Wat moet ik in orde maken of doen voor de geboorte?

To do 1

Het inlichten van je werkgever zorgt ervoor dat je in België een ontslagbescherming geniet en dat je je kan beroepen op voorrechten om je zwangerschap zo goed mogelijk te laten verlopen. Je hebt er dus belang bij je werkgever zo vroeg mogelijk in te lichten. De manier waarop je je werkgever in moet lichten over je zwangerschap, is niet wettelijk geregeld. Meestal is een persoonlijk gesprek het beste. De werkgever zal je ook een medisch attest vragen waarop de vermoedelijke bevallingsdatum staat. Uiterlijk zeven weken voor de uitgerekende bevallingsrust bezorg je dit. Verwacht je een meerling? Dan bezorg je het doktersattest met de vermoedelijke bevallingsdatum ten laatste negen weken op voorhand.

In Nederland moet je dit uiterlijk 3 weken voor het begin van het verlof doen, dus 7 tot 9 weken van tevoren. In veel gevallen is het aan te raden dit eerder te doen, omdat je pas recht hebt op wettelijke bescherming als je werkgever op de hoogte is van de zwangerschap. Dit kan van belang zijn als je bijvoorbeeld veel moet tillen of met gevaarlijke stoffen werkt. Om alles goed te regelen met je werkgever heb je een zwangerschapsverklaring nodig (via je gynaecoloog, verloskundige of huisarts) waarop de datum staat vermeld waarop je bent uitgerekend. De verklaring kan worden meegegeven vanaf 16 weken zwangerschap.

To do 2

Een van de eerste zaken die je het best regelt is de crèche/onthaalmoeder. Daarvoor kan je in België op de website van Kind & Gezin een overzicht terugvinden van de aangesloten en erkende crèches. Probeer dat zo snel mogelijk te regelen. Vaak is er een wachtlijst of kan je je baby niet direct inschrijven. Ook in Nederland kun je het best al ruim voor de geboorte beginnen met zoeken. Je komt alleen in aanmerking voor een gedeeltelijke vergoeding van de kosten voor opvang, als de kinderopvang is geregistreerd bij de gemeente en aan bepaalde kwaliteitseisen voldoet. In het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen (LRKP) worden alle kinderdagverblijven, peuterspeelzalen, organisaties voor buitenschoolse opvang, gastouderbureaus en gastouders bijgehouden die hieraan voldoen.

To do 3

In België kun je kraamgeld aanvragen vanaf de zesde maand van je zwangerschap tot drie jaar na de geboorte. Het aanvraagformulier krijg je meestal van de werkgever van de vader of kun je verkrijgen bij het kinderbijslagfonds waarbij zijn of je eigen werkgever is aangesloten. Is de vader geen werknemer, verloopt de aanvraag via de moeder. Bezorg het ingevulde formulier terug aan de werkgever of het kinderbijslagfonds:

• bij een aanvraag vóór de geboorte, voeg je er een medisch attest bij met de vermoedelijke bevallingsdatum;
• bij een aanvraag na de geboorte, voeg je er een geboorteattest bij dat je ontvangt bij de aangifte in de gemeente.

Nu het aantal ligdagen in de kraamkliniek beperkt zijn, kan het nuttig en leuk zijn om beroep te doen op kraamzorg. Je kan je hierover informeren bij het ziekenfonds, die ook tegemoetkomt in de kosten.

