggende oorzaak. Bij ons was dat pijn door reflux.’

Uit deze quotes leid ik drie dingen af. Ten eerste zijn ouders bang dat de last, de zwaarte, de ernst van een huilbaby onderschat en/of geminimaliseerd wordt. Ten tweede is er de angst en frustratie dat de oorzaak maar vooral de schuld van het overmatig huilen van een baby bij de ouder(s) gezocht wordt. Als laatste, misschien wel belangrijkste aspect dat ik afleid, stellen ouders de term “huilbaby” gelijk met “huilen zonder oorzaak”. 

Elk van deze drie zaken kunnen ervoor zorgen dat er, naast de aanwezigheid van een huilbaby an sich, nog meer obstakels op jouw weg kunnen komen als ouder van een huilbaby. Daarom zal ik jou meenemen doorheen elk van deze drie aspecten.

1. Minimalisatie en onderschatting van de situatie

Iets wat leid tot heel veel frustratie, boosheid maar zeker ook verdriet is het feit dat mensen de last van het hebben van een huilbaby niet erkennen. Uitspraken zoals ‘mijn zoontje weende ook vaak’ en ‘wij reden ook veel uurtjes rond met de auto om hem rustig te krijgen’ hebben geen betekenis voor ouders met een huilbaby. Integendeel. 

Stel je maar eens voor dat je aan het wandelen bent en je op een bepaald moment een trapje mist en valt. De zware val zorgt ervoor dat je plots veel beter weet welke ledematen aan jouw lichaam vastgehecht zijn. Tot overmaat van ramp wordt het meteen duidelijk dat jouw been gebroken is. Een toevallige voorbijganger komt naar je toe en zegt ‘ik weet hoe het voelt, want ik heb 9 jaar geleden ook mijn been gebroken’ en loopt door. Dat is het gevoel waarmee ouders met een huilbaby veel te vaak te kampen krijgen. 

Begrip vormt hierbij het kernwoord. Alles begint en eindigt met het in staat zijn én zich willen inleven in de situatie van een ander en deze situatie proberen te begrijpen zonder deze te vergelijken met jouw eigen leefwereld. Als je dit kan doen, ben je al een heel eind op weg en zal je ouders met een huilbaby een écht hart onder de riem kunnen steken.

2. Schuld bij de ouders leggen

De oorzaak enkel en alleen bij de ouders zoeken en/of de schuld (op een al dan niet expliciete manier) op de ouders schuiven … Dat is een absolute no-go bij ouders met een huilbaby. Logisch ook, toch? Je weet misschien ondertussen al dat ik iemand ben die graag werkt met metaforen en vergelijkingen, vooral wanneer het gaat om begrip. De vergelijkingen die ik maak zijn meestal in een volledig andere context gemaakt en staan mijlenver van de realiteit met een huilbaby. Maar aangezien de populatie met een huilbaby net iets kleiner is dan de populatie zonder huilbaby probeer ik om voorbeeldsituaties te gebruiken waarin een zo groot mogelijk deel van de populatie zich kan inleven.

Verlaat jouw eigen hoofd en lichaam dus opnieuw en stel je voor dat je een student verpleegkundige bent en stage doet op de afdeling psychiatrie. Op een bepaalde dag doe je, zoals je altijd doet, de verzorging bij een 80-jarige dame met dementie. Normaal gezien verloopt alles vlot. Die dag hoor je, kort nadat je de verzorging van deze dame hebt afgerond, dat de dame volledig over haar toeren haar hoofd tegen de lavabo heeft geslagen en zegt dat het jouw schuld is. Jij weet dat het jouw schuld niet is, want op het moment van de verzorging was er niets aan de hand en verliep alles zoals anders, vlot. Toch voel je je schuldig en stel je je vragen bij de manier hoe je tegen haar gepraat hebt, hoe je gehandeld hebt, enzovoort. Bovendien voel je je verdrietig en angstig om de schuld die in jouw schoenen geschoven wordt door anderen. Dit gevoel kan weerspiegelen hoe het voelt om als ouder de schuld te krijgen van het overmatig huilen van hun baby, terwijl de oorzaak elders moet gezocht worden.

3. Huilbaby = overmatig huilen zonder oorzaak?

Het derde en laatste aspect dat ik wil aanraken is, zoals in het begin van dit artikel gezegd, de benaming “huilbaby”. Tegenwoordig ontstaat er enige discussie over het al dan niet gebruiken van de benaming “huilbaby”. Want ‘zouden we deze baby’s niet beter baby’s die overmatig of excessief huilen noemen?’. Eén ding wil ik meteen duidelijk stellen: ik weiger de term huilbaby te verbannen en in te wisselen met ‘een baby die excessief huilt’. Maar dat is misschien wat kort door de bocht zonder verdere uitleg. Daarom keer ik even enkele stappen terug.

Waarom horen ouders met een huilbaby de term huilbaby niet graag? De oorzaak hiervoor vind ik voornamelijk in onze samenleving. Enerzijds zorgt onze samenleving er door het minimaliseren van het huilbaby-probleem en het normaliseren van (overmatig!) huilen voor dat de term huilbaby een negatieve klank krijgt. Anderzijds heeft onze samenleving ervoor gezorgd dat een huilbaby direct gelinkt wordt aan de afwezigheid van een oorzaak. 

Deze twee zaken zorgen ervoor dat ouders van een huilbaby zich aangevallen en niet begrepen voelen. Dit zorgt er op zijn beurt voor dat je als ouder met een huilbaby bang bent om te zeggen hoe je je voelt, hoe jouw situatie eruit ziet, … En hiervoor leg ik de schuld bij onze samenleving. Maar weet je, ook jij bent een deel van onze samenleving. En elk klein deeltje vormt het groter geheel. Dus ook jij, die dit artikel aan het lezen bent waaruit blijkt dat je open staat voor andere visies en begrip, kan van grote betekenis zijn voor ouders met een huilbaby.

