huiswerk

7 tips voor meer zelfvertrouwen bij je kind

19/09/2022

Als ouder kun je al van bij de opvoeding wat aandacht besteden aan bepaalde onzekerheden van je kinderen en hen een duwtje in de rug geven om een positief zelbeeld te ontwikkelen. Expert Janneke lijst even een aantal kleine, maar efficiënte ingrepen op.

7 tips voor meer zelfvertrouwen bij je kind

  1. Laat een kind veel succeservaringen opdoen. Dat kunnen gerust ook kleine dingen zijn. Het kan helpen om je kind veel zelf te laten doen en zelf te laten ondernemen. Laat hen dingen uitproberen, doe niet te veel in plaats van je kind wanneer je kind dit eigenlijk zelf kan, ook al heeft dit wat ouderlijk geduld nodig. We nemen soms heel snel over wanneer het lijkt dat iets niet meteen lukt, maar eigenlijk hoeven we niet meteen alles op te lossen. Hen leren omgaan met frustraties, doorzetten, … helpt om zelfvertrouwen te ontwikkelen. Pas wanneer je kind het bijna lijkt op te geven, of niet om kan met zijn frustraties op dat moment, kan je een handje helpen. Maar ook dan hoeven we het niet volledig over te nemen maar kan soms een klein stapje hen weer in de juiste richting duwen. Bijvoorbeeld: boterhammen smeren, zelf kleertjes kiezen, zwemgerief in- en uitpakken, een moeilijke doos openen, op de glijbaan klimmen, ...
  2. Probeer je kind te stimuleren om de reden van een succeservaring intrinsiek te verwoorden. Laat hem of haar zo veel mogelijk zijn/haar eigen aandeel leren inzien wanneer iets wel goed gelukt is. Laat het je kind ook echt zeggen: ‘Hoe is jou dat gelukt?’ ‘Hoe heb je dat kunnen doen?’. Wanneer dat moeilijk is kun je het zelf benadrukken: ‘ik zag dat het eerst moeilijk was om … te doen, maar ik zag ook dat je vol hield en bleef proberen, waardoor het je beter en beter lukte!’
  3. Probeer die pessimistische verklaringen voor falen (‘Ik zal het nooit kunnen, ik ben een mislukkeling, …’) of slagen (‘Ik had geluk.’) om te buigen. Je kan helpen herfomuleren: ‘Hmm, ik zie dat toch anders, ik zag dat …’ of ‘Je kan het nóg niet …’ .Om de zelfstandigheid te vergroten kun je ook kleine stapjes aanreiken. Bijvoorbeeld: ‘Ik zet je op weg, jij kan verder.’ Of: ‘Wat lijkt jou een goede oplossing?’
  4. Focus op het proces, eerder dan op het resultaat. Heel veel kinderen zijn zeer prestatie- of resultaatgericht. Eigenlijk is het belangrijk om vooral op het proces van iets te focussen: waar is je kind in gegroeid, wat lukte eerder nog moeilijk, maar zijn nu al stapjes in gezet, waar heeft je kind talent in, waar heeft je kind plezier in, … Een resultaat is vaak niet veel zeggend hierover. Ook bij huiswerk en schoolresultaten kan je eerder de vooruitgang erkennen, dan bijvoorbeeld specifieke punten. ‘Een paar weken geleden las je alleen woorden, nu al korte zinnen!’ Bekijk en vermeld altijd eerst de positieve feedback, vooraleer je begint over zaken die moelijker lopen. 
  5. Erkenning en waardering zijn uiteraard altijd belangrijk. Ervoor zorgen dat je kind zich belangrijk en gezien voelt, dat zijn stem of mening telt. Kinderen zijn heel vaak op zoek en behoeftig naar verbinding, en eigenlijk is dat ook heel terecht. Doorheen de drukte van de dag dreigen we soms weleens één-op-één momentjes te vergeten waarbij je volledige aandacht bij je kind is. Hoe kort ook, je kind kan opladen van zo’n momenten en zich gewaardeerd en graag gezien voelen. Die erkenning en waardering ook uitspreken daar waar het gepast is, is uiteraard ook stimulerend voor het zelfbeeld. ‘Ik vind het zo fijn dat je me helpt met de tafel zetten’/’ik vond het leuk om even gezellig bij jou in bed te liggen, ik heb je gemist vandaag’/’Ik zag dat je je broertje daarnet hielp, wat behulpzaam van je, meid!’/… Je hoeft enigszins ook niet te overdrijven in bepaalde complimentjes: ‘je bent het mooiste meisje ter wereld’, ‘Wat kan jij ongelofelijk prachtig zingen!’ Sommige kinderen kunnen hier op een later moment op botsen, wanneer ze bijvoorbeeld in hun sociale omgeving merken dat dat eigenlijk niet klopt. Hou je complimenten dus oprecht, en opnieuw vanuit proces, eerder dan resultaatgericht.  
  6. Kinderen moeten eigenlijk heel veel. Tegelijk hebben kinderen een hele grote behoefte aan autonomie en controle. Je kan hieraan tegemoet komen door de vele ‘moetjes’ even te herbekijken, maar ook door je kind hier en daar beslissingen of keuzes te laten nemen waar dat mogelijk is. Dat hoeft niet over grote zaken gaan, maar kan even goed in de kleine dingen zitten, of in de ‘moetjes’ kan je ook keuzes bieden: vb. gaan we te voet of met de fiets naar school, wil je de gele of de roze beker, je kind in de winkel laten mee kiezen over de ‘aperitiefhapjes’, ... Dit geeft kinderen doorheen een drukke dag toch enigszins een gevoel van autonomie en zelfstandigheid, wat hen helpt bij het ontwikkelen van zelfvertrouwen. 
  7. Ook bepaalde activiteiten of hobby’s kunnen helpen bij het zelfvertrouwen van je kind. Zoek samen met je kind naar activiteiten waar het zijn talenten en kwaliteiten kan ontplooien, waar ze goed in zijn, maar vooral ook wat ze graag doen. Dit samengaan is belangrijk om zelfvertrouwen te ontwikkelen. Bovendien kan het een uitlaatklep zijn en een ontlading vormen voor eventuele spanningen en stress.