tieners

Waarom lijkt het alsof ik de enige ouder ben die het gebruik van Snapchat of TikTok aan banden legt?

25/11/2024

Als ouder sta je vaak voor moeilijke keuzes. Eén van de meest uitdagende is hoe ik mijn dertienjarige dochter kan beschermen in een wereld die steeds meer online draait. Sociale media zoals Snapchat en TikTok zijn populairder dan ooit onder tieners, maar ik stel me daar vragen bij. In hoeverre zijn (jonge) tieners daaraan toe? Het verbaast me vaak hoe gemakkelijk veel ouders toestaan dat hun kinderen een account aanmaken, zonder goed na te denken over de gevolgen. Het gaat niet alleen over mijn eigen dochter; dit is naar mijn gevoel een verantwoordelijkheid die we als ouders sámen zouden moeten nemen.

Ik begrijp heus wel waarom deze apps zo aantrekkelijk zijn. Ze zijn hip, snel, en sluiten perfect aan bij de leefwereld van jongeren. Maar achter die leuke filters en grappige dansjes schuilt een hele wereld van risico’s: van screenshots die in verkeerde handen vallen over de druk om dé perfecte foto te delen, cyberpesten en spionage vanuit China tot het gevaar van onbekenden die contact zoeken en daarbij niet de beste bedoelingen hebben. Om nog te zwijgen over het feit dat tieners soms meer oog voor dat schermpje hebben dan voor elkaar. 

Tieners zijn emotioneel en mentaal nog niet sterk genoeg om al deze invloeden op een gezonde manier te verwerken. De hersenen van een tiener zijn volop in ontwikkeling, en ze zijn bijzonder gevoelig voor bevestiging en sociale druk. Hoe kunnen we van hen verwachten dat ze weerbaar zijn tegen de vaak schadelijke impact van sociale media?

Wat mij nog meer zorgen baart, is hoe normalisatie hier een grote rol speelt. Omdat “iedereen het doet”, voelen ouders vaak de druk om toe te geven. Ze willen hun kind niet buitensluiten. Maar dat is voor mij geen excuus. Als het merendeel van de ouders strenger zou zijn, dan zou het sociale aspect van deze platforms veel minder dwingend zijn. Mijn dochter lijkt de uitzondering te zijn omdat ik haar niet zomaar de toelating geef om een account aan te maken op Snapchat of TikTok. Als ouders hebben wij toch de verantwoordelijkheid om grenzen te stellen en te bewaken wat goed is voor onze kinderen? Oók als dat betekent dat je “de strenge ouder” bent.

In sommige landen geldt er trouwens al een wettelijke minimumleeftijd voor het gebruik van sociale media. Denk maar aan Australië, Noorwegen en Frankrijk. Deze maatregelen tonen aan dat er wel degelijk risico’s zijn voor jonge gebruikers en dat die serieus genomen worden. Als er zelfs al op nationaal niveau wordt ingegrepen om jongeren te beschermen, waar wachten wij als ouder dan nog op? Het feit dat er in steeds meer landen wetten worden gestemd hierover, steunt me in de idee dat ik niet “overbezorgd” ben door kritisch te kijken naar wat mijn dochter online doet. Integendeel: het is noodzakelijk! 

Ik stel me vaak de vraag: waarom nemen we als ouders niet massaal meer verantwoordelijkheid? We laten onze kinderen fietsen met een helm, dragen ze op om geen vreemden in huis te laten, en beperken hun schermtijd – allemaal om hen te beschermen. Maar op sociale media, waar de risico’s minstens even groot zijn, lijken veel ouders hun grip te verliezen. Ik begrijp dat niet goed. En het zorgt ervoor dat ik het gevoel heb als enige te vechten tegen de bierkaai. 

Natuurlijk krijg ik ook weerstand van mijn eigen kind. “Iedereen zit op Snapchat!” krijg ik regelmatig te horen. En uiteraard maakt dat het niet gemakkelijker, maar toch blijf ik bij mijn standpunt. Een paar jaar wachten met sociale media zal mijn dochter geen kwaad doen. Integendeel, het zal haar de tijd geven om te groeien, zelfvertrouwen op te bouwen, en te leren omgaan met de echte wereld voordat ze zich in de digitale wereld stort.

Dit is overigens geen pleidooi voor een totale verbanning van sociale media. Ik weet heus wel dat die een rol spelen in ons moderne leven en dat mijn dochter hier uiteindelijk ook mee om zal moeten leren gaan. Maar niet nu. Niet op deze leeftijd. En zeker niet zonder de nodige maturiteit en begeleiding.

Ben ik dan echt de enige die daar zo over denkt?