Hoe kan je als ouder een veilige haven zijn voor je kind?

Maar wat houdt die veiligheid precies in?

Voorspelbaarheid zorgt ervoor dat je kind weet waar hij/zij aan toe is.  Dit kan door de dingen zoveel mogelijk op dezelfde manier te laten verlopen. Maar ook door duidelijk te maken aan welke dingen je belang hecht als ouder (en waar je dus waarschijnlijke feller zal op reageren dan op andere dingen) en dergelijke meer. Die voorspelbaarheid geeft rust en rust geeft een gevoel van veiligheid.

Duidelijkheid op zijn beurt bestaat uit het duidelijk en eenduidig formuleren van verwachtingen en leefregels. Je kind weet precies wat er van hem/haar verwacht wordt en weet ook wat de consequenties zijn als hij/zij hier niet naar handelt. Er is sprake van transparantie en duidelijke afspraken. Er moet niet gedreigd, geroepen, gesmeekt, ... worden. De verwachtingen zijn duidelijk en worden in alle rust en respect gecommuniceerd. Dit geeft rust en een gevoel van veiligheid.

Veiligheid bestaat ook uit het gevoel dat je jezelf onder controle hebt als ouder. Natuurlijk word je wel eens kwaad als ouder. Boosheid is nu eenmaal een menselijke emotie. Alleen hoeft je boosheid niet als een emmer bagger over je kind gegooid te worden. Dit zorgt voor overspoeling en reddeloosheid. Boosheid roept op tot actie. En die actie is vaak een duidelijke grens geven vanuit kracht en vastberadenheid, vanuit volledige controle over wat je zegt en doet. Wacht dus niet te lang met het aangeven van  je grenzen. Maak ze duidelijk wanneer je irritatie voelt opkomen, wacht niet tot de boosheid je helemaal heeft overgenomen en je dus de controle dreigt te verliezen.

Maar veiligheid bestaat ook uit de wetenschap dat je als kind te allen tijde zal beschermd worden door de volwassenen om je heen. Soms lukt dit niet, dat is het leven. Het gevoel van veiligheid kan dan hersteld worden door te vertellen dat je het heel naar vindt dat je er niet bent in geslaagd om de veiligheid te bewaren en je er alles zal aan doen om dit in de toekomst te vermijden. Graag leg ik dit even uit aan de hand van een voorbeeld.

Deze zomer gingen we op vakantie naar zee. Mijn zoontje van zes jaar vindt het heerlijk om kastelen te bouwen en putten te graven. We zaten op ongeveer drie meter van hem verwijderd en genoten ervan om te zien hoezeer hij hiervan geniet. Plotsklaps kwam er een jonge hond die losliep op hem af. Het leek eerst onschuldig, maar dat was het niet. De hond was speels en sprong voortdurend op mijn zoontje en duwde hem telkens om wanneer mijn zoontje wilde rechtstaan. Dit was een heel beangstigende ervaring. De luttele seconden waarop ik begrepen had dat de situatie veel minder onschuldig was dan ik dacht, mijn dochtertje van mijn schoot afzette en in actie was gekomen om hem uit zijn benarde situatie te redden moeten voor hem een eeuwigheid hebben geleken… 

Ik heb zeer krachtig gereageerd naar de eigenaar van de hond door te zeggen dat dit echt niet oké was. Daarna ben ik volledig in zorg voor mijn zoontje gegaan. Ik nodigde hem uit om zo lang te wenen als nodig om de stress uit zijn lijfje te krijgen. Wanneer de stress was gezakt heb ik hem verteld dat ik het heel erg vond dat ik niet snel genoeg was om het voorval te voorkomen. Dat ik het heel spijtig vond dat hij dit heeft moeten ervaren en dat het best beangstigend moet geweest zijn. En vooral: dat ik volgende keer veel alerter zal zijn als er nog maar enigszins een loslopende hond in zijn buurt komt.

Dit maakt dat het hele voorval een plaats kon krijgen en dat er ook niet meer hoefde over gesproken te worden. De breuk in vertrouwen werd hersteld en hij mag zich veilig en beschermd voelen door de volwassenen om hem heen.

We kunnen hem niet beschermen tegen alles, maar we zijn er wel om hem op te vangen wanneer hem iets naars overkomt. Daar kan hij van op aan. Dit geeft hem de moed om met volle vertrouwen de wereld in te gaan en uit te groeien tot zijn grootste potentieel.

Meer informatie over verbindend opvoeden en emotionele ondersteuning voor mama’s vind je op Mamacoach.