Sinterklaas

Op twee plekken tegelijk: Sinterklaas na een scheiding

3/12/2024

Het Sinterklaasfeest is voor veel kinderen een magische tijd, believers or not. Weken vooraf liggen de bakkerijen vol chocoladefiguren, verse speculaas, marsepein, mandarijnen, pepernoten en overal maakt hij zijn intrede. Hoe jonger de kinderen, hoe spannender. Of… 
Voor kinderen van gescheiden ouders kan het ook een tijd van stress zijn. Niet gewoon om wat hij zal brengen, maar eerder waar hij zal komen en of er gedoe rond komt of niet. De vreugde kan door verdriet overschaduwd worden. 

Om het in de sfeer van de Sint te houden, krijg je een brief aan de Sint te lezen. De brief van Raven die ze schrijft in “Op twee plekken tegelijkertijd”, één van de vijf eigentijdse verhalen uit mijn verhalenbundel Buitengewone Sinterklaasverhalen.  

Aan Sinterklaas. 

Beste Sinterklaas, 

Ik moet van mama een brief schrijven, dus doe ik dat maar. 

Mama en papa kibbelen. Voortdurend. Dat deden ze vroeger, maar nu nog steeds. Over regeltjes en afspraken die er niet zijn. 

Sinds vorig jaar wonen ze apart, uit elkaar gekibbeld. We zijn een week bij mama, een week bij papa. Alles mooi in de helft. Alles op de weegschaal, zo ook de feesten en de Sint! Ga jij zelf op de weegschaal staan, Sinterklaas?

Of maakt het voor jou niet uit waar je de cadeautjes juist brengt? Als we ze maar krijgen, toch? 

Het kan misschien zijn dat je denkt dat het leuk is, alles in tweevoud. Twee kamers, twee fietsen, dubbele afspraken, dubbele regels, dubbele bedden... Maar dat vinden Robinne en ik niet. Je moet voortdurend switchen in je hoofd. Net als je het gewoon bent bij de ene, moet je verhuizen naar de andere. Andere geuren, andere kleuren, andere regels, ander eten... 

Co-ouderschap noemen ze dit. Ik vraag me af waar de ‘co’ in ons geval voor staat. De ‘co’ van constant kibbelen? Van contact vermijden? Van coolste ouder tegen elkaar op? Van complot bedacht om kinderen in te zetten? ‘Co’ van conflictverhogend! Van complex, van continu hopeloos, correct volgens eigen idee, complete waanzin, concept mislukt dus ieder op zich verder. Ik hou het bij de ‘co’ van cowboy-ouders, met halve afspraken en regeltjes die ter plekke worden verzonnen of aangepast. 

Mama wil het zo, papa wil het anders. En dan heb je nog een papa die boos is op mama, maar preutelt tegen ons. Ah ja, hij ziet mama niet. En een mama die vloekt op papa, ook tegen ons. 

Soms, Sinterklaas, lijkt het of mama aan mijn ene arm trekt en papa aan de andere. Tegelijk. Ik word als een lappenpop uit elkaar getrokken. Mijn hoofd wil soms in barstjes splijten. Mijn zusje, Sinterklaas, die tekent. Dat doet ze graag. Ze tekent mama en papa met een hartje ertussen. Dat hoort bij haar brief. Haar brief voor jou. Mijn zusje gelooft dat jij het kan veranderen. Dat jij ze terug kan samenbrengen. Dat kan je natuurlijk niet. En dat hoeft ook helemaal niet, want ze zijn allebei gelukkiger zo. 

Maar toch.

Sinterklaas, jij kan onze barstjes niet lijmen, maar als het zo’n gedoe is rond je verjaardag, heb ik liever dat je niet komt. Kan je onze huisjes overslaan dit jaar? Of kan je iets doen zodat ik niet het gevoel heb dat ze mijn lijf uit elkaar gaan trekken? 

Lieve groeten van Raven

(Robinne haar brief zal je vast ook vinden. Ze vraagt lieve en mooie dingen. Misschien moet je haar wel wat geven, anders zijn haar tranen zo groot.) 

De openhartige brief van haar, omschrijft de realiteit voor vele kinderen die opgroeien met gescheiden ouders. Hoe het voelt om tussen twee werelden te leven, met dubbele afspraken, regels en verwachtingen. Waarom het soms voelt alsof het kind zelf de weegschaal is waarop alles moet worden afgewogen… 

Als vanzelfsprekend hebben we als ouder allemaal het voornemen om dit feest feestelijk te laten verlopen in het belang van het kind. Zonder extra stress, zonder gedoe … Maar er is niet veel nodig om bovenop de stressvolle periode die zo leeft van buitenaf, voor nog een tikkeltje extra stress te zorgen dat het voor het kind verpest of onvergetelijk maakt. En dan misschien niet zo positief zoals het wel bedoeld is. 

