Kinkhoest: beter voorkomen dan genezen

Wil je graag meer weten over EHBO bij baby's en jonge kinderen? In onze Mama Baas Plus MASTERCLASS ‘EERSTE HULP BIJ KLEINE KINDEREN (EHBK)’ geeft dr. Sofie Vanderoost een basiscursus eerste hulp bij ongevallen bij kinderen. In de verschillende modules legt ze je uit wanneer je best naar de dokter gaat, wat je doet als je kindje iets verkeerds heeft ingeslikt, wat het verschil is tussen verslikken en verstikken, hoe je moet reanimeren … Alle kleine én grote dingen komen aan bod in deze basiscursus EHBK.

Wat is kinkhoest?

• Kinkhoest is een ernstige, besmettelijke ziekte van de luchtwegen.
   
• Het ziekteverloop kan zeer ernstig verlopen bij baby’s en is potentieel levensbedreigend.
   
• Kinkhoest wordt veroorzaakt door een bacterie (Bordatella Pertussis) die wordt overgedragen via kleine druppeltjes bij het hoesten en niezen of via de handen. 
   
• Kinkhoest wordt ook wel de ‘100 day cough’ genoemd (= 100 dagen hoest).

Volwassenen (inclusief ouders) kunnen kinkhoest krijgen en het ongemerkt doorgeven aan hun kinderen. Zelfs als je al kinkhoest hebt gehad of al gevaccineerd bent, neemt de bescherming na verloop van tijd af. Daarom kunnen adolescenten en volwassenen de ziekte doorgeven aan onbeschermde zuigelingen.

Waaraan herken je kinkhoest?

• In het begin lijkt kinkhoest op een gewone verkoudheid. Nadien kunnen er hevige en langdurige hoestbuien, al of niet met taai slijm, ontstaan. 
   
• Heel herkenbaar is het ‘gierende’ geluid bij het inademen (‘whooping cough’). Dat alles kan leiden tot een gevoel van benauwdheid en zelfs tot een onderbreking van de ademhaling. Doordat het hoesten zo veel inspanning vraagt, kunnen er ernstige complicaties optreden zoals een hersenbloeding. Door zuurstoftekort kan er een hersenletsel worden opgelopen.

Hoe behandel je kinkhoest?

Kinkhoest kan ernstige gevolgen hebben ondanks het toedienen van antibiotica. Het is dan ook beter de ziekte te voorkomen.

Vaccin tegen kinkhoest

• Baby’s kunnen normaal gezien gevaccineerd worden tegen kinkhoest binnen het basisvaccinatieschema, dat wil zeggen (pas) op 8 weken, 12 weken en op 16 weken. Daarna volgt een herhaling op 15 maanden en 5 à 6 jaar. Is dat volledige vaccinatieprogramma voor je baby nog niet afgewerkt, dan kan hij/zij met andere woorden nog altijd een risico lopen op een kinkhoestinfectie.
   
• Om je baby tijdens deze belangrijke periode te helpen beschermen tegen kinkhoest raadt de Hoge Gezondheidsraad van België een vaccinatie van ofwel de moeder tijdens de zwangerschap aan ofwel een cocoonvaccinatie. Daarbij worden de vader, broers, zussen en elke andere volwassene die regelmatig in contact komt met de baby gedurende de eerste 6 levensmaanden (door de huisarts) gevaccineerd, bij voorkeur vóór de baby geboren is. De toekomstige moeder wordt zo snel mogelijk na de geboorte gevaccineerd op de materniteit (bespreek dit op voorhand met de gynaecoloog).
   
• Omdat een apart vaccin voor kinkhoest in België niet bestaat, wordt altijd gebruikgemaakt van een combinatievaccin (Boostrix: combinatie kinkhoest en tetanus). Er zijn geen contra-indicaties voor het vaccin, tenzij je een aangetoonde allergie vertoonde voor het vaccin.

Vaccinatie tegen kinkhoest bij zwangere vrouwen

• Elke zwangere vrouw wordt tussen week 24 en week 32 van de zwangerschap, en dit bij elke zwangerschap, gevaccineerd. Op die manier maak je als aanstaande moeder antistoffen tegen kinkhoest aan, die je via de placenta doorgeeft aan de ongeboren baby. Daardoor is de babyvanaf de geboorte beschermd en kan hij zelf antistoffen aanmaken tegen kinkhoest tot hij wordt gevaccineerd. 
   
• Als je om de één of andere reden niet zou gevaccineerd zijn tegen kinkhoest tijdens de zwangerschap, dan wordt cocoonvaccinatie toegepast.

Gezien de ernst van de ziekte en de hoge kans op besmetting met potentieel ernstige gevolgen voor de jonge zuigeling is vaccinatie en cocoonvaccinatie uitermate noodzakelijk. Vraag daarom aan vrienden/grootouders/ onthaalmoeders/ crèches of ze zich opnieuw willen laten vaccineren door de huisarts.