Het instaperfecte plaatje: waar zijn we bang voor?

Onze kinderen? Gelukkig, beleefd en sociaal, natuurlijk.
Onze job? Graag boeiend én uitdagend.
Onze sociale media? Mooi gevuld met gezellige momenten en fijne herinneringen (geen drama’s of driftbuien, als het even kan).
En als het lukt: ook nog een tuin waar alles bloeit en groeit. Zonder onkruid. En zonder dat je er elke week je rug in tweeën hoeft te werken.

Het lijkt wel alsof alles overal en altijd perfect moet zijn. Dat gevoel wordt nog wat opgepookt als we naar anderen kijken. Op sociale media lijkt iedereen het moeiteloos voor elkaar te hebben: kinderen die sushi eten (met stokjes, vanzelfsprekend), moeders die marathons lopen, gezinnen op citytrip, perfect gedekte ontbijttafels met vers fruit en bloemen in een vaas. Vers geplukt, uiteraard. En dan beginnen we te twijfelen. Waarom lukt dat bij mij niet altijd? Waarom word ik zo snel boos? Waarom eet mijn kind alleen choco op brood en weigert het groente? Waarom lijken alle anderen wél te kunnen multitasken met een glimlach?

Wat we daarbij vast wel weten maar heel makkelijk vergeten: heel veel van wat we zien, is een momentopname. Of een zorgvuldig gekozen stukje uit een veel rommeliger geheel. Achter die stralende foto’s schuilt vaak net zo goed chaos, twijfel en een moeder die zich afvraagt hoe ze het allemaal moet blijven bolwerken. En ondertussen proberen we braaf al die tips, adviezen en verwachtingen te volgen en raken we stilaan steeds verder verwijderd van ons eigen buikgevoel.

De rol van sociale media

Sociale media krijgen vaak de volle laag als het over perfectionisme gaat. ‘Instagram heeft ons buikgevoel kapotgemaakt’, hoor je wel eens. Want ja: al die perfecte plaatjes, daar kun je als gewone ouder al snel moedeloos van worden.

Het is toch iets genuanceerder dan dat, vindt psycholoog Klaar Hammenecker: ‘Sociale media spelen zeker een rol, maar het is genuanceerder dan zomaar beweren dat sociale media alles kapotmaken. Er zijn ook mooie kanten. Veel ouders vinden er steun, herkenning. Ze zien dat anderen het ook moeilijk hebben. De echte vraag blijft: hoe kijk jij naar die beelden? Zie je ze als inspiratie, of gebruik je ze onbewust als meetlat om jezelf voortdurend tegen af te zetten? Daar ligt het verschil.’

Wanneer wordt perfectionisme een valkuil? 

Het probleem is niet dat we als ouder hoge verwachtingen hebben. Ambitie is prima, daar is niks mis mee, kindjes! We willen nu eenmaal het beste voor onze kinderen. En oké, stiekem ook wel een béétje voor onszelf. Een complimentje op het schoolplein? Altijd welkom. Maar het verschil tussen gezonde ambitie en perfectionisme zit misschien vooral in wat je jezelf vertelt als het even misloopt?

Klaar Hammenecker: ‘Een ambitieuze ouder denkt bij een tegenslag: wat kan ik hiervan leren? Een perfectionist denkt: ik ben niet goed genoeg. Het verschil zit in de strengheid voor jezelf als het even niet loopt zoals je wilde. Terwijl fouten net nodig zijn om vooruit te komen. En als je daar ruimte voor laat, leren kinderen dat ook.’

Mag het eens misgaan? 

Kun je je kind écht kapotmaken door te perfectionistisch te zijn? Gelukkig niet. Kinderen zijn behoorlijk veerkrachtig, anders zou het bij de meeste gezinnen al snel mislopen. Maar je kunt ze vast wel een manier van denken meegeven waar ze later flink last van kunnen hebben?

‘Kinderen kopiëren wat ze zien bij hun ouders’, stelt Klaar Hammenecker. ‘Als ze leren dat falen niet mag, dat alles altijd perfect moet zijn, leggen ze zichzelf diezelfde druk op. Terwijl het leven nu eenmaal blijft stormen. Kinderen hebben net nood aan veerkracht. Daarvoor moeten ze leren omgaan met frustratie, met dingen die mislopen. Stel jezelf daarom regelmatig de vraag: en dan? Wat als mijn huis rommelig is? Wat als de punten slecht zijn? Wat als de kleren vol vlekken zitten? Wat als het vandaag gewoon niet lukt? En dan? Als je dat drie, vier, vijf keer doorvraagt, merk je vaak dat je vanzelf losser wordt. Het hoeft niet perfect.’
 

Meer lezen: Goed Genoeg!

Over ouderschap in tijden van hoge verwachtingen

Ben ik wel een goede ouder?

Als mama of papa stel je jezelf die vraag vaker dan je lief is. Er zijn lijstjes, regels en goedbedoelde adviezen genoeg - maar wie bepaalt eigenlijk wat 'goed' is?

In Goed genoeg! gaat Siska Schoeters in gesprek met topexperts als Peter Adriaenssens, Binu Sign, Nina Mouton, Theo Compernolle, Lies Clerx, Marloes Jonkers, Tom Termote... Samen zoeken ze naar eerlijke antwoorden op vragen die elke ouder zich stelt:

• Hoeveel schermtijd is nog oké?
• Moet ik altijd mild zijn?
• Wat met slaaptekort, schoolstress of sociale media?
• En vooral: wanneer is het... goed genoeg?
• Met humor, kwetsbaarheid en een flinke portie herkenbaarheid brengt dit boek geruststelling én concrete tips. Want perfect ouderschap bestaat niet - maar goed genoeg ouderschap wél.

Voor alle ouders die zichzelf soms afvragen of ze het wel juist doen. Spoiler: ja dus.