2907fi.jpg

Schenk een moederdagcadeau dat levens redt

1/05/2015
Mamabaas
Door Mamabaas

Guest mom Hilde Groenweghe liet met pijn in het hart voor twee weken haar vier maanden oude baby en dochtertje achter om naar Congo te trekken, maar haar schuldgevoel verdween als sneeuw voor de zon toen ze de schrijnende toestand zag waarin zwangere vrouwen er moesten bevallen. Daarom vraagt ze extra steun, en zeker nu het bijna Moederdag is.

Guest mom Hilde Groenweghe solliciteerde vorig jaar voor Memisa, een ngo die ijvert voor een kwalitatieve basisgezondheidszorg in het Zuiden. En met succes, want ze kreeg de job. Ze keek reikhalzend uit naar haar eerste missie ter plaatse in Congo, maar tegelijk knaagde het aan haar dat ze twee weken haar dochter en haar vier maanden oude zoon moest achterlaten. Tot ze op locatie was en besefte dat haar bezoek wel degelijk zijn nut had.

Nieuwe job, twee weken Congo

'Nee, ik ben nog nooit in Centraal-Afrika geweest, maar als ik deze job krijg, wil er dolgraag heen!' 

Ik sprak de zin nog maar uit tijdens mijn sollicitatie bij Memisa vorig jaar en het beeld van vier maanden oude zoontje spookte al door mijn hoofd. Naar Afrika voor enkele weken, euh… met een baby in huis? 

Sinds de geboorte van mijn dochter, bijna drie jaar geleden, behoren verre en avontuurlijke reizen tot het verleden. En hoe graag ik mijn kinderen ook zie, moet ik toegeven dat ik dat deel van mijn leven wel wat miste… Ik werd aangenomen. Twee kleintjes thuis combineren met een nieuwe job, niet evident. Maar alles liep gesmeerd en ik voelde me snel thuis bij Memisa. Hoe meer ik erover leerde, hoe harder het begon te kriebelen om het werkterrein ter plekke te verkennen. In februari 2015 was het eindelijk zo ver. Vliegtuigtickets werden geboekt en alles was tot in de puntjes geregeld om twee weken de brousse van Congo in te trekken.  

En ineens drong het tot mij door: twee weken. Twee weken zonder kinderen … Twee weken stond mijn man er alleen voor. Ik maakte afspraken met de grootouders om de kindjes op te halen aan de school en crèche en zorgde ervoor dat ze af en toe een nachtje bij hen konden blijven slapen. Om het mijn man wat gemakkelijker te maken, stelde ik voor elke dag een mooi kledingpakketje voor de kinderen samen. Voor mijn dochter maakte ik een kalender met fotootjes, waarop ze kon zien waar mama elke dag was. Bij elk vakje hoorde ook een cadeautje (oh ja, dat wordt een winner).

Cadeautje zei je, mama? Mijn woorden waren nog niet koud of ze wilde al dat ik vertrok. Tot zover de dochterliefde … 

De realiteit en de nachtmerrie

Wat een ervaring werd het. Ik had al veel foto’s gezien en talloze verhalen gehoord, maar de rauwe werkelijkheid van Congo kun je bijna niet beschrijven. Memisa is actief in het land in 31 gezondheidszones.

Het doel? De basisgezondheidszorg te verbeteren. Hoe doen we dat? We zorgen voor aanmoedigingspremies voor het medische personeel, materiaal, scholing en omkadering. Op deze trip zou ik in verschillende ziekenhuizen en gezondheidscentra zien hoe het eraan toe gaat.

Kort samengevat: wat ze zeggen, is waar. De realiteit overtreft je grootste nachtmerries. Onderweg naar het eerste ziekenhuis hielden we halt bij een gezondheidscentrum. Schrijnend … De omstandigheden waarin vrouwen er moeten bevallen zijn – in één woord – mens-on-waardig. Een korte schets: een verroeste verlostafel, geen water of elektriciteit, geen medicatie … Terwijl wij in België ons meestal hoogstens zorgen moeten maken over futiliteiten zoals de uitzet voor de kinderkamer of de eerste outfit van de baby. 

