Het lichaam speelt een belangrijke rol om te weten te komen hoe het écht met je gaat. Via ons interoceptieve vermogen kunnen we de prikkels en sensaties die ons lichaam ons stuurt herkennen. Toch leiden we kinderen vaak af van hun lichamelijke signalen. We leren hen om vooral niet te luisteren naar hun lichaam. Terwijl dat lijfje hen juist niet te missen seintjes geeft. Inzicht in lichamelijke gewaarwordingen leidt tot meer begrip van de innerlijke wereld en tot een betere emotieregulatie. Wat kan je als ouder doen om je kind meer in contact te brengen met het lichaam?
Vraag aan je kind waar in het lichaam een bepaalde emotie wordt gevoeld
De signalen die het lichaam geeft, zijn verbonden met onze emoties. Het is belangrijk dat kinderen inzicht hebben in deze koppeling. Dit inzicht kan je bevorderen door na te gaan waar in het lichaam een emotie wordt gevoeld. Wanneer jouw kind bijvoorbeeld uit dat het zich boos voelt, kan je vragen: “Waar voel je dat boze gevoel in jouw lijfje?” Eenvoudige vragen kunnen ons helpen om te verbinden met het lichaam en meer zicht te krijgen op interne sensaties.
Vertel als opvoeder over je eigen lichamelijke gewaarwordingen
Kinderen leren vaak meer van wat we doen dan van wat we hen zeggen. Vaardig gedrag voortonen blijft in de opvoeding van je kind erg belangrijk. Je geeft je kind (en jezelf) een bijzonder waardevol cadeau wanneer je werkt aan je eigen persoonlijke groei. Betrek kinderen bij je persoonlijke groeiproces en vertel ook waar je als opvoeder zelf je emoties voelt in je lichaam. Jouw eigen interoceptieve vaardigheden kan je bevorderen door op verscheidene momenten tijdens de dag stil te staan bij hoe je lichaam voelt: “Ervaar ik ergens in mijn lichaam spanning?”; “Hoe verloopt mijn ademhaling?”; “Heb ik dorst of honger?”; “Welke houding neemt mijn lichaam momenteel aan?”… Hoe meer je oefent met het zicht krijgen op lichamelijke sensaties, hoe eenvoudiger het wordt om de toestand waarin je zenuwstelsel zich bevindt te herkennen.
Trek samen de natuur in en verbind met het lichaam
Tijd doorbrengen in de natuur zorgt voor meer verbinding met jezelf, met elkaar en met het lichaam. Je lichaam registreert haarfijn eventuele spanningen. Wanneer je tot rust komt in de natuur voel je beter welke lichamelijke signalen op de voorgrond treden. Verbinden in de natuur zorgt er verder voor dat opgestapelde spanning beter ontladen kan worden. Verwoord daarbij ook wat het met je lichaam doet: “Ik merk dat mijn adem rustiger wordt”. Wanneer kinderen het te druk hebben of te veel onder spanning staan, herkennen ze hun eigen lichaamssignalen minder goed.
Leer het lichaam kennen en deel kennis over een gezonde levensstijl
Breng kinderen algemene kennis bij over het lichaam en leer hen de juiste benamingen aan van de lichaamsdelen. Vertel je kind dat het lichaam toont hoe het met je gaat en dat het belangrijk is om naar de seintjes te luisteren. Inspireer kinderen met een gezonde levensstijl, maar doe dit steeds op een speelse wijze en leg de lat ook niet te hoog.
Observeer je kind en probeer zicht te krijgen op behoeften
Neem de lichamelijke signalen van je kind serieus en probeer zicht te krijgen op wanneer deze zich voordoen. Op welk moment/welke plaats/tijdens welke activiteit/… merk je dat jouw kind gespannen is? Hoe uit zich dat? Welke behoefte is niet, te veel of te weinig vervuld?
Respecteer de grenzen van je kind en toon hoe je liefdevol met jezelf en je lichaam omgaat
Luister met aandacht en interesse wanneer jouw kind een grens aangeeft. We gaan er in de opvoeding van onze kinderen nog te vaak vanuit dat het om aanstellerij gaat. Neem je kind serieus en behandel het met respect. Zorg goed voor jezelf en geef ook je eigen grens aan als ouder. Zo leren kinderen dat ze dit zelf ook mogen doen. Verwoord daarbij ook naar je kind toe waarom jij zelf een bepaalde grens stelt.
Lieselot Matton is mama van drie, kinderpsychologe en bezielster van A LOT OF MOM. Zij wil kinderen en ouders helpen met het aanleren van soft skills. Vaardigheden zoals veerkracht, dankbaarheid, zelfinzicht, flexibiliteit en emotionele competentie… die belangrijk zijn in een drukke en uitdagende wereld.
Meer tips en inspiratie over het aanleren van ‘soft skills’ kan je vinden via Lot.
