Nee, mama zit niet altijd op een roze wolk … en da’s oké!
De omslag naar ouderschap wordt het weleens genoemd. En dat is het ook. Een hele omslag, die je mama maakt. En verantwoordelijk voor een wezentje dat volledig op jou is aangewezen. Een baby gooit je leven compleet overhoop. Dat wilde je, tuurlijk. En dat minimensje is je wereld. Maar dat wil niet sowieso zeggen dat je elke dag zweeft van geluk. En dat is trouwens oké.
What’s Up Mama
Zo’n nieuw leven in het jouwe brengt bij veel vrouwen onzekerheid, angst en depressieve gevoelens met zich mee. Cijfers spreken. Recent Vlaams onderzoek toont aan dat 31% van de zwangere vrouwen in Vlaanderen verhoogd scoort op het hebben van depressieve gevoelens en 42% op het ervaren van angst.
Onderzoekers van PATH ontwikkelden daarom What’s Up Mama. What’s Up Mama is een doorontwikkeling van de Nederlandse WazzUpMama©. Een interactieve website waarop zwangere vrouwen of kersverse mama’s kunnen checken of ze goed in hun vel zitten.
Zwanger of net bevallen? Er komt heel wat op je af: hormonen swingen de pan uit, je voelt je onzeker, je ervaart spanning of zorgen … Via een eenvoudige tool met enkele vragen kan je zelf nagaan hoe het zit met je mentale welzijn. Nadien ontvang je tips en tricks, én persoonlijk advies op maat om een eventuele dip aan te pakken.
Mama’s op een grijze wolk
Dat het wennen is. Dat het soms zwaarder kan vallen dan je had gedacht. Dat je niet zomaar op een roze, maar weleens donkergrijze wolk zit. Dat je als kersverse mama met andere woorden plots geconfronteerd wordt met moeilijke gevoelens. Dat is allemaal begrijpelijk en normaal. 2 mama’s vertellen hun verhaal.
Anonieme mama: "Het huilen, de angst en schuldgevoelens: het werd me teveel"
Oktober 2018. dat was het moment dat ons gezinnetje van drie uitgebreid werd met een prachtige dochter, een lieve zus voor ons oudste zoontje. Maandenlang naar uitgekeken om ze in mijn armen te sluiten en veel te knuffelen. Want dat ging ik doen, heel veel knuffelen.
(…)
Helaas veranderden typische krampjes al snel in enorme huilbuien, uren aan een stuk en niets hielp. Op alle mogelijke manieren probeerden we haar te troosten, maar ze was niet te sussen.
(…)
De huilbuien bleven, werden intenser en duurden langer. Hoe meer ik mijn dochtertje probeerde te troosten, hoe meer ze zich van me afduwde. Het laatste wat ik voor haar kon doen, haar troost bieden, liet ze me nu ook niet meer toe. Hoe meer ze huilde, hoe lastiger ik het kreeg. Ik voelde me gefaald en schuldig. Angst besloop me meer en meer, en ik voelde dat ik mezelf aan het verliezen was.
(…)
Met mijn verstand wist ik heel goed dat ik voor haar moest zorgen, want dat is nu eenmaal je taak als mama. Maar elke vezel in mijn lichaam riep alleen maar: loop weg! Nu!
(…)
Ik kon lange tijd alleen maar denken: ‘Waarom hebben we dit gedaan? Waarom hebben we ons leven zo overhoop gehaald? Het was toch perfect zoals het was?’. Gevolgd door een enorm schuldgevoel, want ‘hoe kon ik nu zoiets denken, ik heb haar toch altijd zo graag gewild’.
(…)
Ik was op. Het huilen, de schuldgevoelens, de angstaanvallen, het was me allemaal teveel geworden.
(…)
Met een klein hartje ging ik naar de afspraak. Daar zei ik twee woorden tegen de psychiater en ze vulde mijn zin perfect aan. Ik voelde me begrepen, dat voelde goed. Medicatie werd opgestart en ik kwam op de wachtlijst voor thuisbegeleiding. En dat was mijn redding.
(…)
We zijn nu enkele jaren verder en zijn we een fantastisch team, ik en die dochter van me. Een geweldige meid, dat is ze! En ik? Ik vertel graag mijn verhaal aan wie het horen wil, omdat het zó belangrijk is. Omdat de taboe uit het leven moet, omdat de gevoelens bespreekbaar moeten zijn en omdat iedereen recht heeft op de juiste hulp.
