Spiking bij tieners: hoe bescherm je je kind tegen deze onzichtbare dreiging?

Het is een nachtmerrie voor elke ouder: je tiener vertrekt om plezier te maken, maar belandt ongewild in een gevaarlijke situatie.  Met onderstaande tips beperk je het risico zoveel mogelijk. 

Wat is spiking precies? 

Spiking betekent dat er zonder toestemming een stof wordt toegevoegd aan iemands drankje of zelfs wordt geïnjecteerd. Die stoffen zijn bedoeld om het slachtoffer te bedwelmen, verwarren of weerloos te maken. Steeds meer jongeren en jongvolwassenen worden slachtoffer, en vaak gebeurt dat zelfs zonder dat ze het meteen doorhebben. 

Welke substanties worden gebruikt bij spiking? 

Er worden verschillende middelen gebruikt door criminelen bij spiking. De meest voorkomende zijn: 

1. Rohypnol
   De bekendste "date rape drug", die een diepe black-out veroorzaakt. De gebruiker verliest het vermogen om helder te denken of zich later iets te herinneren. Het werkt binnen 20–30 minuten en het effect kan uren aanhouden.
2. GHB
   Ook wel bekend als “vloeibare xtc”. Deze drug vertraagt de communicatie tussen de hersenen en het lichaam, werkt snel (binnen 15-20 minuten) en maakt iemand extreem kwetsbaar. 
3. Ketamine
   Een verdovingsmiddel dat ervoor  zorgt dat een slachtoffer het gezichts- en gehoorvermogen verliest en zich niet meer herinnert wat er is gebeurd wanneer hij/zij onder invloed was. 
4. Fentanyl 
   Een extreem krachtige pijnstiller die al in heel kleine hoeveelheden gevaarlijk is. Steeds vaker wordt fentanyl gemengd met andere middelen, wat het risico op een overdosis aanzienlijk verhoogt. 
5. Xanax 
   Een kalmeringsmiddel uit de familie van de benzodiazepines. Xanax wordt medisch voorgeschreven tegen angst en paniekaanvallen, maar in hogere dosissen maakt het iemand slaperig, gedesoriënteerd en weerloos. Het werkt snel (binnen 15-30 minuten) en kan het kortermijngeheugen beïnvloeden. 
6. Alcohol (in overmatige hoeveelheden)
   Spiking gebeurt niet altijd met illegale middelen. Zonder medeweten extra alcohol toevoegen aan iemands drankje is een subtiele maar gevaarlijke manier van spiking. Door het effect van de extra alcohol kan iemand sneller de controle verliezen, zonder het meteen te beseffen. 

Belangrijk om te weten: De meeste van deze stoffen zijn kleurloos, geurloos en smaakloos. Het slachtoffer merkt vaak niets, tot de effecten voelbaar zijn. 

Hoe kan je tiener het risico op spiking verkleinen? 

Praat met je tiener over de risico’s van spiking, zonder hem/haar bang te maken. Met deze tips geef je handvaten mee om bewust en veilig uit te gaan:   

1. Blijf bij een groep vrienden die je vertrouwt ✅
   Dit is de beste verdediging. Ga niet zomaar mee met een groepje “coole” mensen die je niet kent. Met hoe meer vrienden je op pad gaat, hoe beter. Het is veel moeilijker voor iemand met slechte bedoelingen om ongezien drugs in een glas te doen als er verschillende mensen op staan te kijken – en nog moeilijker om al die mensen ongezien te drogeren. Dus: samen uit, samen thuis. Spreek af dat je elkaar in de gaten houdt. 
2. Haal je eigen drankje en dek het af ✅
   Accepteer geen drankjes van mensen die je niet kent, maar ga zelf om je drankje en scherm het af. Er bestaan speciale dekseltjes met een rietje door om spiking tegen te gaan, maar je kan ook gewoon je hand gebruiken als schild. Iemand met slechte bedoelingen zal dat al snel opmerken en op zoek gaan naar een kwetsbaarder slachtoffer. 
3. Laat je drankje nooit onbewaakt achter ✅
   Ga je naar het toilet? Geef je drankje aan een vriend(in) die je 100% vertrouwt of neem het mee.  Maar laat het NOOIT onbewaakt achter: zelfs een paar seconden onoplettendheid kunnen genoeg zijn. 
4. Weet dat je het niet altijd smaakt als er iets in je drankje werd gedaan ✅
   Er zijn mensen die zeggen dat een potentieel slachtoffer het kan merken wanneer je drankje gespiket werd omdat het raar smaakt, meer bruist of er troebel uitziet. Als je zoiets opmerkt, zet het drankje dan inderdaad meteen aan de kant of gooi het weg. Maar wees je ervan bewust dat je het niet altijd ziet of smaakt aan een drankje. Het is dus niet omdat er geen duidelijke tekens zijn, dat je drankje daarom sowieso oké is. 
5. Twijfel je over een drankje? Gooi het dan weg ✅
   Als je tiener of iemand in diens vriendengroep ook maar de minste twijfel heeft over een drankje, giet het dan uit en ga daar weg. Misschien was het drankje te straf, of werd het gratis aangeboden door een vreemde. Misschien heeft iemand een slechte gevoel over de plek of over de mensen die er rondlopen. Zet je drankje dan gewoon neer of giet het discreet uit en ga weg van die plek. 
6. Gebruik teststrips (indien beschikbaar)  ✅
   Er bestaan kleine tesstrips die drugs kunnen detecteren in drankjes. Ze zijn niet waterdicht, maar kunnen wel een extra vorm van bescherming bieden. 

Wat kan je doen doen bij het vermoeden van spiking? 

• Ga onmiddellijk naar de spoeddienst. 
• Laat een bloed- of urinestaal nemen. Dat moet binnen de eerste uren gebeuren. 
• Meld het incident aan de politie en/of de organisatie of uitbater van de locatie. 
• Bewaar eventueel het verdachte drankje als mogelijk bewijs. 

Praat erover met je tiener 

Praten over spiking is geen angst zaaien. Het is je tiener sterker maken. Als ouder kun je mee het verschil maken door open en zonder oordeel te praten over uitgaan, veiligheid, risico’s en groepsdruk. Want veiligheid begint bij bewustzijn! 

Bron: Parenting teens and tweens