De vader van mijn kinderen stapte uit het leven
Mijn hele lijf wil schreeuwen. Ik wil huilen. Ik wil zoveel.
En het enige wat ik niet wil, is vertellen dat de vader van mijn dochters overleden is. Dat hij een wanhoopsdaad gedaan heeft. En net dat is het enige wat ik moet doen.
Toen de politie aan de deur stond, voelde de oudste dochter dat er iets niet juist was. De andere dochter sliep. Oef. Ik keek de politie aan en zei zijn naam. Ze knikte bevestigend en vroegen of ze mochten binnenkomen. Ik kreeg op alles een antwoord, behalve het waarom. Een antwoord dat niemand ooit zal krijgen. Enkel hij weet waarom. Waarom. Echt … waarom?!
De politie gaf me een kaartje van slachtofferhulp. Niet alleen voor mezelf of voor de kinderen, maar ook om me eventueel bij te staan om dit vreselijke nieuws aan de kinderen te vertellen. Alsof dit nog een nacht kon wachten? Korte pijn en het gewoon vertellen? Nu ja, korte pijn … dit is echt een pijn die heel erg lang zal blijven. En vermoedelijk nooit helemaal weg zal gaan. Hij laat een leegte na. En die zal nooit meer volledig opgevuld kunnen worden.
De moeilijkste woorden ooit
Verzwijgen tegen de oudste was op dat moment geen optie. En liegen al helemaal niet. Dit wil ik mijn kinderen niet aanleren en dit valt echt niet onder een leugentje om bestwil. Ze voelde ook dat er wat was. Waarom zouden de agenten anders binnenkomen?
Zwijgen tot morgen was echt geen optie. De dag nadien was het de verjaardag van hun pluspapa. Niet echt een feestelijke dag, maar een dag waarop we allemaal in een soort waas hebben geleefd. Een waas die nu al meer dan drie weken aanhoudt. En nog een tijdje zal aanhouden. De ene dag al wat helderder dan de andere.
Niet nadenken. Maar doen. Dat is wat ik deed. Heel erg diep ademhalen, bij mezelf denken. Dit moet, dit moet, dit moet … en tegelijkertijd denken: ‘Help, ik wil dit niet!!!’ Op dat moment stond ik te trillen op mijn benen, mijn adem stokte en ik probeerde de moeilijkste woorden ooit uit te spreken terwijl ik mijn dochter in mijn armen stevig vasthield.
De woorden: “Papa is overleden. Hij heeft zelfmoord gepleegd” uitspreken tegenover mijn kinderen, waren de moeilijkste woorden ooit. Twee keer. Twee keer heb ik mijn moed moeten bij elkaar rapen. Beide meisjes reageerden totaal anders. Maar allebei verslagen door pijn, verdriet en ongeloof.
Hun verdriet, het gaat door merg en been. Als mama, als ouder, wil je gewoon de pijn van je kind wegnemen. En nu moest ik hen pijn doen. Vreselijk. Kon ik de tijd maar terugdraaien. Maar wat dan?
Had ik me dan kunnen voorbereiden op dit vreselijk nieuws? Had ik dan kunnen lezen over hoe je zoiets moet overbrengen naar je eigen kinderen toe? Hadden we het met zijn allen kunnen voorkomen? Hoe vaak ik hier ook bij stilsta, ik ben er zeker van dat we niets hadden kunnen doen. Helaas. Maar ik ben er ook zeker van dat ik me niet had kunnen voorbereiden op dit nieuws. En ik zou ook geen ‘Hoe dit vreselijke nieuws aan je kinderen vertellen’-handleidingen gelezen hebben.
