4393fi.jpg

Wanneer leren niet als vanzelfsprekend verloopt

6/12/2016

Voor het ene kind is het behalen van een hoge score een fluitje van een cent. Andere kinderen, al dan niet met leerproblemen of leerstoornissen, kunnen vaak alleen maar dromen van een hoog cijfer op hun rapport. 

Taboe doorbreken

Het blijft uiteindelijk nog altijd een groot taboe dat je kind niet ‘scoort’ zoals verwacht wordt. We mogen dan nog de mond vol hebben van talenten en mogelijkheden, als puntje bij paaltje komt, dan blijken nog altijd de schoolresultaten (lees punten) alles van ‘het kunnen’ van een kind te bevatten. Over een attituderapport wordt op Facebook niet gesproken. Aan inspanningen en andere talenten wordt weinig aandacht geschonken.

Voor het ene kind is het behalen van een hoge score een fluitje van een cent. Andere kinderen, al dan niet met leerproblemen of leerstoornissen, kunnen vaak alleen maar dromen van een hoog cijfer op hun rapport. Rekening houdend met dit gegeven is een score 6 zeker evenveel waard als een score 8… Meer nog: elk resultaat moet in het licht van de mogelijkheden van het kind geplaatst worden.

(Lees hier over leermoeilijkheden en leerstoornissen.)

meisje schrijft rekensom op bord

Eerste oudercontact: schrikken

September is een nieuwe start. Sommige kinderen hebben voor een nieuwe school gekozen, sommigen zijn gestart in een hoger leerjaar, anderen hebben de overgang gemaakt naar een nieuwe kleuterklas of zijn van de kleuterklas naar de lagere school overgegaan.

Op een eerste oudercontact eind oktober, begin november, blijken de vorderingen niet zo vlot te gaan als aanvankelijk verwacht. Veel ouders schrikken op dat moment. Waar de schoolcarrière tot dan toe goed liep, blijkt dat nu toch anders te zijn. Het is als ouder niet evident te horen dat de verwachtingen die je tot dan toe had, niet ingelost worden.

Soms is een extra overleg nodig

Scholen hebben de taak om ouders zo snel mogelijk te informeren en met ouders rond te tafel te zitten. Sommige scholen contacteren de ouders en leggen een oudergesprek vast buiten het oudercontact. Is dat niet zo, vraag dan een afzonderlijk overleg aan waarop de observaties, resultaten en bezorgdheden kunnen besproken worden. 

Op zo’n overleg kan het zinvol zijn de volgende elementen in je achterhoofd te houden:

  1. Ontwikkeling: probeer voor jezelf te overlopen hoe je kind zich tot nu toe heeft ontwikkeld. Is dat in sprongen gebeurd of verloopt dit eerder gestaag (in een langzaam stijgende lijn). Je moet daarbij denken aan ontwikkeling van lopen, fietsen, knippen, taalontwikkeling…
  2. Frustraties: hoe gaat je kind om met frustraties binnen een leerproces? Gaat je kind eerder de uitdaging aan als het geconfronteerd wordt met een hindernis of zorgt de frustratie voor heel wat stress waardoor je kind blokkeert?
  3. Context: hoe is de context bij jullie thuis? Is er sprake van een rustige omgeving of heerst er momenteel meer stress als gevolg van een uitzonderlijke situatie (nieuwkomer in het gezin, jobverlies van één van de ouders, recente echtscheiding, overlijden oma of opa, verhuis…) waardoor jullie systeem even uit evenwicht is?

Een leerkracht formuleert zijn/haar bevindingen op basis van zijn/haar ervaring en een aantal observatiegegevens. Het is belangrijk te vragen wat die gegevens juist inhouden en hoe ze zijn gestaafd. Zijn ze een verzameling van klas- en toetsmomenten of gaat het om resultaten van één toets? Deze gegevens kan je naast de eerder vermelde elementen leggen om verder te beslissen wat jullie doen.

jongen maakt huiswerk

Met alle experten rond de tafel

Laat de info die jullie kregen op het overleg met de leerkracht eerst wat bezinken.

Probeer op te lijsten wat je herkent en waarover je nog meer info zou willen krijgen. Als jij het nodig vindt, kan je vragen om met verschillende betrokkenen rond te tafel te gaan zitten. Het is van belang dat iedereen die betrokken is bij het leerproces van je kind aanwezig is: de leerkracht, de zorgleerkracht, de medewerker van het CLB en uiteraard ook de ouders. Als er al een externe hulpverlener betrokken is bij de ontwikkeling van het kind, kan ook deze persoon worden uitgenodigd.

Iedereen die rond de tafel zit, bekijkt het kind vanuit zijn/ haar expertise. Jullie, als ouder, zitten aan tafel als expert van jullie kind. Jullie hebben expertise opgebouwd in de omgang met je kind gedurende de levensjaren van je kind. 

De ouder als expert van zijn kind: jij kent je kind het best!