(Mama van 2)
Mama Laura: "Het is oké om niet oké te zijn"
Die roze wolk waarvan mensen spreken, heb die eigenlijk nooit gevoeld. We waren heel vlot zwanger geraakt – kei dankbaar daarvoor uiteraard. Maar daardoor moest ik een beetje bekomen, toen we wisten dat het al zover was.
(…)
Ik ging in overlevingsmodus, want ochtendmisselijkheid werd bij mij 24/7-misselijkheid. Ik voelde me superrot en wou het ook gewoon kunnen delen dat ik het moeilijk had. Als ik vertelde in mijn dichte omgeving dat ik me echt kak voelde, kreeg ik soms als antwoord: ‘Maar je moet denken aan dat boeleke’.
(…)
Daardoor kwamen er erg veel schuldgevoelens, als ik na een lastige dag vol overgeven soms dacht ‘ik wil niet meer zwanger zijn’ en ‘ik wil me gewoon weer goed voelen’.
(…)
Fysiek voelde ik me tegen maand 4 echt al beter. Maar ik moest medicatie blijven nemen tegen de misselijkheid, want de hormonen in mijn lijf waren nog altijd torenhoog. Als ik mijn pilletjes vergat in te nemen, werd ik in maand 5 nog altijd kokhalzend wakker ‘s nachts. Dat begon mentaal zijn tol te eisen.
(…)
Tegen het midden van de zwangerschap voelde ik me vaak neerslachtig. Alles was een aanleiding om te beginnen wenen. En ik kon helemaal niet stoppen voor de rest van de dag. Mijn man trok aan de alarmbel, want ik werd een schim van mezelf. Ook ik had door dat we er iets moesten aan doen. Ik nam contact op met mijn psychologe die mij enkele jaren ervoor ook door een moeilijke periode had geholpen.
(…)
Een luisterend oor, iemand die zonder oordeel klaarstaat. Met gesprekstherapie kon ik de voorbije maanden verwerken. Wat me ook heel goed hielp, is gewoon eerlijk antwoorden als mensen vroegen hoe het met me ging. We zijn zo gewoon om te antwoorden met ‘ça va’. Toen ik aan collega’s en vrienden antwoordde dat ik mij niet goed voelde en echt niet graag zwanger was, voelde ik me al vrijer. En toen ik vaak als antwoord kreeg dat zij het ook niet leuk vonden om zwanger te zijn, besefte ik pas dat die roze wolk voor veel vrouwen er niet is en ik niet abnormaal ben.
(…)
Ik hoop dat mijn verhaal andere vrouwen kan helpen om te beseffen dat het oké is om niet oké te zijn, en dat ze helemaal niet alleen zijn. En dat sombere gedachten tijdens de zwangerschap er helemaal niet voor zorgen dat je je kindje minder graag ziet eens het er is. Ik zie mijn dochter namelijk doodgraag.
(Laura, mama van een dochter)
Op ‘PATH’
PATH is een Europees gefinancierd Interreg project met partners uit Vlaanderen Nederland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Het doel van het project? Vrouwen en gezinnen in staat stellen om milde tot matige mentale problemen tijdens de verandering naar ouderschap te voorkomen, herkennen en te verminderen. De PATH-partners in Vlaanderen zijn Karel de Grote Hogeschool, AP Hogeschool, Odisee Hogeschool en 3PSY.
Wil je meer weten over PATH, dan kan je de website PATH (path-perinatal.eu) raadplegen. Op dit moment loopt er ook een campagne via de 'mama ben je oké' Instagram- en Facebookpagina om het taboe te doorbreken en gevoelens die ontstaan tijdens de zwangerschap en het ouderschap bespreekbaar te maken. Tot slot: praat erover, je bent niet alleen!
Cijfers uit:PerinatAl MenTal Health – perinatale emotionele gezondheid. 2021; 27(5):295-299. Tijdschrift voor Vroedvrouwen.
* Deze blog is tot stand gekomen in samenwerking met onze partner Karel de Grote Hogeschool, AP Hogeschool, Odisee Hogeschool en 3PSY. Meer info over ons advertentiebeleid vind je hier.