Pas enkele dagen later, wanneer ik m’n verdriet van me afschreef en het nieuws op sociale media deelde, kreeg ik de link door van verschillende lieve mensen over omgaan met zelfdoding. Werkgroepverder is dan ook een aanrader om even door te nemen. Al is het maar omdat je hoopt het nooit nodig te hebben. Ik nam de website ook eventjes door. En ik weet niet of ik dankbaar moet zijn en ik het woord gelukkig kan uitspreken in deze context, maar gelukkig vertelde ik dit vreselijke nieuws volgens de regeltjes die men adviseert. Ik heb mijn kinderen een goede start kunnen geven in hun rouwproces. Eerlijkheid duurt het langst. Ook in dit nieuws. Vertel de kinderen wat ze willen weten. Geef hen een antwoord op hun vragen. En wind er vooral geen doekjes om. Het helpt hen toch niet verder. Integendeel. Maar makkelijk is het niet.
Enkele maanden geleden kocht ik een prachtig prentenboek: ‘Tot voorbij de regenboog’ van Kathleen Amant. Een boek dat gaat over rouwen. Ik kocht het omdat het mijn naam schreeuwde. Het stond bovenaan in het rek in de winkel tegenover de kerk waar mijn grootvader begraven is. En sindsdien staat een regenboog symbool in mijn leven. Ik kocht het boek in de hoop het nooit nodig te hebben in de klas. Maar als het toch zou voorkomen dat een van mijn kleuters een (groot)ouder zou verliezen, dan had ik tenminste het boek als handvat om troost te kunnen bieden. Laat dat boekje nu net gaan over een kindje dat zijn vader verloren is … Daar had ik nooit, maar echt nooit bij stilgestaan. Dat ik dit zou kopen voor mijn eigen dochter(s). Maar wat is het een prachtig idee om een knuffelsteen te maken. Samen tijd maken. Samen stilstaan bij het verlies en een houvast geven wanneer het nodig is.
Overlevingsmodus
Hoe hard ik ook probeer om er te staan op elk moment voor de kinderen. En er alles aan doe om het voor hen dragelijker te maken. Het voelde aan alsof ik geleefd werd. Ik ben moeten overschakelen op een soort van overlevingsmodus.
Die eerste dagen hakten erin. Niet alleen bij de kinderen, maar ook bij mij als mama. Je wordt zo hard geleefd die eerste dagen. Het blijft niet bij twee keer het vreselijke nieuws overbrengen, maar je moet dit ook overbrengen aan vrienden en familie. Ondanks het feit dat we al een hele tijd uit elkaar waren, blijft hij wel de vader van mijn kinderen. En ik voelde me echt de boeman, door elke keer opnieuw het vreselijke nieuws te brengen. Elke keer opnieuw vertellen dat de kinderen het goed doen. Dat de kinderen sterk staan. Dat ze een goed opvangnet hebben. Gelukkig maar. Ze staan er niet alleen voor. Nooit. Dat beloof ik hen. Dat moet. Ik zal sterk staan. Het moet. Voor hen.
En wat ben ik blij dat niet alleen mijn kinderen een goed opvangnet hebben, maar ook ik. Ik ben in deze hele situatie weer maar eens mijn partner dankbaar. Ik denk niet dat ik zonder hem zo sterk stond. Het leven draait door, maar voor mezelf stopte het toch echt wel even. En toch moesten de kinderen eten krijgen en naar school gebracht worden, we moesten thuisonderwijs zien te regelen, examens voorbereiden, …
Hij deed dit, terwijl ik niets anders deed dan in gesprek gaan met mensen over de situatie. Uren, maar echt uren, heb ik die eerste dagen aan de telefoon gehangen. 32 uur telefoneren op vijf dagen tijd. Ik die zo graag praat. Ik ben zo blij dat ik even stil mocht zijn. Dat ik nu even tot rust kan komen tijdens deze kerstvakantie. Back to basic. Even in rust met de kinderen stilstaan bij wat belangrijk is. Even stilstaan bij het verlies. Stilstaan om nadien weer verder te gaan.
Respect voor hun keuzes
Ik ben zo onwijs trots op die twee dames hoe zij met dit verdriet omgaan. En er zullen nog moeilijke periodes komen. Maar het allerbelangrijkste in dit hele verhaal is respect. Respect voor elkaar, voor keuzes die ze maken in hun rouwproces. Hoe moeilijk dat soms ook kan zijn. De eerste dagen had ik me voorgenomen dat beide kinderen niet zouden gaan groeten. En dat ze allebei assen van hun vader zouden krijgen. Een keuze die ik zou nemen in hun plaats. Zo kunnen ze later zelf beslissen wat ze met de assen doen. In de urne laten staan, verwerken in een juweel of toch liever verwerken in een tatoeage? En ik heb hun beloofd hen stevig vast te houden tijdens de uitvaart. Keuzes en beloftes.