Buiten zat een zwangere vrouw op de grond eten te malen. Ze wilde dat ik haar fotografeerde. Ik feliciteerde haar en wenste haar een goede bevalling toe. Even later fluisterde de verpleegster me toe dat haar baby het niet zou halen. De bevalling zat er aan te komen, maar het zou slecht aflopen. Ik had het gevoel dat iemand mijn keel toekneep. Ik was sprakeloos. Hier hebben ze geen weeënremmers, medicatie voor longrijping, laat staan couveuses. Als het kindje komt, dan komt het. En komt het voordat het 30 weken oud is, dan is het ten dode opgeschreven. Daar sta je dan. Machteloos. Welkom in Congo.

Hoogzwanger en te voet naar het ziekenhuis

Mijn dochter kwam via een spoedkeizersnede ter wereld. Na úren vergeefse arbeid werd ik op een bed gehesen en naar het operatiekwartier gerold. Een leger medisch personeel stond in geen tijd klaar en bracht alles in gereedheid voor de operatie. Even kwam mijn dochter al piepen en in geen tijd was mijn buik weer dichtgemaakt. In Congo was het nooit zo gelopen. In Congo was ik naar huis gegaan zonder dochter. Of ik er zelf nog geweest was? Het zou een dubbeltje op zijn kant geweest zijn.

De wegen zijn in Congo verschrikkelijk slecht, soms zelfs onbestaande. Als natuurlijk bevallen niet lukt, moet een zwangere vrouw naar het ziekenhuis voor een keizersnede. Vaak moet ze dan, soms al in volle arbeid, tientallen kilometers te voet afleggen. De baby overleeft zoiets in veel gevallen niet en ook de mama kan het dikwijls niet navertellen. 

Ik herbeleef het moment dat ik naar het operatiekwartier werd gebracht. Ik was op. Ik.kon.niet.meer. Ik wilde enkel dat ze dat kind eruit haalden. En snel. Had iemand me toen gezegd dat ik eerst nog 50 kilometer moest stappen, dan was ik uit het raam gesprongen. Neen, als Congolese vrouw had ik het niet overleefd. Het dubbeltje was gevallen. 

Eén motor, een wereld van verschil

Voor het levensnoodzakelijke transport naar het ziekenhuis vond Memisa gelukkig een oplossing: de moto-ambulance. Dat is een motor waaraan een metalen kar op wielen hangt. In de kar ligt een matras voor de zwangere vrouw (of zieke). De chauffeur is een ervaren motorrijder, hij loodst de ambulance met veel behendigheid over de slechte wegen en door de brousse. Via een solidaire kas, beheerd door een lokaal comité, wordt het onderhoud en de benzine voorzien.

Ik heb de moto-ambulance aan het werk gezien in Mosango. Met dit ene, eenvoudige voertuig wordt om de dag een leven gered in de nabije omgeving. Ongelofelijk! Eén motor die zo’n verschil kan maken. Vandaar dat Memisa dit systeem ook in andere zones wil uitbouwen. 

memisa moto-ambulance

Steun de moto-ambulance

Via de website afrikado.be kun je de moto-ambulance ondersteunen. En er is meer. Op 10 mei is het Moederdag, hét moment om alle mama’s in de watten te leggen. Via afrikado.be kun je ook online een cadeau kopen dat zowel mama’s in België als mama’s in Afrika gelukkig maakt. Je koopt een symbolische doos pralines of een boeket bloemen, maar in werkelijkheid betaal je voor het transport van zwangere Afrikaanse vrouwen naar het ziekenhuis of voor een keizersnede. Een moederdagcadeau dat levens redt, met andere woorden...