peuter drinkt

Een goede mondmotoriek kan latere gebitsproblemen voorkomen

25/09/2025

Preventie, een mooi woord, toch? Graag doen we zo veel mogelijk aan preventie. Denk maar aan je insmeren tegen schadelijke UV-stralen, defensief rijden om ongevallen te vermijden, gezond eten, vaccinaties om niet ziek te worden, je raam sluiten voor mocht het beginnen regenen … Waarom werken we dan zo zelden preventief aan een goede mondmotoriek? Waarom zijn de wachtlijsten bij orthodontisten zo ellenlang? Misschien omdat we het niet weten? 

Ja inderdaad, ik denk dat we met z’n allen te weinig kennis hebben over dat onderwerp. Ik denk het niet; ik weet het eigenlijk wel zeker. Dagelijks deel ik korte weetjes. In mijn consultaties, tijdens lezingen, aan tafel met vrienden of familie, aan de schoolpoort (Nee, daar sta ik pas binnen een goed jaartje) … En elke keer zie ik verbaasde blikken en gaat een nieuwe wereld voor hen open. Het gaat dan meestal nog om heel erg eenvoudige tips zoals:

“Mondje dicht en lippen op elkaar. Slapen met open mond is NIET gezond.”

“Let maar eens op je drinkbeker. Bevat die een tuit? Weg ermee!”

“Een fopspeen willen we weg voor de leeftijd van 6 maanden en al zeker voor de leeftijd van een jaar.”

Ik kan zo wel een boek schrijven (wat ik ook deed). Maar goed, het zijn enkele voorbeelden voor het verkrijgen van een goede mondmotoriek. Laat dat nu net dé preventieve factor zijn voor het ontwikkelen van gebits-en kaakafwijkingen. Mochten we al deze tips wijdverspreid krijgen zodat ze parate kennis worden voor zorgverleners, ouders, opvangouders, leerkrachten … dan zouden we de wachtlijsten voor orthodontie doen inkrimpen. 

Want waarom hebben al die kinderen gebitsafwijkingen? Omdat ze van jongs af aan een lage tongpositie hanteren, met het mondje open zitten, door de mond ademen … Dit komt er dan door bijvoorbeeld een foutieve lepeltechniek in de babytijd, door een langdurig fopspeengebruik, door het gebruik van de foute bekers, laattijdig leren kauwen … 

Tegenwoordig komen ze eerst bij de logopedist/OMFT-therapeut terecht en dat is al een mooie evolutie. Je kan geen orthodontie opstarten in een mond waar al die foute spierkrachten het gebit in een bepaalde positie dwingen. De logopedist gaat aan de slag en dan kan de orthodontist zijn werk doen. Hoe jonger de kindjes bij ons terecht komen, hoe minder werk de orthodontist nog zal hebben. Als het bot nog niet is verhard, dan kan het gebit zich nog corrigeren. Mooi toch? 

Maar wat zou het toch mooi zijn als die kinderen helemaal niet naar de logopedist of orthodontist moeten? Dan spreek ik natuurlijk wat tegen mijn eigen ‘winkel’, maar het zou zowel de staat als de ouders heel wat minder kosten. Pas op, begrijp me niet verkeerd. Sommige kaakafwijkingen zijn erfelijk, dus we kunnen lang niet alles oplossen. Wat we wel kunnen doen is zoveel mogelijk preventief werken. 

Toch ben ik hoopvol. Als ik kijk naar 10 jaar geleden, toen ik nog startende was, was er quasi geen samenwerking tussen tandarts en logopedist. Dat is de laatste jaren heel sterk toegenomen. Dan denk ik dat de volgende logische stap de preventie is. Preventie door via de voeding al van in de babytijd die correcte mondmotoriek te stimuleren. Én mede daarom schreef ik mijn boek ‘De essentiële gids rond mondmotoriek en voeding bij baby’s en peuters’. 

Ik noem het een beetje mijn eigen persoonlijke missie. Ik trek doorheen Vlaanderen met mijn lezingen en opleidingen en laat jullie kennismaken met dit onderwerp. Ik ben er zeker van dat het heel wat monden zal doen open vallen. Zolang je er maar aan denkt om die mond dicht te houden en door je neus te ademen, ben ik tevreden ;).
 

Meer lezen: De essentiële gids over mondmotoriek en voeding bij baby's en peuters 

De essentiële gids over mondmotoriek en voeding bij baby's en peuters

Eten, drinken, slikken... het lijkt vanzelf te gaan. Tot het dat niet doet.

Of je nu een baby hebt die de fles weigert, een peuter die alles uitspuwt, of je gewoon wil weten hoe je kindje leert kauwen en slikken: deze gids is voor jou.

Logopediste Céline Ruysschaert legt op een heldere en geruststellende manier uit hoe de mondmotoriek zich stap voor stap ontwikkelt – en waarom dat zo belangrijk is voor voeding, spraak en nog veel meer.

  • Wat is normaal, en wanneer schakel je hulp in?
  • Speciale aandacht voor fopspenen en duimzuigen, reflux, tongriemen en open mondgedrag
  • Praktische tips voor thuis, herkenbare ervaringsverhalen en duidelijke illustraties

Een onmisbare gids voor ouders, vroedvrouwen, logopedisten en iedereen die jonge kindjes ondersteunt.