Kleine kinderen, grote gevoelens: emotiecoaching
Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je het allemaal maar moet laten gebeuren en gewoon moet wachten tot het overwaait. De vaardigheden om met emoties om te gaan zijn namelijk niet aangeboren, die leren kinderen van ons: door te kijken hoe wij het doen en door keer op keer opnieuw, samen met ons, te oefenen met hun eigen emoties worden kinderen emotioneel competenter. Het is dus belangrijk om je kind te stimuleren in het ontwikkelen van de nodige vaardigheden. Hoe dan? Door emotiecoaching!
‘Emotiecoaching’ is het serieus nemen, accepteren en erkennen van alle gevoelens van je kind en hem ondersteunen in hoe hij met die gevoelens om kan gaan. Belangrijke noot: het is niet omdat alle emoties geaccepteerd worden, dat elk gedrag acceptabel is. Bepaald gedrag, zoals slaan, schelden, stampen, bijten en gevaarlijk gedrag, kan en mag uiteraard niet getolereerd worden en moet begrensd worden! #safetyfirst
De emotiecoachende basishouding: “Emoties van kinderen zijn leermomenten, waarbij je je kind iets kan leren over die emoties en hoe er mee om te gaan, én momenten om te verbinden met je kind.” Op deze manier naar de gevoelens van je kind kijken alleen al kan een groot verschil maken en je helpen om kalm te blijven en rustig te kunnen reageren.
Emotiecoaching bestaat naast de basishouding concreet uit 5 stappen:
- Je bewust zijn van de gevoelens van je kind
Gevoelens zijn er in alle vormen en maten. Wanneer je de gevoelens van je kind bij een lage intensiteit kan herkennen kan je hier ook snel op inspelen. Kijk goed naar je kind en leer zijn signalen kennen. - Verbinding maken met je kind
Kom dichterbij, kom op ooghoogte, blijf kalm en nieuwsgierig naar wat er onder het gedrag zit. Onder lastig gedrag ligt altijd een gevoel, of een onvervulde behoefte. Kinderen zijn nog niet goed in staat om dit te verwoorden en gaan dan vaak roepen of slaan, zeker wanneer ze gefrustreerd zijn of zich onheus behandeld voelen. “Hey lieverd, ik zie dat je vuisten gebald zijn en dat je wenkbrauwen gefronst zijn. Zou het kunnen dat je boos bent?” - De emotie van je kind benoemen
Luister op een open manier naar wat je kind vertelt en probeer onder woorden te brengen wat hij voelt, zonder oordeel. “Je broertje heeft je tekening stukgemaakt en dat maakt je heel boos en misschien ook wel verdrietig, klopt dat?” - Meeleven en erkenning geven
Probeer je in te leven in de situatie van je kind en zijn gevoelens en probeer duidelijk te maken dat je begrijpt hoe je kind zich voelt.“Dat snap ik. Ik zou ook heel boos zijn als iemand mijn tekening waar ik hard aan had gewerkt stuk zou maken.” - Helpen bij het bedenken van oplossingen en grenzen stellen aan ongewenst gedrag indien nodig
Als je kind bijvoorbeeld zijn broertje geslagen heeft geef je duidelijk aan dat dit niet oké is. Vertel je kind vooral ook wat hij wel kan doen! Kinderen weten vaak niet hoe ze op een goede manier om kunnen gaan met hun gevoelen. En zelfs al weten ze dit wel, soms zijn ze zo overspoeld door hun gevoelens dat ze geen toegang meer hebben tot het logische gedeelte van hun brein en onze hulp nodig hebben. “Je mag boos zijn, dat is oké. En toch is het niet oké om te slaan. Je kan wel even brullen als een leeuw of misschien kan je wel eens tekenen hoe boos je je nu voelt?”
Wanneer je kind weer kalm is kan je, als je kind dat wilt en wanneer het nodig is, helpen met het bedenken van een oplossing: “Hoe wil je dit nu aanpakken?” of “ Hoe zouden we dit een volgende keer kunnen voorkomen?” Probeer zo veel mogelijk ideeën van je kind te laten komen! Zo leert je kind hoe hij zijn problemen zelf kan aanpakken en zal hij jou hiervoor niet altijd meer nodig hebben.
Het doel van emotiecoaching is niet om te voorkomen dat kinderen huilen of boos worden, het doel is ervoor zorgen dat kinderen zich veilig voelen om hun gevoelens te uiten. De kans bestaat dus dat, wanneer je het goed aanpakt, je net meer gevoelens zal zien van je kind. Dat wil niet zeggen dat je je kind nog verdrietiger of bozer hebt gemaakt, dat wil dan zeggen dat je kind zich veilig voelt om de gevoelens die hij toch al voelde er te laten zijn en met jou te delen, waardoor je kind ook steeds beter zal worden in het omgaan met die gevoelens.
Anky De Frangh is kinderpsychologe, gedragstherapeute en mama en heeft zich gespecialiseerd in emotiecoaching. Zij wil ouders meer vertrouwen geven in het omgaan met het gedrag en de gevoelens van hun kinderen om zo tot meer verbinding te komen binnen hun gezin. Anky deelt wetenschappelijk onderbouwde informatie en tips rond opvoeden en ouderschap op instagram en op facebook en organiseert regelmatig workshops en trainingen rond het omgaan met de gevoelens van kinderen. Meer info vind je hier.