Maar wat is dan precies het verschil tussen een ‘huilbaby’ en een ‘baby die excessief huilt’? Behalve de onderliggende betekenis die eraan gegeven is door onze maatschappij zie ik eerlijk gezegd geen verschil. Jij wel? Ik zal het anders proberen duidelijk te maken. Laten we de term ‘huilbaby’ even opzoeken in de Dikke Vandale. Meer nog, ik deed dat al even voor jou. Hieronder vind je het resultaat:

Huil·ba·by (de; m/v/x; meervoud: huilbaby's): Baby die abnormaal veel huilt

Vreemd… De betekenis van huilbaby in de Dikke Vandale is dezelfde “benaming” die verkozen wordt door “tegenstanders” (dit is ook één van mijn schrijfstijlkenmerken: beter zwart-wit benoemen om de kern van de zaak duidelijk te maken en doelen beter te bereiken!) van de term “huilbaby”. Voor mij was deze bevinding niet meer dan logisch. Huil-baby: een baby die excessief huilt, een baby die overmatig huilt, een baby die abnormaal veel huilt. Als het kind maar een naam heeft (om in dezelfde context te blijven), niet? 

Wat ik vooral wil zeggen is dat 99% van de ouders met een huilbaby hetzelfde denkt, hetzelfde voelt en ook hetzelfde bedoelt wanneer je “huilbaby” of “baby die excessief huilt” uitspreekt. Ik vind het zo jammer dat deze negatieve connotatie is ontstaan door onbegrip, (voor)oordelen, onderschatting, onderbelichting, normalisering én afwezige (h)erkenning van de maatschappij. 

Bewustzijn vergroten 

Ik besef dat ik met deze uitspraken misschien veel ouders, zorgverleners of andere betrokkenen tegen de schenen zal schoppen. Ik heb dan ook lang getwijfeld of ik mijn visie op dit controversieel onderwerp zou delen. Hetgeen me over de streep heeft getrokken, is hetgeen ik ook als één van mijn levensdoelen zie en dat is begrip en (h)erkenning bekomen voor ouders met een huilbaby en de hulp voor deze ouders vergroten door het bewustzijn van de samenleving te vergroten. 

Is het de ervaring van onbegrip dat gevoeld wordt door ouders met een huilbaby? Is het de verantwoording die telkens opnieuw moet afgelegd worden door ouders met een huilbaby wanneer hun baby zich anders gedraagt dan een “normale” baby? Is het de draaglast die de draagkracht van deze ouders overschrijdt zonder dat ouders dit openlijk mogen aangeven? Zijn het de onrealistische verwachtingen en de torenhoge sociaal-maatschappelijke druk op ouders met een huilbaby die ervoor zorgen dat er een, mijn inziens, nutteloze discussie ontstaat omtrent de benaming van een “baby die overmatig huilt”? Wordt de essentie, namelijk het optimaliseren van begrip, (h)erkenning en hulp voor deze ouders hierdoor naar de achtergrond verplaatst? 

Dit zijn allemaal vragen waarop ik je het antwoord moet schuldig blijven. Echter, ikzelf ben wel zeker van het antwoord en dat antwoord is ‘JA’. Ja, het is onze samenleving die ervoor zorgt dat ouders met een huilbaby op 101 gesloten deuren botsen en uit onmacht, machteloosheid en eenzaamheid verplicht worden om hun eigen gevoelens, gedachten en noden achter deze gesloten deuren te houden.

Ondanks mijn, misschien sterk uitgesproken, mening … Als er iemand is die weet dat er ALTIJD een oorzaak of een aaneenschakeling ervan aanwezig is voor het overmatig huilgedrag van een baby, ben ik het. Als er iemand is die weet hoe het voelt om een huilbaby (in het kwadraat) te hebben, ben ik het. Als er iemand is die wilt opkomen voor ouders met een huilbaby, tegenover andere personen maar zelfs tegenover de maatschappij in het algemeen, ben ik het. Maar als er iemand is die de term "huilbaby" niet zal inwisselen voor andere benamingen die qua betekenis geen enkel verschil vertonen, ben ik het ook. 

Denk je ook niet dat je nog meer uitleg zal moeten geven aan een andere persoon wanneer je zegt dat ‘jouw baby excessief huilt’? Net zoals het kleven van labels negatieve gevolgen kan hebben als er een verkeerde betekenis aan het label gegeven wordt (zoals bij een huilbaby!), kan het kleven van een label er wel voor zorgen dat je kan spreken over iets zodat beide partijen het begrijpen. 

Kortom: het is niet de term "huilbaby" die aan de grond ligt van de discussie of het probleem maar de inhoud van de term "huilbaby" die tot op vandaag, mits de vergevorderde wetenschap, de aanwezigheid van de nodige psychologische inzichten en de onvoorstelbaar snelle maatschappelijke vooruitgang (als je nog maar denkt aan wat men op vandaag kan met Artificial Intelligence!) die ervoor zorgt dat mensen, en jammer genoeg vooral ouders met een huilbaby, zich niet goed voelen bij de term "huilbaby".

Tot de volgende huil,

Oona

Wil je graag meer te weten komen over huilbaby’s en mogelijke oorzaken? Of lees je graag meer over huilen in al zijn facetten? Lees dan zeker mijn volgende artikel. Oh, trouwens! Wist je dat ik ook een boek geschreven heb over huilbaby’s, namelijk ‘Huilouders’?  Deze onderwerpen en zoveel meer komen hierin aan bod. Hou dus zeker mijn Instagrampagina @huilouders verder in de gaten.