Kindje met insectenbeet op het oog

EHBW: eerste hulp bij wespen(steken)

3/08/2022
Mamabaas
Door Mamabaas

Hoe meer zon, hoe blijer en talrijker wespen zijn. Wij en de kindjes daartegen ... Want die zwart-gele snoodaards durven een leuke zomerdag of -activiteit al eens te verpesten met een pijnlijke steek. Hoe reageer je het best als je kindje gestoken wordt?

Welke reactie?

Je kan op verschillende manieren reageren op een wespensteek.

  1. Een lokale reactie. Die komt het meeste voor. De hulp van een arts is zelden nodig. Het gaat om een pijnlijke steek waarna er enkel lokaal wat roodheid, jeuk, zwelling en verharding optreedt. Na enkele uren zie je er haast niets meer van. Vergeven en vergeten. Let wel op: na een steek in een oor, lip, ooglid of neusvleugel kan er een behoorlijke zwelling optreden. Een steek ter hoogte van de mond of keel kan zelfs zo erg opzwellen dat het kind kan stikken. Bel in dat geval onmiddellijk een dokter!
  2. Een toxische reactie. De ernst van dit type reactie hangt af van het aantal steken. Te veel is trop en trop is te veel. Bel zeker een arts of ga naar de spoeddienst van het ziekenhuis. In veel gevallen is een ziekenhuisopname nodig.
  3. Een allergische reactie. Die kan al worden uitgelokt door één enkele steek. Ook de allergische reactie is een medische urgentie, waarvoor meestal een opname in het ziekenhuis nodig is. Wanneer je kind voor de allereerste keer gestoken wordt door en wesp, beperkt de reactie zich voornamelijk tot een uitgesproken zwelling, roodheid en pijn rond de steekplaats. Maar een volgende beet kan al veel ernstigere gevolgen hebben, zoals: rode bulten of zwellingen op andere plaatsen, een veralgemeende netelroosreactie, kortademigheid, een drukkend gevoel ter hoogte van de borst of een piepende, gierende ademhaling, misselijkheid, braken en diarree, duizeligheid, bloeddrukdaling of bewustzijnsverlies, een anafylactische shock. Haast en spoed is dan aangewezen!

 

Hoe reageer je bij een wespensteek?

  1. Geen allergische reactie? Kalmeer je kindje en raak vooral zelf niet in paniek. Zo’n steek kan echt wel erg pijnlijk zijn. Gaat het om een steek van een bij? Die laat na het steken zijn angel achter in de huid (wat gelijk staat aan zelfmoord voor de bij). Zit de angel nog in de huid? Verwijder die dan zorgvuldig. Verzorg de steekplaats verder zoals een andere insectenbeet. Bij een steek in de mond of op de lip laat je het kind koud water drinken of op ijsblokjes zuigen.
  2. Allergische reactie? Dien de voorgeschreven medicatie toe. Dit is een antihistaminicum. In geval van een bijensteek: haal de angel eruit indien nodig. Leg koude kompressen of ijs op de steekplaats (ijs nooit rechtstreeks op de huid!). Houd je kind nauwgezet in het oog. EpiPen in huis? Aarzel niet! Krijgt je kindje ademhalingsmoeilijkheden. Voelt het zich onwel? Krijgt het koud zweet of raakt het bewusteloos? Bel dan onmiddellijk het noodnummer 112 en vermeld dat het om een allergische reactie op een wespen-, bijen- of hommelsteek gaat.
  3. Epipen of desensibilisatiekuur. Kinderen die vroeger al eens een ernstige algemene reactie vertoonden op een beet, moeten altijd een EpiPen in de buurt hebben. Op school, op vakantie, thuis … Dit is gebruiksklare adrenaline die een volwassene onmiddellijk bij het kind moet inspuiten na een beet. Vraag goede instructies aan je arts en overwin je angst voor spuiten. Het is levensreddend! Als een kind ooit een zware allergische reactie kreeg na een steek van een bij, wesp of hommel, is dat een indicatie voor een desensibilisatiekuur. Vraag raad aan je arts.

 

Wanneer moet je contact opnemen met een dokter?

  • De lokale reactie (zwelling, roodheid, warmte, pijn) breidt sterk uit in de dagen na de steek. Of je ziet algemene ziektetekenen, zoals koorts en/of rillingen. Die symptomen kunnen een teken zijn van een wondinfectie.
  • Je kindje werd gestoken in de mond of de keel. Dan kan er zeer snel een zwelling komen die het ademen bemoeilijkt. Geef een ijsklontje om op te zuigen en ga zo vlug mogelijk naar een arts of naar het ziekenhuis.
  • Je kindje krijgt een allergische reactie na een steek.
  • Als je kindje meerdere wespensteken kreeg.

 

Tips om steken en beten te voorkomen

Helaas, een insectenbeet of -steek voorkomen is niet altijd mogelijk, maar deze tips kunnen het risico wel gevoelig verlagen.

Vermijd felle kleurtjes en geurtjes

  • Parfum, een geurige bodylotion of een fruitige lipgloss voor je kleine mannequin is niet aan te raden, want stekers en bijters woorden daardoor aangetrokken.
  • Heeft je kind fel gezweet? Verfris het dan eventjes. Zweet trekt eveneens bijen en wespen aan …
  • Sluit alle potten en flesjes tijdens een picknick en let goed op.
  • Laat je kind niet blootvoets buiten lopen.
  • Koop wat witte, groene of lichtbruine kleren voor je kind. Deze kleuren vinden die beestjes maar niets.

Blijf kalm!

  • Maak geen bruuske bewegingen als er een wesp in de buurt is.
  • Zeg je kind de lippen op elkaar te houden en rustig te blijven.
  • Sla nooit naar een wesp. Dan voelt het beestje zich bedreigd en geeft het een stof af om zijn vriendjes op te trommelen. Bovendien zal de geel-zwarte lastigaard sneller geneigd zijn om te steken.

Misleid door ijs

Soms kan je wespen op het verkeerde … euh pootje zetten met bevroren water. Vul een paar plastic zakjes met water en stop ze in de diepvries. Hang ze op wanneer ze helemaal bevroren zijn. De zon schijnt erop en het licht weerkaatst, waardoor de wespen verblind en gedesoriënteerd raken. Resultaat: ze vliegen de andere kant op.

 

En die andere beestjes?

Er bestaan spijtig genoeg nog een aantal insecten die ongewenst op bezoek komen. En een pijnlijk cadeautje meebrengen. Muggen, mieren, teken, dazen … bah!

Wat je kan doen bij een (andere) insectenbeet? Daar heeft dokter Sofie een antwoord op.