Het is heel belangrijk dat jij, als ouder, aanwezig bent bij zo’n overleg. Je weet misschien weinig af van didactische principes, onderwijzen, mogelijke onderzoeken of het verhelpen van leermoeilijkheden.

Je kent wel het best, van iedereen rond de tafel, jouw kind. Elke ouder is immers ‘de expert’ in het kennen en kunnen van zijn kind. Het is heel belangrijk dat jij als belangenbehartiger en als expert van jouw kind mee rond de tafel zit en betrokken wordt bij de zoektocht naar mogelijke oplossingen.

  • Neem daarbij het antwoord op de bovenstaande vragen zeker mee in je achterhoofd (context, frustraties, ontwikkeling).
  • Vermeld zeker als er stresserende omstandigheden meespelen.
  • Vertel over hoe je kind zich tot nu toe heeft ontwikkeld.
  • Schets ook hoe je kind omgaat met succes-, faalervaringen en frustraties.
  • Denk samen na over hoe je kind bepaalde oplossingen zal percipiëren en neem dit zeker in beschouwing bij het zoeken naar een oplossing.

Aanpak in twee fasen

Persoonlijk vind ik het ook heel belangrijk dat er rond de tafel in twee fasen gewerkt wordt.

  • In een eerste fase wordt geschetst waarin je kind goed is en waarin je kind ondersteuning nodig heeft. Er wordt weergegeven hoe je kind zich situeert ten opzichte van leeftijdgenoten en vanwaar de bezorgdheid van de school komt. Het is van belang dat iedereen hierbij aan bod komt. Ook jij als ouder kan aangeven of je bepaalde zaken herkent of niet.
  • Een tweede fase van het gesprek focust op oplossingen en doelstellingen naar de toekomst toe. Belangrijk hierbij is dat er concrete afspraken gemaakt worden. Deze afspraken worden naar iedereen gecommuniceerd en ook de ouders krijgen deze afspraken op papier. Het is ook zinvol om een evaluatiemoment af te spreken waarbij iedereen die rond te tafel zit terug samenkomt en kijkt welke veranderingen zich intussen hebben voorgedaan. Bij doelstellingen, afspraken en oplossingen, denken we aan een doorverwijzing voor een diagnose, ondersteuning door zorgleerkracht, ondersteunende oefeningen aanbieden, hulpmiddelen aanbieden…
meisjes tekenen regenboog

1. Voorwaarde op verbetering is dat je kind zich goed voelt

Bij het zoeken naar een oplossing is het goed te weten dat een oplossing pas soelaas zal brengen als een kind zich goed voelt. Welbevinden is de belangrijkste voorwaarde voor ontwikkeling.

Als een kind zich niet goed voelt, zal (indien er geen fundamentele beperkingen aan de basis liggen) de ontwikkeling vertraagd lopen of is er helemaal geen sprake van ontwikkeling.

Stel jezelf dus de vraag hoe je kind bijvoorbeeld zal reageren op de oplossing dat het wekelijks 2 uur bij de zorgjuf  extra ondersteuning krijgt. Voor sommige kinderen is dat een voorrecht. Andere kinderen ervaren het als heel negatief dat ze een deel van het klasgebeuren niet ‘mogen’ meemaken.  Elk kind reageert anders. Het is van groot belang in te schatten of een kind zich geholpen voelt. Pas dan zal er sprake zijn van ontwikkeling. Kinderen houden daarbij altijd rekening met de aanwezigheid van de groep.

2. Stel je vertrouwen en verwachtingen bij

Kinderen hebben in het hele proces nood aan goede supporters. Supporters staan aan de zijlijn en helpen waar ze zich nuttig kunnen maken. Ieder supportert op een persoonlijke manier, maar supporters hebben wel één ding gemeen: alle supporters geloven in diegene waarvoor ze supporteren en ze vertrouwen erop dat alles goed komt.

Probeer bij resultaten altijd de inspanningen van je kind te benadrukken en geef aan dat je heel sterk gelooft in zijn/ haar talenten. Uiteindelijk zal jouw kind zich met deze talenten verder ontplooien. Wie aangemoedigd wordt, kan veel grenzen verleggen. Maak dus van wat moeilijk loopt geen issue, maar kijk vooral ook naar wat altijd beter en goed gaat. Uiteindelijk geeft dat de brandstof die nodig is om grenzen te verleggen in die domeinen die niet vanzelfsprekend lopen. 

meisje maakt huiswerk

Wat als je kind met leerstoornissen en leermoeilijkheden kampt?

Bij sommige kinderen is er meer aan de hand en is er sprake van een leerstoornis. Lees hier in deel 2 van dit dossier meer over het verschil tussen leerstoornissen en -moeilijkheden en hoe je dit best aanpakt.

Bestsellers

cover ouders komen van mars

Ouders komen van Mars

€ 21.99
mok legendaddy

Koffiemok | legendaddy

€ 16.95
to do hero gezinsplanner

To Do Hero: Gezinsplanner

€ 18.99

Meilleures ventes