En al snel zag ik in dat enkel zij de juiste beslissing voor zichzelf kunnen nemen. Dat enkel zij beslissen en aanvoelen wat juist is. De tienjarige koos om wel te gaan groeten. Terwijl heel mijn lichaam luidkeels neeeeeen gilde. Ik vond dat zo’n moeilijke beslissing, maar het enige wat ik wil is dat mijn kinderen het goed doen en wat het best voor hen is. Ik werd dan ook voor de eerste keer echt boos op hem. Waarom moest ik dit als ouder alleen beslissen? Waarom moest ik beslissen of onze dochter de laatste groet wel of niet mocht gaan doen? Überhaupt … een laatste groet aan haar vader? Waarom … waarom heb je dat gedaan? Weeral zoveel vragen en frustratie die door me heen gingen. Maar dat is normaal. Zeggen ze …
Ik heb m’n vraag gesteld aan haar psychologe en ze vertelde me dat het een goed idee was om te gaan als ze dat zelf wilde. Dus deden we dat. De laatste groet aan haar papa brengen. Mijn dochtertje heeft mij voorbereid. Hoe de ruimte eruitzag. Een maand eerder had ze een laatste groet – vanop afstand- aan haar overgrootmoeder gebracht. Ze wist effectief wat die laatste groet inhield. Ze wist waar haar papa zou liggen. Ze wist tot waar ze kon stappen. En in plaats van dat ik haar zou voorbereiden, deed zij dat met mij. Mijn lichaam bibberde, mijn adem stokte en mijn hart klopte honderd in het uur. Daar stonden we dan. Vanop een afstand. Het moment is nog steeds zo onwezenlijk. En jammer genoeg, gewoon echt. Het is echt waar. Je bent er niet meer. Nooit meer naar papa gaan. Nooit meer een discussie hebben over iets. Damn, ik vervloekte de momenten dat we het even niet eens waren en nu … nu mis ik ze.
Het besef. Het besef hakt er echt wel in. Maar het besef zorgt er ook voor dat ik nog meer de keuzes van de kinderen respecteer. De oudste wilde niet naar de uitvaart. Ze wil op haar manier afscheid nemen en dat is niet met al die mensen rondom haar heen. Moeilijk. Echt. Want ik weet ergens dat ze spijt zal krijgen. Maar ik vond rust in het idee dat de uitvaart opgenomen werd en ze dit later kan herbekijken. Wanneer ze wil. Wanneer zij er klaar voor is. Ik ben blij dat ik de keuzes van mijn dochters kon respecteren. Want het laatste wat ik nu wil is dat ze boos op me zouden zijn. Ik moet er voor hen zijn. Er zijn in hun verdriet. Er gewoon zijn als ze me nodig hebben. Als ze ons nodig hebben. Want ze staan er niet alleen voor.
In deze vreemde maand - de maand die ze ook wel de feestmaand noemen - ben ik vaak gaan stilstaan bij het leven. Stilstaan bij wat er echt belangrijk is in het leven. Voor ons is er momenteel geen reden tot feest vieren. Maar wel reden genoeg om bij elkaar te zijn. Echt back to basic. Genieten van de kleine dingen. En ergens voel ik me schuldig. Terwijl ik de hele tijd vertel dat papa nu gelukkig is en rust vond. En dat wij dat ook moeten zijn. Voor hem. En dat papa absoluut wil dat de kinderen hun toekomst in handen nemen. Ergens voel ik me schuldig dat wij verder gaan met ons leven. En hij niet meer. Maar aangezien ik van nature uit het leven positief wil benaderen voel ik me niet alleen schuldig, maar vooral ook dankbaar. Dankbaar.
Anouk
