Je tiener behaalde altijd vlotjes goede resultaten, maar plots zakken zijn cijfers. Als je er met hem over probeert te praten, haalt hij alleen zijn schouders op. Goede punten zeggen hem niets, en hij is totaal niet gemotiveerd om een goed rapport te hebben. Hij ziet er gewoon het nut niet van in. Dat kan behoorlijk frustrerend zijn als ouder: je wéét gewoon dat hij beter kan.
Er is een verschil tussen onderpresteren en slecht presteren. Iemand die onderpresteert presteert onder zijn kunnen en behaalt dus minder goede resultaten dan je zou verwachten op basis van zijn vaardigheden. Het is net die ongelijkheid tussen de vaardigheden enerzijds en de resultaten anderzijds die het frustrerend maakt voor jou als ouder. “Als hij zich nu gewoon eens zou inspannen!”
Volgens experten zou onderpresteren bij tieners echter meer te maken hebben met angst dan met luiheid.
Op deze 4 manieren kan je je tiener ondersteunen als hij onderpresteert:
1. Begrijp waarom hij onderpresteert
Misschien heeft je tiener schrik dat hij niet slim genoeg is. Hij begint woorden als “saai” te gebruiken om zijn schoolwerk te beschrijven. Maar eigenlijk bedoelt hij niet saai; het betekent: “Ik ben bang om moeite te doen, omdat ik misschien zelfs als ik moeite doe niet goed zal presteren.”
Vaak haalden onderpresteerders vroeger gemiddelde of bovengemiddelde prestaties. Ze waren het niet gewoon om hard te moeten werken om goede resultaten te behalen op school. Maar wanneer de academische eisen zwaarden werden, ontwikkelden ze niet de tools om daarmee om te gaan. Ze linken “slim zijn” aan “het gaat allemaal vanzelf”. Zodra het moeilijker wordt, denken ze dat ze dan wel dom moeten zijn.
2. Geef complimenten en eis een inspanning
Als je tiener zich afsluit of onverschillig doet over zijn schoolwerk, is dat een gemakkelijke uitweg om niet aan de verwachtingen van zichzelf of van anderen te voldoen. Het beste wat je als ouder kan doen om je tiener over die angsten heen te helpen, is vaker complimenten te geven. Belangrijk daarbij is om de inspanningen te loven, niet de resultaten.
Geef je tiener de boodschap dat je verwacht dat hij hard werkt en zijn best doet; en dat jij als ouder tevreden zal zijn met de cijfers als hij maar zijn best doet.
3. Maak geen excuses
Het is ook belangrijk om geen excuses te maken voor je tiener. Als een kind graag buiten de lijntjes kleurt, dan kan het gemakkelijk zijn om hem als “een creatief type” te bestempelen en hem stilzwijgend toestemming te geven om werk en opdrachten te laten schieten. Omgekeerd krijgt je kind dan ook de boodschap dat hij áltijd creatief moet denken en handelen – waardoor er druk op hem wordt gezet om niet te conformeren, zelfs wanneer dat wel zou moeten.
4. Stel realistische doelen
Als je je zorgen maakt dat de veranderingen in cijfers te maken hebben met een onderliggend, niet-gediagnosticeerd probleem zoals ADHD, praat dan met de arts van je kind. Maar zodra je medische problemen hebt uitgesloten en je geprobeerd hebt je kind extra ondersteuning te bieden, moet je misschien het moeilijkste van alles doen: je ego opzij zetten en accepteren dat je tiener gewoon niet dezelfde doelen heeft als jij ...
