Gelukkig gescheiden of gelukkig, gescheiden?

Je gaat niet zomaar uit elkaar. Er gaat heel wat aan vooraf. Van ongelukkig samen zijn of blijven, wordt niemand gelukkig. Gelukkig dat je uit elkaar kan gaan… Maar dan. Dan komt de nieuwe realiteit en alle gevolgen die daaraan vasthangen. Kan je, na de nodige verwerking, spreken van opnieuw gelukkig zijn? 

‘Toen mijn ouders vertelden dat ze gingen scheiden, dacht ik dat alles om zeep was. Dat alles nu slecht ging worden en geluk onbestaand. We zijn nu 5 jaar en 4 maanden verder. Ik ben ongelooflijk blij dat mijn ouders de stap gezet hebben. Ik zie nu pas dat ze ongelukkig waren en dat ze nu gelukkig zijn. Dus ik ook.’ ⭑ Fien, 14 jaar (Getuigenis uit EHBO, ouders uit elkaar)

Het tv-programma Gelukkig Gescheiden van Steven Van Herreweghe brengt dit thema op een luchtige, maar rake manier onder de aandacht, met humor. Als vanzelfsprekend werkt dit concept niet voor iedereen, tegenover elkaar gaan staan met je ex, extra partners en jullie kinderen... 

Dit format kan natuurlijk enkel maar werken als alle betrokken partijen de nieuwe situatie hebben aanvaard en emotioneel gezond functioneren. Daarenboven is het echt oké als jij het niet zou zien zitten om samen met je ex en partners op reis te gaan. Het is niet de norm, maar wél heel fijn om scheiding op die open manier onder de aandacht te brengen. Geluk bestaat, ook na een breuk. 

Dát is precies het doel van het programma: laten zien dat geluk na een scheiding mogelijk is. Misschien lijkt dat voor jou nu ondenkbaar, zeker in complexe situaties waarin het veel inzet vraagt. Maar ook als samen met je ex geen optie is zoals bij velen, kan je wel bouwen aan je eigen geluk. En als jij investeert in je eigen welzijn, plukken je kinderen daar ongetwijfeld de vruchten van. 

In De Wereld van Sofie hoor je Steven zelf vertellen waarom het programma gemaakt werd. Ook echtscheidingsadvocaten geven tips om de scheiding goed aan te pakken in het belang van de kinderen en ieders geluk.  

In de podcast Split van Emma Bale voel je dan weer de rauwe emotie die bij een breuk komt kijken. De vele situaties verteld door kinderen van gescheiden ouders helpen je om als ouder zeer bewust om te gaan met de scheiding met het oog op hun gezonde ontwikkeling.  

Bij elke breuk horen brokstukken, maar als de scherven niet te groot zijn, dan kan iedereen best goed gelijmd uit de situatie komen en (terug) gelukkig worden. In een andere, nieuwe vorm dan voorheen. 

Hoe doe je dat? Hoe zorg je goed voor jezelf? Je kinderen? Je omgeving? 

Van compleet en gezinsgeluk tot uit elkaar gevallen … 

Bij een scheiding laat je het kerngezin los. Er komt een breuk in ‘het geheel’. Maar betekent dat automatisch dat het gezin niet meer compleet is? Veel van onze ideeën over wat een gezin ‘compleet’ maakt, zijn gebaseerd op normen en verwachtingen. In werkelijkheid zijn er vele manieren om een liefdevol en warm gezin te vormen, ook na een scheiding.

Scheiden is nooit makkelijk. Je gezinsgeluk krijgt een deuk en het vraagt tijd om een nieuw evenwicht te vinden. Toch is de beslissing vaak genomen vanuit het besef dat samenblijven geen geluk meer brengt. Hoe langer de scheiding achter de rug is, hoe meer rust er doorgaans komt.

Een scheiding is niet het einde van een gezin, maar een verandering ervan. Wie erin slaagt vrede te nemen met de nieuwe vorm en de gedeelde tijd met de kinderen, kan opnieuw geluk vinden. Uiteindelijk gaat het om hoe je omgaat met de situatie en welke betekenis je eraan geeft. Hoe langer de scheiding achter de rug is, hoe rustiger het normaalgezien wordt. 

