DOSSIER: Voor het eerst naar school. Tips van de juf voor de allerkleinsten.

Stuk voor stuk heel herkenbare en normale gevoelens; het is alweer een stukje loslaten… Er start een nieuwe fase in het leven van je kind. Kleuterjuf en gastmama An geeft een paar erg praktische tips!

Mijn tips als mama, maar vooral als juf

Ik herinner me de eerste schooldag van onze oudste dochter ... Met een klein hartje zette ik haar af op de speelplaats, met een krop in de keel bij het afscheid nemen en dan de minuten aftellen om ze weer te kunnen gaan halen ’s middags; de tijd kon niet snel genoeg gaan. En zo ging het bij de andere drie kinderen ook... Totdat je merkt dat ze het best wel fijn vinden in de klas, dat ze de juf 'de liefste van de wereld' vinden en enorm veel leuke dingen doen in de klas. Dan ben je gerust en heb je het gevoel: het zit goed!

Ik wil jullie als mama, maar vooral als juf van de allerjongste kleuters graag wat tips meegeven voor de schoolstart.

Praktisch: hoe pak je het aan?

- Als je de mogelijkheid hebt om vooraf een kijkje te gaan nemen in de klas en kennis te maken met de juf of meester, dan is dat zeker zinvol. Veel scholen organiseren op het einde van de vakantie een 'kijkdag'.

- Praat op voorhand over het klasgebeuren (maar ook niet 'te veel'). Vertel aan je kind wat er allemaal gebeurt en wanneer je 'terug' komt, want dat is erg belangrijk voor je zoon of dochter: wanneer komt mama of papa me terug halen?

Als je de daglijn (= de opeenvolgende activiteiten in de klas) kent, dan kan je aan de hand daarvan aan je kind vertellen wanneer je komt. (bv.: na de speeltijd zitten de kindjes nog even in de kring voor een spelletje en dan komen de mama's en de papa's)

- Maak de schooltas/boekentas van je kind samen. Op die manier weet je kind wat hij of zij bij zich heeft. Zorg voor iets van herkenning zodat je kind snel zijn of haar eigen boekentas en spulletjes terugvindt. (bv. een etiketje met de naam van je kind en een herkenbaar figuurtje op de brooddoos (ik gebruik nog steeds de gemaakte labels van goedgemerkt), een herkenbaar doosje, een sleutelhanger aan de boekentas, een kaartje met zijn foto...

- Als je een schooltas gaat kopen zorg je best voor een aangepast formaat, te kleine boekentasjes zijn moeilijk om zelf in te laden, 'te' grote exemplaren zijn moeilijk om zelf te hanteren. Zorg ook voor een gemakkelijke sluiting. Velcro- of ritssluiting zijn het gemakkelijkst. Kleuters leren doorheen het jaar zelfredzamer te worden en dan is het goed dat ze hun schooltas zelf kunnen openen en sluiten. Bij het kopen van je boekentas let je ook het best op het gewicht van de tas. Vaak zullen schooltassen met wieltjes zwaarder wegen dan een gewoon rugzakje.

- Elke school heeft zijn eigen gewoonten in verband met het meebrengen van fruit/koek/drankje. Hierover zal je waarschijnlijk de eerste schooldag geïnformeerd worden. Als je kind fruit mee naar school neemt is het gemakkelijk dat je dat vooraf in hapklare stukjes snijdt. Geef dingen mee die je kind lust.

- Als je kleuter water in een drinkfles meeneemt zorg je het best dat het een degelijke fles is met een sluiting die je kind zelf kan hanteren.

- Ook reservekleedjes zijn handig. Je kind is zindelijk, maar door alle emotie en veranderingen kan het wel eens een 'ongelukje' hebben en dan is het voor je kind fijn dat hij of zij eigen reservekleedjes kan aandoen. 

Het afscheid nemen

Elke school heeft zo zijn eigen gewoonten. Soms kan de eerste schooldag ook wat anders zijn dan de andere dagen. Mag je je kind tot in de klas brengen? Moet je zoon of dochter op de speelplaats achterlaten? Verzamelen de kleinste kleuters in een speelzaal? Mag je als ouders mee in de klas? Informeer even hoe dit verloopt zodat je dit ook aan je kind kan vertellen.

Sommige kinderen stappen zonder enige twijfel de klas binnen en beginnen te spelen, anderen zullen zich angstig aan papa of mama vastklampen en met een bang gezichtje toekijken, en nog anderen beginnen al te brullen van aan de schoolpoort.

Je kind moet vertrouwen ontwikkelen in de juf of meester, moet zich 'thuis' leren voelen in de klas en ervaren dat het 'leuk' is in de klas, dat er veel fijne dingen te beleven zijn. Je kind zal moeten ontdekken dat mama en papa zeker terug komen.

Maak het afscheid zo kort mogelijk, maar neem wel duidelijk afscheid. Sluip niet langzaam weg als je kind even niet kijkt, maar geef hem/haar duidelijk te kennen dat je vertrekt. Te lang blijven staan maakt het vaak moeilijker. Bij groot verdriet is de juf of meester er om hen op te vangen. Heel vaak is het verdriet na korte tijd voorbij.

Het kan zijn dat de eerste schooldag zonder tranen verloopt en je je kind de tweede dag huilend naar school moet slepen. Dat is normaal, nu weet je kind wat er komen gaat, dat je het achterlaat op school. Hier is het dus erg belangrijk dat je kind weet wat er gaat komen en dat je terugkomt.

Soms helpt het om iets vertrouwds mee te geven met je kind, een knuffeldoekje, een tutje, een popje ... Informeer even bij de klasleerkracht wat er mogelijk is.

Na een zware schooldag

Je kijkt uit naar het moment dat je je kind mag gaan halen. Vol verwachting kijk je uit naar de verhalen, de avonturen die je kleuter beleefd heeft en heel vaak krijg je op je vraag 'Wat heb je allemaal gedaan vandaag?' het antwoord 'Niets' of 'Gespeeld'.

Je kind heeft zoveel indrukken opgedaan, is waarschijnlijk ook best moe na zo'n schooldag waardoor hij of zij niet veel meer wil vertellen. Dring dan niet verder aan, doorheen de eerste weken zal je wel meer en meer te weten komen over het klasgebeuren. Heel vaak merk je dat je kind zo plots tussendoor iets vertelt over de klas of een liedje begint te zingen.

Misschien is de eerste schooldag niet zo'n fijne ervaring geweest, geef het een kans. Soms moet je even doorbijten en volhouden. Niet elk kind went zo gemakkelijk aan een nieuwe situatie. Praat er zeker over met de juf of meester.