Als jij alles moet regelen in huis – en je partner ‘toevallig’ niets weet

‘Ik weet echt niet hoe jij dat allemaal doet…’
Klinkt bekend? Je komt thuis na een werkdag en je partner zegt: ‘Ik had de kinderen geen fruit meegegeven, want ik wist niet of we nog appels hadden.’ Ondertussen weet jij wél exact hoeveel fruit er nog ligt, wat er op de planning staat voor het schoolfeest én dat het zwemgerief van de jongste nog nat in de wasmand ligt.
Tuurlijk, het kan dat je partner het écht niet geleerd heeft vroeger. Veel mannen kregen in hun jeugd minder huishoudelijke verantwoordelijkheden dan meisjes. Volgens het Europees Instituut voor Gendergelijkheid doen jongens van 15 tot 19 jaar gemiddeld 30 minuten per dag aan huishoudelijke taken, terwijl meisjes zo’n 45 minuten bezig zijn, en dan vooral met koken, opruimen of de was. Jongens krijgen vaker ‘mannelijke’ taken zoals vuilnis buitenzetten of gras maaien. Het verschil lijkt klein, maar op lange termijn creëert dat een groot gat in ervaring en inzicht.
Maar… wat als hij wél capabel is, maar gewoon doet alsof hij het niet kan?
Wat is ‘weaponized incompetence’?
Weaponized incompetence betekent dat iemand bewust doet alsof hij iets niet kan of begrijpt, zodat jij het overneemt. Het is geen luiheid, maar een (onbewuste) strategie om minder verantwoordelijkheid op te nemen. Het komt het vaakst voor in heterorelaties en legt een zware druk op moeders en vrouwen.
Voorbeelden die je misschien herkent:
- Hij zegt: ‘Jij weet beter wat de kinderen graag eten, dus maak jij hun boterhammen maar.’
- ‘Ik weet niet waar je die sokken altijd legt.’
- ‘Ik weet dat jij het niet graag hebt als ik het ‘verkeerd’ doe, dus ik laat het liever aan jou over.’
- Of hij doet het zo slordig dat je het de volgende keer liever meteen zelf doet.
Zo word jij steeds meer verantwoordelijk voor alles, terwijl hij buiten schot blijft.
Hoe weet je of je partner dit (onbewust) doet?
Volgens relatie- en gezinstherapeuten zijn dit de red flags van weaponized incompetence:
- Hij doet taken alleen als jij er niet bent.
Als hij ineens wel weet hoe het moet als jij op weekend bent met vriendinnen? Dan weet hij het dus eigenlijk wel. - Hij toont geen interesse om het te leren.
Hij vraagt niets, zoekt niets op, en blijft ‘fouten’ maken. - Hij gebruikt uitspraken als: ‘Jij bent daar beter in’ of ‘Je vindt toch altijd dat ik het fout doe.’
Dat is manipulatie vermomd als onzekerheid. - Hij kan perfect communiceren op zijn werk, maar raakt ‘in de war’ van een briefje van de school.
Dan ligt het probleem niet bij zijn vaardigheden, maar bij zijn motivatie.
Hoe ga je hiermee om?
1. Wees duidelijk over de impact
Zeg niet alleen wat je stoort, maar wat het met jou doet. Bijvoorbeeld: ‘Als jij zegt dat je het niet kan en ik het altijd moet overnemen, voel ik me alleen verantwoordelijk voor ons gezin.
2. Stel realistische verwachtingen, niet perfectie
Ja, misschien vouwt hij de handdoeken anders. Maar als hij bereid is te helpen, laat het los. ‘Zo vouw ik het meestal. Maar als het netjes in de kast past, is het goed voor mij.’
3. Check zijn bereidheid om te leren
Echte onbekwaamheid gaat over informatie missen. Weaponized incompetence gaat over niet willen. Geef hem de kans om te leren: ‘Wil je dat ik even toon hoe ik het aanpak? Je mag het ook filmen zodat je het kan herbekijken.’
4. Noem het beestje bij de naam
Als er geen vooruitgang komt, zeg dan rustig wat je merkt: ‘Ik zie dat je bepaalde dingen niet doet, ook al kan je het wel. Het voelt alsof ik alles moet dragen. Dat wil ik niet meer.’
En als er niks verandert?
Dan zegt dat meer over zijn betrokkenheid dan over zijn bekwaamheid. Een partner die om jou en jullie gezin geeft, zal willen bijdragen – ook al moet hij het nog leren.
Dit is écht niet ‘gewoon klagen’. Als mama draag je vaak al het mentale werk: jij herinnert je dat de zwemles begint, jij weet dat de turnpantoffels bijna te klein zijn, jij denkt aan de traktaties op school. En als je partner dan ook nog doet alsof hij het niet weet, ben jij verantwoordelijk voor alles. Je hoeft dat niet zomaar te accepteren. Je verdient een partner, geen extra kind.
BRON: Scary mommy