‘Mijn ouders zijn pas uit elkaar gegaan toen mijn broer en ik zelf klaar waren om te vertrekken. Ik was 18, mijn broer 17. Mijn ouders bleven samen voor ons, maar er hing een voortdurende kilte in huis. Ik heb ze nooit warm en liefdevol bij elkaar geweten. Ze maakten geen ruzie, ze zwegen. Het was koud. Mijn broer en ik hadden nooit het gevoel een thuis te hebben. Een warm nest hebben we nooit gekend. Wel ongelukkige ouders die deden alsof het goed was zo.’ ⭑ Soraia, 25 jaar (Getuigenis uit EHBO, ouders uit elkaar)

Wat is geluk? 

Geluk is een gemoedstoestand, iets persoonlijks. Voor de een ligt het in een boswandeling, voor de ander in een kamer vol muziek, een schildersezel, een trip op een surfplank op de golven…  Je kan bijdragen aan iemands geluk, maar je kan het niet voor hen bepalen.

Soms kan er een schuldgevoel zijn: mag je wel gelukkig zijn na een scheiding? De waarheid is dat hoe gelukkiger jij bent, hoe beter het is voor je omgeving. Door te focussen op kleine geluksmomenten – een wandeling, een lach, een fijne herinnering – kan je stap voor stap een positiever gevoel opbouwen en dat maakt echt het verschil. Het licht blijven zien, hoe pikdonker het soms ook kan zijn. 

‘Nu mijn mama en papa uit elkaar zijn, kunnen ze allebei weer lachen. Ik maak veel mopjes met mama en vroeger was ze steeds ongelukkig. Nu lacht ze veel en dat is fijn. Ik mis papa als ik bij mama ben en andersom, maar ze zien er allebei veel gelukkiger uit nu. Ik ben blij dat ze niet meer in hetzelfde huis wonen en geen ruzie meer maken.’ ⭑ Floor, 11 jaar 
(Getuigenis uit EHBO, ouders uit elkaar)

Geluk als streefdoel 

1. Acceptatie en loslaten

Het rouwproces na een scheiding is te vergelijken met dat van een verlies. Je doorloopt verschillende fasen: ontkenning, boosheid, verdriet en uiteindelijk aanvaarding. Dit proces verloopt bij iedereen anders, maar de sleutel tot geluk na een scheiding ligt in liefdevol loslaten van negatieve gevoelens en kijken wat jou kan helpen om telkens een stap dichter naar aanvaarding te komen. Pas als je het verleden accepteert, kan je de toekomst met open armen verwelkomen.

2. Positieve focus

In plaats van te blijven hangen in wat fout liep, helpt het om te kijken naar wat je nu kunt opbouwen. Wat vond je belangrijk in je relatie en wat wil je anders aanpakken in de toekomst? Wat helpt jou? Hoe zie jouw ideale leven eruit? Kan je dat laten samensmelten met de realiteit? Kan je die realiteit zelf scheppen? Wat heb je zelf in de hand? Zie je scheiding als een kans om opnieuw te definiëren wie je bent en wat je gelukkig maakt.

3. Identiteit herontdekken

Vaak verlies je een stukje van jouw identiteit in een langdurige relatie. Plots alleen verdergaan kan als een shock voelen, maar het biedt ook de ruimte om jezelf opnieuw te leren kennen. Wat maakt jou gelukkig? Waar word je vrolijk van? Wat geeft energie? Pak oude hobby’s op, probeer nieuwe dingen uit, ontdek waar jouw passie ligt en ga ervoor! Maak er tijd voor, plan dit in! 

4. Een sterk netwerk

Familie, vrienden, een coach of lotgenoten kunnen helpen om door moeilijke momenten heen te komen. Durf hulp te vragen en omring jezelf met mensen die je energie geven in plaats van nemen. Zeer belangrijk. Durf te kiezen. 

