Nieuwe studie: suiker beperken de eerste 1.000 dagen heeft levenslang positief effect op de gezondheid van je baby

De studie werd uitgevoerd door onderzoekers van de University of South California, McGill University en Berkeley University. Zij benadrukken hoe kleine, bewuste keuzes rond voeding de basis leggen voor een gezondere toekomst. 

Het belang van de eerste duizend dagen 

De “eerste duizend dagen” vormen een unieke basis voor levenslange gezondheid. Baby’s krijgen eerst voedingsstoffen door via hun moeder in de baarmoeder, daarna via melk en uiteindelijk via vast voedsel. Volgens de studie was een lage suikerinname in de baarmoeder al goed voor een derde van de gezondheidsvoordelen. Die lage suikerinname aanhouden tot de leeftijd van twee jaar gaf alleen maar meer gezondheidsvoordelen. 

Kinderen die maar beperkt aan suiker worden blootgesteld in die eerste jaren 
Hadden 35% minder kans om Diabetes Type 2 te ontwikkelen 
Hadden 20% minder kans op een te hoge bloeddruk 

Bij de personen die deze aandoeningen toch kregen, stak de ziekte pas verschillende jaren later de kop op, wat zich vertaalde in meer jaren gezond leven. 

Voordelen in de baarmoeder en daarna 

Eén van de opvallendste bevindingen uit het onderzoek is dat een beperkte suikerinname al tijdens de zwangerschap voordelen biedt. Ongeveer een derde van het verminderde risico op diabetes en hoge bloeddruk werd gelinkt aan het beperken van de suikerinname in de baarmoeder, wat aantoont dat prenatale voeding alleen al een belangrijke rol kan spelen in de toekomstige gezondheid van een kind. 

Uit het onderzoek blijkt echter dat de grootste voordelen optraden wanneer suikerinname ook in de eerste twee jaar werd beperkt, vooral wanneer er vaste voeding werd geïntroduceerd. 

Het is daarom aan te bevelen om voedingsmiddelen en dranken met toegevoegde suikers te vermijden onder de leeftijd van twee jaar. Dat zijn suikers die tijdens het verwerken of bereiden worden toegevoegd, zoals in siropen, honing en geconcentreerde vruchten- of groentesappen. Suikers die natuurlijk voorkomen in voedingsmiddelen zoals melk, fruit en groenten vallen niet onder die categorie. Voor wie ouder is dan twee jaar, wordt er aangeraden om toegevoegde suikers te beperken tot minder dan 10% van de totale dagelijkse calorie-inname – wat neerkomt op ongeveer 12 theelepels bij een dieet van 2.000 calorieën. 

“Natuurlijk experiment” rond blootstelling aan suiker 

Tijdens het onderzoek werd er gebruik gemaakt van een uniek “natuurlijk experiment” dat plaatsvond tijdens de Tweede Wereldoorlog. Suikerrantsoenering in het Verenigd Koninkrijk zorgde er tussen 1942 en 1953 voor dat de suikerinname laag was. Toen die rantsoenering werd beëindigd, verdubbelde de suikerconsumptie. Door de gezondheidsresultaten te vergelijken van volwassenen die vóór en na de rantsoenering werden verwekt, konden onderzoekers de langetermijneffecten van verminderde blootstelling aan suiker in die eerste duizend dagen observeren. 

Door de gegevens van Biobank van het Verenigd Koninkrijk te gebruiken, een uitgebreide gezondheidsdatabase van meer dan een half miljoen mensen, konden onderzoekers het verband zien tussen de vroege blootstelling aan suiker en de gezondheidsresultaten in de decennia daarna. 

‘De langetermijneffecten van blootstelling aan toegevoegde suikers op de gezondheid bestuderen is een uitdaging. Het einde van de rantsoenering zorgde ervoor dat we ons konden baseren op een natuurlijk experiment,’ zegt Tadeja Gracner, senior econoom bij het USC Dornsife Center for Economic and Social Research. 

De uitdagingen bij het vermijden van suiker 

De voordelen van het vermijden of beperken van suikerinname zijn duidelijk, maar in de praktijk is dat niet altijd zo gemakkelijk – vooral omdat er zoveel toegevoegde suikers verborgen zitten in baby- en peutervoeding. Het kan als ouder behoorlijk overweldigend zijn om daar je weg in te vinden. 

