De puberteit is een fase waarin kinderen zich vaak onzeker voelen. Een leer-, spraak- of taalproblemen willen ze er dan zeker niet bij. Logopedie kan helpen. Bij jongeren tussen de 12 en 18 jaar wordt logopedie vaak ingezet bij een leerstoornis, stem- en spraakproblemen, stotteren, hyperventilatie (of ademproblemen) en afwijkende mondgewoonten.
Naar de logopedist gaan? Het is iets wat we doorgaans associëren met kleinere kinderen. Toch kan ook een tiener soms logopedische ondersteuning gebruiken. Vaak is dat als schoolresultaten tegenvallen. En dat is niet meteen omdat je kind een ‘slechte’ of ‘luie’ student is. En daar hoeft hij of zij zich ook niet voor te schamen.
Voor welke zaken kan een tiener zoal terecht bij een logopedist? Wat houden de problematieken precies in en hoe kan je het opmerken?
1. Leerstoornissen: de ene is de ander niet
Dyslexie
Bij dyslexie of een leesstoornis is het omzetten van schrijftaal naar spraak gestoord. Als je kind hardnekkige problemen heeft om het lezen en schrijven onder de knie te krijgen, dan spreken we van deze leerstoornis.
Hoe kan je het merken?
Je kind
verwisselt letters.
blijft spellen terwijl andere kinderen van de klas dat niet meer doen.
maakt fouten die lijken op verstrooidheidsfouten. Bijvoorbeeld: Lezen vragen verkeerd en antwoorden verkeerd of onvolledig.
heeft moeite met vreemde talen leren.
Dysorthografie
Bij dysorthografie of een schrijfstoornis gaat het omzetten van de gesproken taal in geschreven taal moeilijk. Als je kind dysorthografie heeft, heeft het opvallende moeilijkheden met spellen. Schrijven zonder fouten gaat niet.
Hoe kan je het merken?
Je kind
lijkt spellingsregels niet te onthouden.
schrijft woorden fonetisch, dus zoals je ze hoort.
schrijft vaak moeilijk leesbaar of slordig.
Dyscalculie
Bij dyscalculie of een rekenstoornis is er een achterstand voor specifieke rekenvaardigheden. Bij deze stoornis is een kind zwak in rekenen. Dat wil niet meteen zeggen dat het minder intelligent is. Ook al oefent een kind met constant, toch blijft het dezelfde fouten maken.
Hoe kan je het merken?
Je kind
vergeet rekenregels, zoals bijvoorbeeld de maaltafels.
keert getallen om.
heeft moeite met hoofdrekenen.
telt nog vaak op z’n vingers.
Welke therapie?
Een standaardtherapie voor een leerstoornis is er niet. De behandeling hangt af van verschillende factoren (ernst van het probleem, sterke en zwakke kanten van het kind, eventuele andere problemen, karakter van het kind …) en is altijd afgestemd op elk individueel kind.
Vaak is er ook een samenwerking met de school en de leerkracht (of de zorgcoördinator en CLB).
2. Leer- en studiebegeleiding
Niet alle tieners kunnen even goed om met de hoeveelheid leerstof die ze moeten verwerken. Of hebben last met het plannen van bepaalde taken, zoals studeren voor een (grote) toets, samenvattingen maken …
Heeft je tiener hier opvallend veel moeite mee? Dan kan een logopedist hem of haar helpen om een juiste studiemethode of -strategie te vinden. Bij studiebegeleiding gaat je tiener dan aan de slag met de concrete leerstof waarmee hij of zij problemen heeft.
Pas op, het is niet ‘gewoon’ huiswerkbegeleiding. Met een logopedist gaat een kind echt aan de slag om het leerproces beter te kunnen controleren. Het doel is dat een tiener op termijn zelfstandig kan werken dankzij aangeleerde technieken.
3. Stemstoornissen
Bij een stemstoornis merk je afwijkingen in de klank, omvang en volume van de stem. De stem van je kind is hees, schor, te hoog, te laag, te zacht of te luid.
Hoe kan je het merken?
Je kind
kan niet veel of lang praten
kan niet zingen
ervaart problemen in de keel: keelpijn, keelschraper, hoesten, vermoeid gevoel in de keel
is hees of schor. Enkele dagen hees zijn is meestal geen probleem, maar als het meer dan 2 weken aanhoudt, ga je toch beter langs bij een dokter en logopedist.
Welke therapie?
Een logopedist zal helpen met stemtraining, om de stem te verbeteren. Dat gebeurt als er geen pathologie (ziekte die is gediagnosticeerd) is. Het is bedoeld om een stem te optimaliseren, verbeteren en ontwikkelen.
Stemtherapie kan ook, als er een duidelijke pathologie is. Die is erop gericht om te genezen. Meestal worden bij de behandeling methodes uit stemtraining en -therapie wel gecombineerd.
Logopedie nodig? Dat wordt terugbetaald (oef!)
Logopedie, wat kost dat precies? En moet je dat allemaal uit eigen zak betalen of krijg je het terugbetaald? De tarieven voor logopedisten die aangesloten zijn bij het RIZIV worden elk jaar vastgelegd. Je vindt de actuele tarieven voor logopedie op de website van het RIZIV.
Gelukkig moet je het niet alles zelf betalen. Om te beginnen is er een wettelijke terugbetaling via de ziekteverzekering voor een aantal logopediebehandelingen. Daarvoor heb je een voorschrift van de dokter nodig. Hierdoor krijg je al een deel terugbetaald van de sessies logopedie. Hoeveel die precies bedraagt, hangt af van de behandeling.
Maar wat als je kind behandeld wordt voor een probleem dat je geen recht geeft op een terugbetaling via de wettelijke ziekteverzekering? Dan kan je terecht bij je ziekenfonds. Helan Ziekenfonds voorziet om de 5 jaar een terugbetaling van 10 euro per individuele sessie, met een maximum van 150 sessies. Even snel gerekend: je kan tot 1500 euro terugbetaald krijgen. Meer dan de moeite! Deze tegemoetkoming staat los van de wettelijke terugbetaling.
Ben je lid van Helan Ziekenfonds, dan moet je gewoon het terugbetalingsformulier laten invullen door de logopedist. Of je werkt via de Helan-app: je zet de factuur of het getuigschrift van de logopedist erin en zo ontvang je de terugbetaling.
* Deze blog is tot stand gekomen in samenwerking met onze partner Helan Ziekenfonds. Meer info over ons advertentiebeleid vind je hier.
