terug naar school

5 tips om je kind optimaal voor te bereiden op het nieuwe schooljaar

22/08/2024

“Eiiiiindelijk september, jooongens wat een feest; zijn we in ons leven ooit zo blij geweest?” De eerste zin van een terug-naar-school-liedje dat sinds de eerste september in het derde leerjaar in mijn hoofd geplakt zit. De hele dag hebben we het toen luidkeels gezongen. Nu, meer dan 20 jaar later (slik), popt het nog steeds op mijn hoofd wanneer ‘de’ eerste september er aan komt. Intussen zit ik niet meer in de lagere school maar ben ik mama van een actieve peuter en een gevoelige kleuter en moet ik stiekem toegeven dat 1 september voor mij ook wel een klein feestje zal zijn. I love my kids, echt waar, maar terug wat rust in huis ter vervanging van de drukte die eigen is aan kleine kindjes is ook wel welkom. En natuurlijk kijken we er dan ook steeds weer naar uit om onze kleine koters op te pikken van school … dat eeuwige dubbele gevoel als mama/papa he ;-).

Om van de start van september een feest te maken, zoals mijn vertrouwde liedje voorschrijft, geef ik hierbij graag 5 tips mee:

1. Start op voorhand alvast met de routine

Vakantie betekent vaak later gaan slapen, uitslapen (geldt vaak minder voor ouders van peuters en kleuters ;-) ), later eten ... kortom  een losser dagelijks leven. We genieten hiervan en dat is helemaal oké. Onze kinderen (klein én groot) komen echter tot rust van structuur: een duidelijke structuur die ze kennen geeft hen een veilig gevoel. 

Bij de start van een nieuw schooljaar is het slim om enkele dagen/een week op voorhand opnieuw te starten met de schoolse structuur. Zo geraken onze kids weer makkelijker in het ritme … en het geeft ons als ouders ook wat de tijd om weer wat aan te passen. Een nieuwe schooljaar betekent een nieuwe overgang, zeker voor gevoelige kinderen is het extra belangrijk om hen voor te bereiden op deze overgang, door o.a. een duidelijke routine.

2. Sluit de vakantie mooi af samen

Een nieuw begin vraagt om een mooie afsluiting van de voorbije periode. Het ene kind staat te popelen om weer naar school te gaan, het andere heeft er wat minder zin in … Hierin is ieder kind anders, maar voor alle kinderen is een fijne afsluiting van de vakantie leuk; haal aan tafel vakantieherinneringen op, droom terug naar jullie fijnste momenten en lach om de grappigste vakantiefoto’s. Extra leuk als je dit samen als gezin kan doen terwijl jullie pizza maken of nog een uitstapje meepikken op de laatste vakantiedagen. Verbindend moment, check! (Ja mama, we zullen op tijd gaan slapen). 

3. Sssssspannend … Praat over de gevoelens en gedachten die ‘school’ oproepen

Enthousiasme (voor de nieuwe juf) en blijdschap (yes, ik zie al m’n vriendjes terug), maar ook spanning (voor de nieuwe klas) en zenuwen (ga ik het wel kunnen?) en zovele andere gevoelens - plus bijhorende gedachten - gieren door de lijfjes en de hoofden van onze kinderen. Door op het einde van de vakantie al te spreken over school kunnen ze hier al wat aan wennen en is er ruimte om op een rustige manier te spreken over al die gevoelens en gedachten die ze hebben wanneer ze denken aan die eerste september. 

Niet alle kinderen kijken er naar uit om weer naar school te gaan, voor verschillende kinderen kan dit zelfs veel stress geven. Vanuit onze beschermreflex als ouder kan je voelen dat je dit onderwerp zo lang mogelijk wil omzeilen. Goed bedoeld, maar door pas op de allerlaatste dag over school te spreken is een slapeloze nacht gegarandeerd. Door net voldoende ruimte te maken voor hun emoties, écht te luisteren naar hun spanning en hen oplossingen en veiligheid aan te reiken (een ‘hartknopje’ op hun hand of een zakdoekje met wat parfum van jou op in de boekentas kan wonderen doen) help je je kind beter. 

Erken hun gevoelens door er woorden aan te geven, blijf zelf rustig (kinderen zijn zo gevoelig voor onze houding, dank u spiegelneuronen) en vertel welk gevoel jij had toen jij als kind op de eerste schooldag de school binnenwandelde … Was het een feest of voelde je toch wat frictie?

4. Goed voorbereid is al  het halve werk – en het samen doen nog leuker!

Niet enkel structuur maar ook voorspelbaarheid geeft kinderen een gevoel van rust en veiligheid. Uiteraard hebben we geen glazen bol en kunnen we niet de hele dag uitstippelen voor onze kinderen en dat hoeft ook niet … Ouder zijn is ook wat loslaten (ja, ik vind dat ook moeilijk) en er op vertrouwen dat onze mini-me’s zich wel redden doorheen de dag. 

We kunnen hen hier wel bij helpen door hen voor te bereiden op wat er (ongeveer) zal gebeuren door o.a. samen al eens de nieuwe school of klas te bezoeken, te overlopen wie er bij hen in de klas zal zitten als je dat op voorhand weet, door samen de brooddoos en fruitdoosjes te shoppen en door de avond voor de eerste schooldag samen hun kleren klaar te leggen en de boekentas klaar te zetten …

5. Train hun sociale vaardigheden – nodig vriendjes uit en help zo mee aan hun zelfvertrouwen

Mensen zijn groepsdieren en het is wetenschappelijk aangetoond dat vriendschappen en goede sociale relaties gelukkig maken. Kinderen die vriendjes hebben op school voelen zich er beter waardoor ze ook op leervlak beter ontwikkelen. Als mama en papa willen we niets liever dan onze kids gelukkig zien en hierbij kunnen we hen ook helpen door hun sociale vaardigheden te trainen. 

Hoe dan? Door tijdens vakantie(s) contact te houden met klasgenootjes en hen eens uit te nodigen blijven ze vertrouwde gezichtjes voor elkaar en kunnen ze op elkaar steunen op die spannende eerste schooldag. In onze mensenmaatschappij kunnen we niet sociaal vaardig genoeg zijn en het is het belangrijk om dit blijvend te trainen! 

Hopelijk kunnen jullie van het begin van het nieuwe schooljaar een feest maken!