peutermeisje weent

Uitdaging: een “koppige” peuter?

25/03/2025

De vele ‘nees’, het ‘zelf doen’, het zich daarmee afzetten tegen jou en het tonen van de eigen wil maken deel uit van het natuurlijke separatie-individuatieproces van je peuter. Met dat inzicht moeten we een term als terrible two opnieuw bekijken. Dat gaat vanuit het perspectief van je peuter zeker niet op.

De benaming terrible two of koppigheidsfase wordt gegeven vanuit het standpunt van de volwassene, waarbij de koppigheid verwijst naar: ‘Mijn peuter wil niet doen wat ik wil’, en waarbij terrible vaak verwijst naar de moeite die veel ouders hebben met dit gedrag.

Deze koppigheidsfase heeft eigenlijk helemaal niets met koppigheid te maken. Koppigheid betekent: ‘Ik weet wel dat er een ander standpunt is, maar ik hou koppig vast aan mijn standpunt.’ Het denkvermogen van je peuter is nog egocentrisch. Dat wil zeggen dat je peuter enkel vanuit zijn eigen perspectief de dingen beleeft en naar de dingen kan kijken. Het is dus onmogelijk voor hem om vanuit andermans standpunt naar iets te kijken, laat staan dat hij al kan bedenken dat de ander vanuit een ander perspectief kijkt. Dat maakt dat hij de wereld alleen door zijn eigen bril kan zien. We kunnen dan ook beter niet van een koppige, maar van een egocentrische fase spreken.

Wat we hier vooral willen zeggen, is dat het ‘koppige’ gedrag van je peuter niet louter negatief is, maar onderdeel is van een gezonde ontwikkeling. Het gaat er dus ook niet om dat je kind ‘niet goed opgevoed’ is als hij zich op de grond werpt midden in de supermarkt of weer eens niet wil meewerken om ergens naartoe te gaan. Het is een uiting van zijn onstuitbare drang naar autonomie, een vast onderdeel van zijn ontwikkeling.

Wil dat zeggen dat je het daar als ouder dan nooit moeilijk mee mag hebben? Natuurlijk niet. Het ouderschap vraagt heel veel van je en met iedere ontwikkelingsfase verschuiven de prioriteiten. Ouderschap is een groeiproces, een soms hobbelige weg met veel ups en downs, waar iedere ouder zijn weg in zoekt.

Het is zoeken naar evenwicht, het is een kwestie van een gezonde balans vinden tussen begeleiden, begrenzen en voldoende ruimte geven om te ontdekken. Dan kan je kind vanuit veiligheid loskomen uit de symbiose, kan en mag hij zijn eigen wil ontdekken en kan hij zo een eigen identiteit opbouwen.

In dat groeiproces is het ook zo belangrijk dat we onszelf niet uit het oog verliezen, dat we aandacht hebben voor onze eigen behoeften en mild zijn voor onszelf. Want goed voor onszelf zorgen helpt om ons buikgevoel als ouder voldoende ruimte te geven en ernaar te handelen.

SOS-HULPLIJN

Hoe moet je dan als ouder met dat egocentrische gedrag omgaan?

Laat ruimte voor je kind om zijn eigen wil te tonen. Voldoende ruimte aan je peuter laten om zijn prille identiteit te mogen en kunnen ontwikkelen zal ervoor zorgen dat hij gaandeweg leert opkomen voor zichzelf en hiermee moed en doorzetting kan opbrengen om te gaan voor datgene wat hij wil bereiken.

Bied je peuter keuzes aan en geef hem het gevoel dat hij mee mag beslissen. Mee mogen doen met het spel van beslissingen nemen en keuzes aangeboden krijgen waarin je je peuter zelfs aanmoedigt ze te nemen, zal ervoor zorgen dat hij zich later als volwassene voldoende ‘sterk’ zal voelen om de leiding over zijn eigen leven te nemen. Je kind keuzes geven en hem mee laten beslissen is niet hetzelfde als hem aan het roer laten staan en al zijn grillen en wensen volgen!

Meer lezen: Mijn Peuter

mijn peuter

Stap binnen in de fascinerende wereld van je peuter. Mijn Peuter neemt je mee op een boeiende reis door het ouderschap en biedt, samen met het boek Mijn Baby, een diepgaand begrip van de eerste duizend dagen van je kind. Ontdek de wetenschap achter de ontwikkeling van het peuterbrein en krijg waardevolle inzichten in denkvermogen, tijdsbeleving, temperament en emotionele groei.

Mijn Peuter behandelt essentiële onderwerpen zoals slaap, voeding, groei en belangrijke mijlpalen. Van de komst van een broertje of zusje tot de overgang naar school en het omgaan met andere veranderingen, dit boek voorziet je van de kennis en handvatten om de terrible two-fase met glans te doorstaan.

Met talloze inzichten helpt Mijn Peuter je om je kind beter te begrijpen en zelfverzekerder te worden in je rol als ouder. Een onmisbaar boek voor iedere ouder die de unieke reis van het ouderschap ten volle wil beleven!