Enkele tips:  

Maak samen een plan, als je nog ‘on speaking terms’ bent

  • Eén gezamenlijk moment: Als het kan, overweeg om Sinterklaas samen te vieren. Dat hoeft geen groot of ongemakkelijk gebeuren te zijn, maar een kort, warm moment voor de kinderen kan veel betekenen.
  • Verdeel de dagen: Als samen vieren niet mogelijk is, spreek dan af wie het Sintfeest op welke dag viert. Zorg ervoor dat het voor je kind duidelijk is wat er gaat gebeuren.

Sint zonder overleg met de andere

Het lijkt een ideaal scènario om met je ex plannen te maken rond de komst van de Sint. Maar is dat voor jou en jullie ook zo? Of geeft het jou zoveel extra stress dat het sowieso beter is dat je het onafhankelijk van elkaar regelt? Geen overleg in cadeaus, geen gezamenlijk moment … Helemaal prima! 

Het kan best dat bij de ene enkel chocolade komt en bij de andere cadeaus. Het belangrijkste is dat het een mooi moment kan zijn. Zonder extra stress, zonder gedoe. Laat ideaalbeelden los en kijk wat voor jullie persoonlijk het beste werkt! Niet bij de buren, bij jou en jullie eigen thuissituatie. Blijf trouw aan jezelf. ’s Ochtends beneden komen met een feestelijke ontbijttafel kan net zo onvergetelijk en warm zijn als schoenen die uitpuilen van de cadeautjes. 

Hou de focus op de kinderen

Het Sinterklaasfeest draait om je kind, niet om wie de leukste ouder is of het mooiste cadeau geeft. Spreek, indien mogelijk of wenselijk, af om een gezamenlijke cadeaulijst te gebruiken en voorkom dat kinderen overstelpt worden met spullen. Ze willen liever dat je het hen gemakkelijk maakt. 

Vermijd competitie en spanningen

Kinderen voelen het direct als er spanning is tussen ouders. Raven beschrijft het treffend: "Papa is boos op mama, maar preutelt tegen ons. Mama vloekt op papa, ook tegen ons." Probeer, hoe moeilijk het soms ook is, eventuele frustraties niet via je kinderen te uiten. Sinterklaas is voor hen een moment om zich geborgen te voelen, niet om als boodschapper tussen jullie te staan. Ook al lijken ze al wat ouder en geloven ze niet meer, overschat hen niet. 

Hou de commentaar voor jezelf als jullie kind iets kreeg bij de andere ouder waar je niet achter staat... Dit is nefast voor de feestvreugde én het gevoel van je kind naar de ouder én het cadeautje toe! 

Hou de traditie in gedachten met magie 

Sinterklaas draait om tradities, om samen liedjes zingen, gedichten schrijven of het zetten van de schoen. Voor kinderen zijn deze kleine momenten vaak waardevoller dan het duurste cadeau. Ravens zusje Robinne tekent haar ouders met een hartje ertussen. Dat is waar ze naar verlangt: dat de magie van het feest een brug slaat, ook al wonen jullie niet meer onder één dak. Misschien kost het wat extra moeite, maar is dit een uitgelezen moment dit extra te proberen. 

Laat kinderen vrij in hun gevoel

Kinderen ervaren een scheiding allemaal anders. Raven schrijft openhartig hoe zij het soms moeilijk heeft, terwijl haar zusje meer hoopvol is. Gun hen de ruimte om die gevoelens te delen, zonder oordeel. Laat zien dat je hun zorgen begrijpt. Je kind mag worstelen met de scheiding, ook op feestdagen. Raven noemt zichzelf een lappenpop tussen twee ouders die trekken. Dat beeld laat zien hoe belangrijk het is om hen niet met jullie spanningen te belasten. En ja, de kinderen hebben voelsprieten, er is echt niet veel nodig om extra stress te bezorgen tijdens deze periode die sowieso al erg stressvol is. 

Creëer nieuwe tradities

Misschien vieren jullie Sinterklaas niet meer op de manier van vroeger. Dat is oké. Zoek samen naar een nieuwe invulling van het feest die past bij jullie situatie. 

Het gaat niet om perfectie of dure cadeaus, maar om het gevoel dat je kind gewoon kind mag zijn. Het kinderfeest bij uitstek… Maak van Sinterklaas een moment om te koesteren, in plaats van een bron van stress. Je hoeft niet alles perfect te doen, zolang je maar vanuit liefde en begrip handelt. Want uiteindelijk draait het om één ding: dat jullie kind zich veilig en geliefd voelt, ongeacht de omstandigheden. Geef dat geschenk met of zonder een warme kop chocolademelk en lekkers.