Hoe motiveer je je tiener om een handje toe te steken in het huishouden?

DON'T:

• Zeuren. Misschien zal de taak uiteindelijk wel uitgevoerd worden, als je blijft zeuren, maar het vraagt enorm veel van je eigen energie.
  (Uiteraard ga je zeuren, zo af en toe. Wij zijn ook maar mensen en het is te begrijpen dat we in ons eigen drukke leven soms weinig begrip hebben voor het kind dat op de bank ligt te chillen en geen werk ziet of hoort.)

DO:

• Eigenlijk start je het best vroeg met kinderen te laten meehelpen in het huishouden. Je kunt peuters en kleuters al perfect taakjes geven. Als je kind van jongs af aan merkt dat in jullie gezin iedereen zijn steentje bijdraagt, is het makkelijker om op oudere leeftijd zijn hulp te vragen.
  Peuters, in grote tegenstelling tot pubers, willen meestal zelfs niets liever dan helpen. Dat is uiteraard dubbel, want eigenlijk verlies je juist meer tijd met die hulp. Maar op de lange termijn levert het echt wel iets op.
  Maar aangezien jullie een boek over tieners aan het lezen zijn, is dit waarschijnlijk vijgen na Pasen. Snel door naar de volgende tip.
• Geef je kinderen concrete opdrachten in plaats van subtiele hints. Subtiliteit is hier niet aan de orde. Dus: ‘Vandaag is het jouw taak om de vaatwasser leeg te maken. Hij moet leeg zijn voor we het avondeten klaarmaken. Wanneer kun jij dat doen?’ En niet: ‘Zou jij misschien straks eventjes die vaatwasser willen legen?’
  Je tiener krijgt zo zelf nog inspraak wanneer hij de taak wil uitvoeren. Maar je stelt het ook niet als vraag, waardoor hij minder ruimte krijgt om nee te zeggen of het snel te ‘vergeten’. Want zin heeft hij er uiteraard niet in. Wie wel.
• Wat kan helpen, is duidelijk maken welk positief gevolg er voor je tiener is als hij helpt met een bepaalde taak. Dus: ‘Het zou voor mij een grote hulp zijn als jij nu de vaatwasser leegmaakt, dan zijn we allemaal sneller klaar en kunnen we naar een film kijken.’ Dan begrijpt je kind dat zijn werk zinvol is en krijgt hij een ‘beloning’. En ze zijn zeer beloningsgevoelig, onze tieners.
  Een kleine sidenote: met belonen bedoel ik dus niet zakgeld geven om de vaatwasser te legen. Een financiële beloning geven voor iets wat nu eenmaal moet gebeuren, is niet zo’n goed idee en kan vooral nog meer benadrukken hoe vervelend klusjes eigenlijk zijn. En het kan er op termijn ook nog eens voor zorgen dat je tiener niets meer wil doen zonder dat hier iets tegenover staat, terwijl taken in het huishouden vanzelfsprekend zouden moeten zijn. Huishoudelijke taakjes leren je tiener verantwoordelijkheidszin, samenwerken, appreciatie voor het werk dat anderen doen in het huishouden … belangrijke vaardigheden voor later! Gaat het om grotere klussen, die ook niet dagelijks hoeven te gebeuren, dan is het een ander verhaal en kan een beloning. wel helpen en je tiener stimuleren. Denk aan: de auto grondig wassen, vanbuiten en vanbinnen, de keukenkasten uitmesten, onkruid wieden in de tuin … (het lijstje is lang). Voor zulke karweitjes kun je ook een gezamenlijk klusmoment inplannen en een beloning voor het hele gezin voorstellen.
• Geef je tiener het gevoel dat hij inspraak heeft of zelf een plan heeft bedacht. Maak bijvoorbeeld een overzichtje van alle huishoudelijke klussen (handig trouwens) en vraag wat hij op zich kan of wil nemen. Kinderen hebben er vaak geen idee van wat het betekent om het huishouden draaiende te houden. We hebben vaak de neiging om huishoudelijke taken te doen als ze er niet bij zijn. Maar waarom eigenlijk? Het is misschien juist goed om ze er meer mee te confronteren. Uiteindelijk moeten ze op hun eigen benen kunnen staan en als ze nooit hoeven te helpen of bijdragen, tja, hoe zal dat dan gaan later? Het is ook goed om het als een vanzelfsprekendheid te beschouwen dat ze meehelpen en hun verantwoordelijkheid te geven, zeker voor hun eigen spullen. Je kunt bijvoorbeeld met je tiener perfect de afspraak maken dat hij zorgt voor zijn eigen was. Zo voorkom je meteen discussies zoals: ‘Waarom is mijn paarse trui nog niet gewassen? Nu heb ik niets om aan te trekken!!!’
• In plaats van ze te straffen (dat werkt vaak wel op korte termijn maar niet noodzakelijk op de lange) kun je je kinderen wijzen op de gevolgen als ze niet willen helpen. Voorbeeld: ‘Als je je boterhammen niet hebt gesmeerd dan heb je vanmiddag geen lunch.’ Of: ‘Je moet je was in de wasmand doen en de wasmand moet zaterdagochtend beneden zijn. Anders worden je kleren niet gewassen.’ Of: ‘De schoonmaakster komt morgen. Als je vloer niet vrij is, zal ze niet stofzuigen.’ Je kinderen zullen dit in het begin misschien niet zo erg vinden. Uiteindelijk ligt er wel behoorlijk wat kleding in hun kast en maakt het ze echt niet uit dat er wat meer stof rondvliegt in hun kamer. Maar wie weet heeft deze methode na een aantal weken toch het gewenste effect!

Meer lezen?

Geen tropenjaren meer, geen 'team no sleep' meer, geen peuterpuberteit of babysits meer... Heerlijk, een zelfstandig kind in huis dat je niet constant moet entertainen, met wie je interessante gesprekken kan voeren en volwassenere dingen mee kan doen ... Helaas! Krijg je gepresenteerd: een heerlijk kopje kakelverse hormonen. Met een werkelijk unieke blend: de TIENER.

In het boek Ouders komen van Mars gaat Evelien Kayaert op zoek naar antwoorden op onbegrijpelijke gedragingen of uitspraken van tieners. Daarvoor wordt ze bijgestaan door expert Anky De Frangh, klinisch psychologe, gedragstherapeute en gespecialiseerd in het helpen van ouders bij het omgaan met het gedrag en de emoties van hun kinderen.

Meer info vind je hier.