Als je voor jezelf een lijstje maakt met alle functies die je vervult, alle hoeden die je draagt, hoe ziet dit er dan uit? Er zijn vaak een aantal evidente rollen die meteen in je opkomen: ouder, partner, vriend(in), broer/zus, peter/meter, werknemer, collega.
Als je wat langer nadenkt, realiseer je je waarschijnlijk dat het er eigenlijk nog een stuk meer zijn: (schoon)dochter/zoon, kleindochter/kleinzoon, de rol die je draagt bij het uitoefenen van een sport of hobby, participant in een ouderraad of belangenvereniging enz.
Zorgouders dragen daarnaast ook nog een heel aantal extra hoeden. Ook al zouden de meesten onder ons het liefst van al gewoon mama of papa zijn, de realiteit is anders. En dat mag af en toe ook wel eens benadrukt worden. Het is voor ons, zorgouders, nu eenmaal anders dan voor ouders met gezonde kinderen.
Het is zwaarder, uitputtender, emotioneler en intenser. We slapen vaak minder, lopen van hot naar her om alle therapieën en doktersafspraken ingepland te krijgen, maken ons continu zorgen over wat de toekomst brengt en worden geconfronteerd met een eindeloze stroom aan administratie.
Je moet bovendien ook advocaat zijn voor je kind en vechten voor zijn welzijn. En dat náást alles wat andere ouders ook moeten doen: het huishouden, onze job, ons – als het al bestaat – sociaal leven.
We zijn opvoeder, administratief assistent, zorgkundige, belangenbehartiger, woordvoerder, coördinator, chauffeur enz. En dat vaak een leven lang.
Meestal is het gewoon een kwestie van geen keuze hebben. Het moet nu eenmaal allemaal gebeuren. Je kunt soms overdonderd zijn door alle moetjes en beseffen dat er nog maar heel weinig tijd overblijft voor magjes.
Als je dan ook nog eens perfectionistisch bent van nature, wordt de druk wel heel hoog. Timemanagement, op de rem gaan staan en bepaalde zaken laten voor wat ze zijn, is dan ook noodzakelijk.
Als de combinatie met een fulltimejob niet meer gaat, moet je kunnen aanvaarden dat een viervijfdebaan of halftijds werken ook oké is. Als het niet haalbaar is om vijf verschillende therapieën in een week te doen, kies je de drie waarvan je overtuigd bent dat je kind er het meeste baat bij heeft.
Als je de keuze moet maken tussen een avondje uit met een paar vrienden of de strijk doen, mag je die laatste best laten liggen, of beter nog: uitbesteden. Iets ‘laten’ is geen teken van zwakheid, je toont net dat je sterk genoeg bent om in te zien dat een goede balans heel belangrijk is.
Zorgouders worden soms voor een voldongen feit gesteld: ze móeten minder werken om de zorg voor hun kind te kunnen bolwerken, en er zijn nu eenmaal maar vierentwintig uren in een dag. Die kun je niet én op je werk én bij je kind doorbrengen.
Vaak is het niet alleen een financiële aderlating om minder te werken, maar ook het verlies van een stuk persoonlijkheid. Op je werk ben je een andere persoon dan thuis. Je bent er even niet de zorgouder, maar werknemer en collega. Voor velen is het zelfs een plek van rust, waar je bezig kunt zijn met andere dingen dan doktersafspraken en formulieren invullen.
Ouders die er toch voor kiezen om te blijven werken of die financieel geen andere keuze hebben, worstelen dan weer vaak met een schuldgevoel: Ben ik egoïstisch als ik blijf werken? Moet ik deze tijd niet met mijn kind doorbrengen?
Beweren dat je job harder moet doorwegen is zeker niet de bedoeling, maar we hoeven ook niet te ontkennen dat je werk vaak een belangrijk deel van je leven uitmaakt. Als je je werk graag doet, kun je er enorm veel voldoening uit halen. Schuldgevoelens zijn dus uit den boze.
Bovendien bestaan er heel wat mogelijkheden om tijdelijk minder te werken zodat je meer tijd thuis kunt doorbrengen. Systemen zoals ouderschapsverlof, zorgverlof of tijdskrediet zorgen ervoor dat je niet meteen de beslissing moet nemen om helemaal te stoppen met werken, maar op je eigen tempo kunt bekijken wat het beste werkt voor jou en je gezin.
Als zorgouder kun je het gevoel hebben voortdurend aan te staan. Je moet alle ballen tegelijk in de lucht weten te houden en aan alle verwachtingen voldoen. Zorgeloos zijn is geen optie meer. Verlies echter één belangrijke hoed niet uit het oog: je eigen ik, je persoon. Die wordt in de realiteit vaak het eerst weggecijferd.
Praten met een psycholoog of therapeut kan je zeker helpen om je ik terug wat meer op de voorgrond te zetten. Je hebt dan immers geen andere keuze dan gedurende een uur lekker egocentrisch met jezelf bezig te zijn.
Je mag ongestoord over jezelf praten, gevoelens en gedachten delen met iemand die daar geen mening over heeft, maar alleen luistert.
Meer lezen?
Zorgen voor jou is een hart onder de riem voor en door zorgouders, geschreven door Ellen De Meyer, mama van (baby) Pia.
Het boek wil een houvast bieden voor zorgouders. Naast een hele hoop praktische info en advies vind je er ook getuigenissen die voor heel wat herkenbaarheid zorgen. Ook vrienden en familie krijgen een inzicht in wat het betekent om zorgouder te zijn en hoe ze concreet zorgouders kunnen helpen.
Bekijk meer informatie hier.
