Grenzen stellen: hoe doe je dat?
Niet eenvoudig
Grenzen stellen is allesbehalve eenvoudig. We zeggen vaak ja wanneer we een verzoek krijgen van een ander en dit om verschillende redenen:
- Allereerst is er de behoefte om erbij te horen (the need to be liked): niemand wordt graag uitgesloten. Dus zeggen we snel ja, want dan vindt de ander ons leuk en is de kans groter dat we erbij (blijven) horen.
- We willen de ander graag helpen, dat geef ons een goed gevoel. Dus zeggen we ja.
- We willen de ander niet teleurstellen. Of soms gaat het nog verder dan dit en willen we de ander graag pleasen.
- We voelen ons schuldig wanneer we nee zeggen. Geen fijn gevoel, dus door ja te zeggen kunnen we dat vermijden.
Je grenzen zelf kennen
Belangrijk om je grenzen te kunnen aangeven is deze grenzen zelf eerst aanvoelen, maar ook dat is niet evident. Wat helpt is stilstaan bij wat je voelt, bij wat je lichaam probeert aan te geven wanneer iemand jou een vraag stelt. Voel je je ontspannen? Voel je je oké? Dan overschrijdt deze vraag waarschijnlijk geen grens. Maar krijg je stress? Voel je je opgejaagd? Dan is de kans groot dat die vraag indruist tegen jouw gevoelens of wensen en dus een bepaalde grens overschrijdt.
Tips om je grenzen te bewaken
- Zeg niet meteen ja. Gun jezelf wat tijd. We hebben de neiging om snel ja te zeggen net omdat we de ander willen helpen of niet willen teleurstellen. Maar zo gaan we voorbij aan onze eigen behoeften. Antwoord dus niet meteen maar sta bewust even stil bij jouw eigen behoeften: ligt het verzoek in lijn met je behoeften of niet? Zo niet, dan zeg je beter nee.
- Spreek vanuit de ik-boodschap. Zo is het bijvoorbeeld gemakkelijker om te zeggen ‘Ik vind het belangrijk om nog voldoende tijd met mijn gezin te kunnen doorbrengen en daarom beantwoord ik na 18u ’s avonds geen mails of telefoons meer’ dan ‘je mag me niet meer bellen of mailen na 18u ’s avonds’.
- Maak een planning op, waarbij je ook de tijd voor jezelf en tijd voor je gezin inplant. Zo zet je jouw grenzen duidelijk op papier. Een vraag om deel te nemen aan een overleg op het moment dat je tijd voor jezelf had ingepland wordt dan ook iets gemakkelijker om te weigeren, want er staat al iets in je agenda.
- Start met iets kleins. Neen zeggen tegen een lunch met je partner is heel wat gemakkelijker dan neen zeggen op de vraag of je aanwezig zal zijn op de teambuilding van het werk.
- Leer relativeren. Ook wanneer je eens nee zegt zullen je familie en vrienden je nog steeds graag zien en zullen jouw collega’s je niet verstoten. Dus zeg eens nee en kijk wat er dan gebeurt; het zal heus niet zo erg zijn als je nu denkt.
- Stel een alternatief voor. Misschien kan je nu niet helpen maar ken je wel iemand anders die kan helpen of heb je volgende week meer tijd?
- Stel jezelf de vraag bij wie de verantwoordelijkheid ligt: bij jou? Bij de ander? Of misschien ligt de verantwoordelijkheid bij jullie beiden?
En onthoud vooral: nee zeggen tegen de ander is ja zeggen tegen jezelf. Je houdt op die manier namelijk rekening met jouw eigen behoeften.
Meer weten over grenzen stellen en op zoek naar extra tips rond persoonlijke groei? Volg Isabel dan op Instagram.
