Hoe kan je je kind begeleiden in de digitale wereld, zonder zelf IT’er of politieagent te moeten worden?

Dat opent de deur voor gesprek: ‘Wat vind jij hiervan?’, ‘Zou jij dat ook doen?’ Of: ‘Waarom denk je dat dit zoveel likes krijgt?’ Zo leer je hun niet alleen wat wel of niet oké is, maar ook om kritisch te denken. Mediawijsheid is geen vak op school, het is een dagelijkse oefening thuis.

Daarnaast: stel digitale regels op met gezond verstand én in overleg. Leeftijdsgrenzen van apps zijn er niet voor niks, een tienjarige hoort niet op Snapchat. En schermtijd? Die is niet bedoeld om te straffen, maar om ruimte te maken voor ándere dingen. Zorg voor schermvrije momenten – zoals voor het slapengaan of aan tafel – en bied alternatieven die echt leuk zijn: samen een spelletje spelen, fietsen, koken, wandelen... Alles wat het scherm even kan vervangen. En geef zélf het goede voorbeeld; de kans is groot dat kinderen vooral doen wat ze zien.

De grootste valkuil? Denken dat het bij jullie thuis niet gebeurt. Cyberpesten, groepsdruk, ongeschikte filmpjes, rare TikTok-challenges: ze zitten binnen een paar swipes afstand. Soms zijn de meest schadelijke dingen niet eens de expliciete video’s, maar zijn het de subtiele boodschappen van brain rot-content die kinderen een vertekend wereldbeeld geven. Dus: wees niet bang om vragen te stellen, ook al begrijp je het antwoord niet meteen. Jouw betrokkenheid is sterker dan welke ouderlijke controle-app dan ook.

Hoe kunnen ouders het gesprek over gevoelige online onderwerpen met hun kinderen starten?

Begin niet met een preek, maar met een open hart. Het belangrijkste is dat je een sfeer creëert waarin je kind weet: ‘Ik mag alles vertellen, ook al is het spannend, raar of gênant. Ik word niet meteen afgestraft of veroordeeld.’ Als een kind denkt dat het gestraft wordt omdat het iets gezien heeft wat ‘niet mocht’, dan zal het dat de volgende keer verzwijgen. En juist dat wil je vermijden.

Als ouder neem jij het voortouw. Stel dus niet alleen vragen als ‘Wat heb je vandaag gekeken?’, maar probeer ook écht interesse te tonen. ‘Wat vind je leuk aan die YouTuber?’ Of: ‘Heb je weleens iets online gezien waar je van schrok?’ Dat opent de deur naar kwetsbaarheid en nuance. En als je kind zegt van niet: deel dan eens zelf iets dat je raar of ongemakkelijk vond online. Door jezelf kwetsbaar op te stellen, geef je je kind de boodschap: dit gesprek mag ook voor jou ongemakkelijk zijn, maar dat is oké.

Een gouden tip? Kijk samen. Scroll eens samen door een app, laat je kind iets tonen wat het leuk vindt. Zo wordt online content geen verboden eiland, maar gewoon een onderdeel van jullie wereld. En als het dan gaat over naaktfoto’s, extreme filmpjes, haatcomments of fake news, is dat geen apart ‘moeilijk gesprek’, maar gewoon een voortzetting van iets waar je al over praat.

Vergeet ook niet dat kinderen veel sneller zijn dan wij. Wat vandaag als ‘te vroeg’ voelt, hebben ze morgen al via klasgenoten of TikTok opgepikt. Door regelmatig te praten over wat ze online zien, voelen of meemaken, blijf jij betrokken – en dat is je allergrootste kracht als ouder.
 

Meer lezen: Ouders komen SAMEN van Mars 

Het overlevingshandboek voor koppels met jonge kinderen

In Ouders komen samen van Mars vertellen Elke Vanhouche en Jeff Van Calster hoe je als koppel overeind blijft in de storm van het jonge ouderschap. Ze gingen in gesprek met experts én met ouders die eerlijk delen wat moeilijk gaat, maar ook wat helpt.

Dit boek is er voor wie zich afvraagt: Hoe blijven we niet alleen ouders, maar ook écht partners in verbinding? Het geeft herkenning, troost en praktische handvatten om de verbinding terug te vinden - zodat je niet alleen goede ouders wordt, maar ook partners blijft.

• Herkenbare verhalen die tonen dat je niet alleen bent in je struggles
• Deskundig advies dat je meteen kan toepassen in je relatie en gezin
• Een warme gids die je helpt om elkaar terug te vinden, ook in de drukte van het ouderschap