Kinderwens in tijden van klimaatverandering
Ik ben iemand die veel nadenkt. En de kinderwens is - als prille dertiger - al een tijdje een groot onderwerp waarbij vertederende babydromen zich afwisselen met buien van piekeren en rumineren.
Ik heb mijn hoofd en hart al regelmatig gelucht bij mijn kinderloze en kinderrijke vriendinnen. Op zoek naar antwoorden, maar vooral ook naar begrip en een luisterend oor. Maar de vraag die me het meest bezig houdt, blijkt er één te zijn die het moeilijkst bespreekbaar is: Is het in tijden van een ernstige klimaatverandering nog verantwoord om een kind op deze wereld te zetten?
De wetenschappelijke rapporten zijn confronterend. Het gaat slecht met onze planeet en er worden nog te weinig stappen in de goede richting gezet. De wereldbevolking blijft maar groeien, dieren sterven uit, de bossen die we nog niet omhakten branden op, er dreigt een voedsel- en watertekort en over vijftig jaar wordt het onleefbaar heet voor een derde van de wereldbevolking. Over vijftig jaar? Wacht eens even, hoe oud zou mijn potentiële zoon of dochter dan wel niet zijn? Vanuit dit standpunt lijkt een kindje maken plots een zeer egoïstische beslissing.
Ik voel angst. Maar ook verdriet. Omdat mijn keuze voor kinderen door al deze bedenkingen zo beladen is. Ik voel moedeloosheid en kwaadheid omdat politici en wereldleiders blijven kiezen voor economische groei i.p.v. voor een constructieve en hoopvolle toekomst. Ik betrap mezelf soms ook op frustratie tegenover medeburgers die hun hoofd in het zand steken. Mensen die het probleem onderschatten, negeren of zelfs niet geloven. En dan komt de schaamte… want wie ben ik om met het vingertje te wijzen en anderen hun persoonlijke keuzes te veroordelen? Al doe ik mijn best door te fietsen, geen vlees te eten, te consuminderen en met de trein te reizen, ook ik ben niet de ecologische perfectie (en dat is ok). Ik geloof in het belang van positieve boodschappen en verbinding, dus lichtjes beschaamd vouw ik dat veroordelend vingertje terug weg.
Maar hoe verspreid je bewustwording zonder de les te spellen? Mag ik uiten dat ik het hebben van meer dan twee kinderen geen verantwoorde keuze meer vind? En hoe doe je dat zonder mensen te beledigen? Hoe zorg ik dat ik niet de hele tijd over onze ecologische voetafdruk loop te preken, terwijl het onderwerp me door mijn opborrelende kinderwens wel persoonlijk raakt? Het is een wikken en wegen van woorden en acties. Er razen gedachten en emoties door me heen waar ik me vaak alleen en onbegrepen in voel.
Tussendoor vraag ik me af hoe de jonge ouders van vandaag naar de toekomst kijken. Ongetwijfeld wil iedereen een veilige toekomst voor zijn kind. Dus hoe kijk je dan naar die crisis die op ons afkomt? Ik ken mama’s die eerlijk toegeven dat ze het negeren. Ze vinden het nieuws errond beangstigend, dus ze horen het liever niet. Hoe minder ze weten, hoe beter. Want je kind heeft toch ook niets aan een ouder die zich de hele tijd zorgen maakt? Anderen zijn hoopvol en blijven met een tikkeltje (gezonde) naïviteit positief: “Ach, er komt wel een oplossing.” of: “De mens is zo flexibel, we passen ons wel aan.”
Maar deze goedbedoelde woorden bieden me niet wat ik het meeste zoek: troost en geruststelling. Ik blijf vaak achter met een gevoel van jaloezie. Het lijkt voor anderen soms zo simpel. Ik wou dat ik zonder al dat piekeren een meer gevoelsmatige keuze kon maken. Volmondig en zelfzeker zeggen “Ok, we gaan gewoon voor die baby," lukt nog niet. Maar de kinderwens opbergen kan ik me op dit moment nog veel minder voorstellen.
Een goede vriendin gooide het gesprek onlangs over een andere, meer filosofische boeg. Je beslist om geen kinderen te maken omdat je voor je kind een betere toekomst wenst. Maar dat kleine wezentje die je vanuit je moederliefde wil beschermen zal dan nooit bestaan hebben. Wie bescherm je dan?
Ik kijk op naar de vele ouders die bewust kiezen voor wasbare luiers, tweedehands spullen, een fietskar… en die bewonderingswaardig hun angst kunnen omzetten in inspirerende en positieve acties.
Ik hoop er gevoelsmatig te geraken. Ergens tussen blindelings keuzes maken en het andere extreme, waar ik voorlopig in vast zit. Een uiterste van angst en een verwarde zoektocht naar een hoopje klimaathoop.
Stap voor stap probeer ik in de juiste richting te gaan. Of toch alleszins weg te geraken van de eerder sombere kant, op naar het positieve bewustzijn waarmee we anderen en komende generaties willen inspireren.
Wie weet is een zwangerschap wel het laatste duwtje in die richting.
Eén groot vraagstuk heb ik ondertussen wel al opgelost. Ik ben gaan beseffen waarom ik zoveel angsten en bezorgheden over de toekomst heb: ik wil gewoon echt graag mama worden.
Sarah