3 oefeningen om de emotionele geletterdheid van je kind te bevorderen
Het bevorderen van de emotionele geletterdheid is alvast een eerste stap in de goede richting. En ja, hoor: daar kan je al op erg jonge leeftijd mee van start gaan. In dit artikel vind je drie eenvoudige oefeningen die de emotionele geletterdheid bevorderen.
Beschikken over een uitgebreide en genuanceerde woordenschat is een belangrijk onderdeel van de emotionele competentie van een kind. In staat zijn om subtiele emoties te verwoorden zorgt voor een betere verwerking van emoties. Maar een uitgebreide emotionele woordenschat komt niet vanzelf aanwaaien. We moeten deze als ouder en opvoeder stimuleren bij onze kinderen.
Emotionele geletterdheid refereert naar de mate waarin we in staat zijn onze emoties te herkennen, te benoemen en op gepaste wijze uit te drukken hoe we ons voelen. Een gebrek aan deze vaardigheid zorgt voor heel wat nadelen en moeilijkheden op verschillende levensdomeinen.
Oefening 1: boots emoties na in de spiegel
Ga met je kind voor de spiegel staan of voorzie een handspiegel en laat je kind verschillende emoties nabootsen. Leg de link tussen de emotie enerzijds en de gelaatsuitdrukking en lichaamstaal anderzijds. Vergeet ook zeker niet af en toe te verwijzen naar de ademhaling. We ademen helemaal anders wanneer we woedend/angstig/blij/enthousiast/... zijn. De ademhaling kan ons ook helpen om rustig te worden wanneer we gespannen of zenuwachtig zijn. Onze gezichtsuitdrukkingen en onze lichaamstaal bieden een schat aan informatie over onze gevoelens. Het is belangrijk om deze link aan kinderen aan te leren en deze link te oefenen.
Onderstaand enkele mogelijke opdrachten voor de spiegel-oefening:
'Kan je eens heel boos kijken?'
'Hoe zie je eruit wanneer je blij bent?'
'Waar voel je angst in je lichaam?' 'Kan je dit even tonen in de spiegel?'
'Wat doe je met je handen wanneer je woedend bent?'
'Hoe adem je wanneer je bang bent?', 'Kan je dat even voortonen?' 'Kan je in de spiegel aanwijzen waar je de adem dan voelt?'
...
Laat je kind zelf ook enkele spiegel-opdrachten voor jezelf of voor anderen in de omgeving verzinnen! Pret verzekerd!
Oefening 2: benoem de eigen emoties met behulp van emotietools
Het leren benoemen van eigen en andermans emoties is een belangrijke vaardigheid. Je kan pas vaardig zijn in iets wanneer je genoeg oefenmomenten krijgt. Hoe leren je kinderen lezen? Of hoe automatiseren ze de maaltafels? Juist ja, door zo goed als dagelijks even te oefenen natuurlijk. Zo werkt het ook voor het verkrijgen van een uitgebreide emotionele woordenschat. Ga aan de slag met waardevolle en aantrekkelijke emotietools en werk aan de emotionele geletterdheid van je kind. Voorbeelden van tools kan je hier vinden.
Vraag aan je kind op dagelijkse basis hoe het zich voelt. Hoe voelde je je vandaag? Kan je de emotie aanduiden op een emotieposter of kan je het emotiekaartje vinden in een kaartenset? Vertel ook als ouder hoe je je zelf voelt. Probeer je daarbij niet enkel te beperken tot de basisemoties, maar bied ook een ruimere en subtielere woordenschat aan. Kennen we ook nog andere emoties? Laat kinderen daarover brainstormen en werk op die manier aan het vergroten van de woordenschat. Je vormt als ouder een belangrijk rolmodel ter bevordering van de emotieregulatie.
Oefening 3: vertel verhalen en ga na hoe de personages zich voelen
Een laatste eenvoudige oefening is de volgende: vertel kinderen verhalen en ga na hoe de personages uit het verhaal zich voelen. Je kan boekjes voorlezen die specifiek gericht zijn op het leren herkennen van en het omgaan met gevoelen of je kan gevoelens terug vinden en bespreken in elk verhaal dat je voorleest. Alle boeken bevatten namelijk emoties en zijn op die manier een goed leermiddel om kinderen bij te leren over emoties. Maak er een gewoonte van om tijdens het verhaaltje bij het slaapritueel ook even na te praten over de gevoelens van de personages. Op die manier verbeter je de vaardigheid van je kind om emoties van anderen te herkennen en benoemen.
Enkele vragen die je hierbij aan je kind kan stellen:
'Hoe voelde het personage zich?'
'Kan je dit eventueel aanduiden op een emotieposter?'
'Waarom voelde het personage zich zo?'
'Heb je je zelf ook al zo gevoeld?', 'Wanneer?'
'Wat kan helpen wanneer je je zo voelt?', 'Wat zou je dan kunnen doen?'
'Ken je ook nog een andere naam voor de emotie?'
Ouders spelen een belangrijke rol bij het bevorderen van de emotionele geletterdheid van hun kinderen. Je kan je kind helpen door je eigen emotionele vaardigheden te verbeteren. Verder kan je als ouder de emotionele ontwikkeling van je kinderen stimuleren door het aanreiken van specifieke oefeningen die de emotionele competentie bevorderen.
________________________________________
Dit artikel verscheen eerder op alotofmom.
Lieselot Matton is mama van drie, kinderpsychologe en bezielster van A LOT OF MOM. Zij wil kinderen en ouders helpen met het aanleren van soft skills. Vaardigheden zoals veerkracht, dankbaarheid, zelfinzicht, flexibiliteit en emotionele competentie… die belangrijk zijn in een drukke en uitdagende wereld.
Meer tips en inspiratie over het aanleren van ‘soft skills’ kan je vinden via Lot.