Een paar tips om je daarbij te helpen: 

• Lees etiketten zorgvuldig. Controleer of er geen toegevoegde suikers zitten in de alledaagse producten die je gebruikt zoals yoghurt, ontbijtgranen en snacks, zelfs als die voor baby’s bedoeld zijn. Let op woorden als ‘siroop’, ‘sapconcentraat’ en ‘maltose’, die vaak duiden op toegevoegde suikers. 
• Kies voor onbewerkte voeding. Verkies indien mogelijk fruit, groenten en ongezoete opties boven bewerkte snacks. Onbewerkte voeding bevat niet alleen geen toegevoegde suikers, maar levert ook extra voedingsstoffen en vezels. 
• Ga voor eenvoudige vervangingen. Geef bijvoorbeeld liever ongezoete appelmoes in de plaats van een fruitsnack, of prak een rijpe banaan om iets zoeter te maken zonder toegevoegde suiker te gebruiken. 
• Betrek je peuter. Als je kind er al de leeftijd voor heeft, laat je kind dan mee kiezen en laat het helpen om tussendoortjes te bereiden zoals appelschijfjes met kaneel of wortelreepjes. Door kinderen te betrekken worden ze enthousiaster over gezonde keuzes en worden er gezonde eetgewoonten opgebouwd. 
• Focus op balans, niet op perfectie. Vergeet niet dat het gaat om vooruitgang, niet om perfectie. Er is niets mis met een occasionele traktatie. Suiker vermijden is een geleidelijke aanpassing, en elke kleine keuze draagt bij aan een gezondere toekomst. 

Suikerinname verminderen kan een blijvende impact hebben, niet alleen op de gezondheid maar ook op de voedingsvoorkeuren op lange termijn. Gracner legt uit: ‘Een hoge suikerinname tijdens de zwangerschap wordt in verband gebracht met een hoger risico op obesitas en stofwisselingsstoornissen bij kinderen, mogelijk door factoren zoals foetale programmering. Een aanzienlijke blootstelling aan suiker op prille leeftijd kan bovendien de voorkeur voor zoetigheid versterken.’ 

‘Het is niet de bedoeling om alle lekkernijen te elimineren: een verjaardagstaart, snoep of koekjes zijn dingen waar we allemaal van tijd tot tijd van moeten genieten – maar met mate.’ 

‘Daarnaast moeten we bedrijven ook verantwoordelijk houden om babyvoeding te herbekijken en met gezondere opties te komen en de marketing en prijsstelling reguleren van suikerhoudende voedingsmiddelen die gericht zijn op kinderen. Natuurlijk is het essentieel dat ouders en verzorgers een betere kennis over voeding hebben, maar met betere informatie is het voor hen een stuk gemakkelijk om de suikerinname van hun kinderen te beperken.’

Het belang van de studie 

De percentages van diabetes type 2 stijgen onder kinderen en jongvolwassenen. Vroege diagnoses verkorten de levensverwachtingen vaak met meerdere jaren. Studies zoals deze suggereren dat vroege interventies, zoals door de blootstelling aan suiker die eerste jaren zoveel mogelijk te vermijden, een cruciale rol kunnen spelen in levenslange gezondheid. 

Paul Gertler van Berkeley University noemt suiker vroeger in het leven zelfs de nieuwe sigaretten. Hij pleit daarom voor strengere regelgeving voor suiker in babyvoeding om gezondere keuzes voor kinderen te ondersteunen. 

Belangrijk om te onderstrepen: het is niet de bedoeling dat ouders stress krijgen over elke gram suiker. Het gaat om balans en vooruitgang, niet om perfectie. Kleine stapjes en gezonde keuzes kunnen al een groot verschil maken – kies dus eens voor ongezoete appelmoes of maak zelf een gezond tussendoortje in de plaats van voor bewerkte voeding te kiezen. En onthoud: alleen al door je bewust te zijn en na te denken over de gezondheid van je kind, doe je al een fantastische job! 

Bron: Motherly