In Nederland kun je kraamzorg aanvragen via je zorgverzekeraar. Dit doe je bij voorkeur direct na je termijnecho. Zij geven ook voorlichting over het aantal uren kraamzorg waar je recht op hebt (meestal gaat het om de eerste week zorg aan huis, op indicatie soms langer), of je zelf een kraamzorgbureau mag kiezen e.d. Ook kun je via de zorgverzekering, mede afhankelijk van je verzekeringspakket, meestal (ruim op tijd) een kraampakket aanvragen; zo niet, dan zijn ze verkrijgbaar bij de apotheek. Voor een thuisbevalling heb je een volledig kraampakket nodig, bij een bevalling in het ziekenhuis zul je sommige dingen niet gebruiken. Vergeet niet om rond week 37 bij de Thuiszorgwinkel klossen (bedverhogers) aan te schaffen voor onder je bed; het bed moet minimaal 80 cm hoog zijn, zowel voor een eventuele thuisbevalling als voor de kraamverzorgende. Als je bed op klossen staat, kunnen zij gemakkelijker hun werk doen. Bij een thuisbevalling assisteert de kraamverzorgende ook de verloskundige.

To do 4

Vergeet niet om je ziekenfonds in te lichten in België. Gedurende het moederschapsverlof wordt een moederschapsuitkering toegekend door het ziekenfonds. Het bedrag is vastgesteld op een percentage van het salaris. Tijdens de eerste dertig dagen van het moederschapsverlof wordt de uitkering berekend op 82% van het volledig salaris. Nadien wordt een geplafonneerd salaris van 75% van het begrensde brutoloon in aanmerking genomen. Daarvoor stuur je een medisch getuigschrift met vermelding van de vermoedelijke bevallingsdatum naar haar ziekenfonds. Daarop ontvang je van het ziekenfonds een inlichtingenblad, dat gedeeltelijk door jou moet worden ingevuld en gedeeltelijk door de werkgever of de uitbetalingsinstelling van werkloosheidsuitkeringen. Na de bevalling dien je een geboorteattest aan het ziekenfonds te bezorgen. Op basis van dit attest wordt de einddatum van de moederschapsrust berekend. Binnen de acht dagen na het einde van het bevallingsverlof dien je een bewijs van werkhervatting aan het ziekenfonds te bezorgen. Verder moet je bepalen bij welk ziekenfonds het kindje ingeschreven zal worden (bij dat van de moeder of de vader, als die niet hetzelfde zijn). Je kijkt daarvoor het best eens naar de diensten die ze aanbieden. Je krijgt bij de geboorte ook een premie voor de pasgeborene.

In Nederland worden deze dingen (behalve de vergoeding en de premie) ook geregeld via je zorgverzekeraar. De baby moet bij voorkeur direct vanaf de geboorte, maar uiterlijk binnen 4 maanden na de geboorte, worden bijgeschreven op de polis van de ouders. Je zorgverzekeraar kan je verder voorlichten over wat je hiervoor moet regelen.

To do 5

Verwittig in België je hospitalisatieverzekering van de geboorte. Het is ook aan te raden om je al in te schrijven bij het ziekenhuis waar je gaat bevallen. Afhankelijk van het ziekenhuis gebeurt dat het best een aantal maanden tot één maand voor de geboorte.

In Nederland is het belangrijk dat je al tijdens de zwangerschap in het ziekenhuis waar je eventueel gaat bevallen (ook als je in principe voor een thuisbevalling kiest) een patiëntenpas of ponsplaatje laat maken, als je dit nog niet hebt. Ook als je verhuisd bent of van huisarts veranderd bent, heb je meestal een nieuw pasje nodig. Voor de aanvraag moet je je verzekeringspas en een identiteitsbewijs meenemen.

To do 6

Als je niet getrouwd bent, maar je wilt wel dat de baby de achternaam van de vader krijgt, dan moet je al tijdens de zwangerschap samen naar het gemeentehuis gaan, zodat de vader de baby kan erkennen. Dit is ook van belang in verband met het regelen van het ouderlijk gezag. Je moet hiervoor allebei je identiteitskaart meenemen.

Sinds 1 juni 2014 kunnen ouders in België kiezen of hun kind de naam van de vader, de naam van de moeder of een combinatie van de twee namen zal dragen. Hiermee voert de wetgever de mogelijkheid in om een dubbele naam te hebben. Een dubbele naam bestaat uit de naam van elk van de ouders.