Mama én oma baas? Of mama baas en oma's aan de top?
Regels bij oma en opa thuis
In de keuken van moetje en opa (de oma en opa van mijn kinderen) hangt de volgende tekst:
Regels bij oma en opa:
- Wat hier gebeurt, blijft hier.
- Kleinkinderen zijn àltijd welkom.
- Ouders komen alleen op afspraak.
- Teveel kusjes en knuffels zijn onmogelijk.
- Over bedtijd valt te onderhandelen.
- Oneindige liefde.
- Geen vriendschap kan tippen aan de onze.
- Ijsjes in de late avond zijn toegestaan.
- Onbeperkt veel koekjes en snoepjes
- Alleen de beste ouders promoveren tot grootouders.
Eigenlijk verwoordt deze tekst perfect wat de rol van oma’s en opa’s kan zijn binnen het leven en de opvoeding van een kind.
Dat grootouders andere opvoedingsprincipes hanteren is perfect te kaderen vanuit het tijdskader waarin zij hun kinderen hebben opgevoed. Niets is nog hetzelfde.
Onlangs vroeg mijn dochter van 12 of ik nog een tijd gekend heb waarin de gsm niet bestond. Ik antwoordde dat ik zelfs nog geweten heb dat de eerste telefoon (met draad) bij mij thuis werd geïnstalleerd. (Ik was weliswaar nog klein…). Mijn ouders moesten mij leren omgaan met telefoneren. Wij moeten onze kinderen leren omgaan met gsm-gebruik, internet, YouTube, Instagram, Facebook. Het is dan ook niet te verwonderen dat onze opvoedingsstijl helemaal niet meer aanleunt bij die van onze ouders.
Eigenlijk is voor grootouders geen plaats weggelegd in de opvoeding van de kleinkinderen, maar ze hebben een heel andere en minstens even belangrijke functie. Grootouders beschikken namelijk over een aantal eigenschappen die ouders niet hebben. Grootouders hebben tijd, levenservaring en een oneindig grote liefde voor de kleinkinderen.
Wat oma en opa meer hebben dan mama en papa
- Tijd
Moeke heeft de tijd om een hele namiddag gezellig spelletjes te spelen. Vake legt geduldig de regels van schaken uit en geeft tips tijdens een partijtje schaak. Opa heeft de tijd om mee te wandelen naar school en is dan ook alleen maar gefocust op de wandeling en op wat de de kleinkinderen onderweg vertellen en niet op wat nog allemaal moet gebeuren die dag. Moetje vindt het heerlijk om oliebollen en wafels te bakken voor de kleinkinderen.
- Levenservaring
Oma komt wel eens tussen in een discussie tussen ouders en dochter over het al dan niet naar een fuif gaan. Zo herinner ik me nog heel goed dat mijn grootmoeder een kaart voor het komende scoutsbal kocht met de boodschap dat ik het uur waarop ik moest thuis zijn met mijn ouders moest onderhandelen.
Oma’s en opa’s hebben ontzettend veel levenswijsheid en kunnen een veilige haven zijn waarbij kinderen terecht kunnen. Omdat oma’s en opa’s al veel levenservaring hebben, kijken zij anders aan tegen de dingen. Ze kunnen doorgaans beter relativeren en plaatsen de dingen in een ander perspectief.
Oma’s en opa’s kunnen ook een belangrijke vertrouwenspersoon en vriend zijn. Kleine en grote verdrietjes kunnen veilig met oma en opa gedeeld worden.
- Oneindige grootouderliefde
Wat grootouders voelen voor kleinkinderen is een ongekende liefde voor een leek in grootouderschap. Oma’s en opa’s vertellen dat die liefde en die genegenheid ongekend zijn voor iemand die geen grootouder is. Het is ook daarom dat de maaltijd die oma bereidt met veel smaak wordt opgegeten; ze is met veel liefde bereid. Het is ook daarom dat kleinkinderen aan oma en opa al eens iets toevertrouwen wat ze niet aan mama en papa vertellen.
5 tips voor goede grootouderafspraken
Oma’s en opa’s moeten dit voorrecht, vanuit de eigenschappen die ze bezitten, kunnen behouden. Het is dus geen goed idee oma/opa medeopvoeder te maken en te verwachten dat zij dezelfde opvoedingsprincipes hanteren. Oma en opa moeten een extra dimensie kunnen toevoegen aan het leven van hun kleinkind vanuit de sterktes die zij hebben. Zet oma en opa daarom niet in de positie van opvoeder, maar laat hen die toeverlaat en die liefdevolle vriend zijn. Het is ook een belangrijke factor binnen de ontwikkeling en het groeiproces van het kind.
- Herbekijk daarom ook regelmatig 'het contract' dat je met oma en opa hebt.
- Als je kind op regelmatige basis naar oma en opa gaat, hou dan goed in de gaten dat het voor alle partijen leuk blijft.
- Bewaak dat grootouders de opvoeding niet hoeven over te nemen.
- Zorg ervoor dat ze vanuit hun bijzondere eigenschappen, eigen aan het grootouderschap, een bijzonder plaatsje kunnen innemen in het leven van je kind.
- Vraag aan grootouders niet dat ze jouw principes volgen, maar zie het als een verrijking dat je kind door oma en opa op een andere manier wordt benaderd. Dat betekent uiteraard niet dat oma en opa geen grenzen zullen stellen. Alleen zullen deze grenzen anders zijn en bepaald worden door oma en opa, vanuit hun kwaliteiten.
Om het 'grootoudervoorrecht' veilig te stellen, is het ook goed dat je bekijkt of de opvang die je nodig hebt voor de kinderen ook op een andere manier kan ingevuld worden. Zo kan je opteren voor buitenschoolse opvang na de schooluren, speelpleinwerking en kampjes of uitwisseling met vriendjes en vriendinnetjes tijdens de vakanties.