5. Praktische zaken regelen zonder wrok of zonder emoties

Hoe zakelijker en objectiever je dit kan aanpakken, hoe minder kans op conflicten. Mediation/bemiddeling kan helpen om afspraken te maken zonder strijd. Hoe sneller de praktische kant op orde is, hoe meer ruimte er is voor emotioneel herstel.

Wat als iemand onder de scheiding lijdt?

Sommige kinderen uiten hun verdriet openlijk, anderen trekken zich terug. Let op signalen zoals gedragsveranderingen, slaapproblemen of een terugval op school. Blijf open communiceren, geef ruimte voor emoties en aarzel niet om externe hulp in te schakelen indien nodig.

Zelfzorg

1. Emotioneel welzijn
   Gun jezelf tijd om te rouwen, maar blijf niet vastzitten in negativiteit. Zoek steun bij vrienden of een therapeut.
2. Fysieke gezondheid
   Stress beïnvloedt je lichaam. Zorg voor voldoende beweging, gezonde voeding en ontspanning.
3. Zelfvertrouwen opbouwen
   Werk aan je zelfbeeld door te focussen op wat goed gaat en wat je wél in de hand hebt.
4. Grenzen stellen
   Weet wat je nodig hebt in de toekomst en bescherm jezelf tegen destructieve patronen.

Opnieuw genieten

Of je nu rust neemt of opnieuw gaat daten, kies wat goed voelt voor jou. Geniet van de kleine momenten en sta open voor nieuwe ervaringen

!! Wanneer conflicten blijven voortduren na een scheiding!! 

Wat als de conflicten na jaren nog steeds aanhouden? Als ze je leven blijven beheersen? Wat als aanvaarding niet de sleutel is en het simpelweg niet stopt?

Heb jij het gevoel dat je de scheiding hebt aanvaard, maar blijft je ex jouw grenzen overschrijden? Heb je geïnvesteerd in gezonde zelfzorg en een stabiele, rustige omgeving voor je kinderen gecreëerd, maar blijft de strijd doorgaan? Kom je uit een destructieve relatie en zie je de oude patronen nog steeds terugkeren, zelfs via de kinderen?

Laat jezelf stevig ondersteunen. Onderzoek waarom het niet stopt. Is er sprake van psychisch schadelijk gedrag dat ook de kinderen raakt? Dan gaat het niet meer alleen over ‘de scheiding’, maar speelt er iets groters. In zulke complexe situaties is professionele hulp essentieel. Zoek ondersteuning bij specialisten die ervaring hebben met destructieve relaties en langdurige conflictpatronen. Je hoeft dit niet alleen te dragen! Iedereen heeft recht op geluk, jij ook. 

Conclusie: gelukkig gescheiden of gelukkig, gescheiden?

Scheiden is nooit makkelijk, maar het betekent niet dat geluk voorgoed verloren is. Door bewuste keuzes te maken, goed voor jezelf en je kinderen te zorgen en open te staan voor nieuwe mogelijkheden, is geluk na een scheiding absoluut haalbaar.

Zoals Split van Emma Bale aantoont, kan een breuk pijnlijk zijn, maar ook een nieuw begin betekenen. Geluk zit niet in de omstandigheden, maar in hoe je ermee omgaat. 

‘Mama en papa maakten altijd ruzie. Nu mama een nieuwe vriend heeft, lacht ze heel veel. Haar vriend is zo lief voor haar, dat was papa nooit. Ik vind het erg dat het niet lukte tussen mama en papa, maar nu mama zo gelukkig is, ben ik dat ook.’ ⭑ Kylian, 11 jaar (Getuigenis uit EHBO, ouders uit elkaar)

Met andere woorden: kijk met een open blik opnieuw naar de situatie. Welk perspectief kan de situatie je bieden, meer dan een teleurstelling? Wat voor positiefs kan je eruit halen? Dat brengt je veel verder dan triest en teleurgesteld te blijven. Dat maakt je veel gelukkiger… en hehe, gelukkig, je bent gescheiden. Je hebt de keuze gemaakt (of gekregen) om uit een situatie te stappen die niet ok was en gelukkig verder te gaan na een scheiding.