Starten met vaste voeding – het papjes-of-stukjes dilemma
Het aanbieden van gepureerde voeding is echter slechts één methode die mogelijk is bij de start met vaste voeding. Daarnaast is stukjes-voeding aan een opmars bezig, soms als een soort tegenbeweging van de conventionele ‘papjesmethode’. Misschien heb je al van baby-led weaning gehoord, waaronder de Rapley- of Kleintjes-methode? Op veel sociale media kun je er niet meer om heen.
Belangrijk om in je achterhoofd te houden: het verschil tussen beide methodes is redelijk groot, maar dat geldt alleen in de overgangs- of startfase. Rond de leeftijd van 1 jaar eten eigenlijk alle kinderen ongeveer hetzelfde qua consistentie, ongeacht welke introductiemethode je koos. Maak je dus niet té druk in de keuze van methode en ga echt voor wat je denkt dat het beste bij jou en je gezin past.
Lepelvoeding
Als je voor lepelvoeding kiest, ga je groenten en fruit pureren en aan je kindje aanbieden. Je start met erg fijn gepureerde of geprakte voeding en maakt – naarmate je kindje ouder wordt – stilaan een overgang naar minder fijne papjes met steeds grovere stukken. Uiteindelijk kan je kindje dan hetzelfde eten als jij. Dit is meestal rond de leeftijd van 1 jaar.
Waarom pureren?
Argumenten om voedsel te prakken, bestaan vooral uit het feit dat dit makkelijk en gekend is voor zowel kind als ouder. Als ouder kan je controleren hoeveel voedsel er effectief gegeten wordt. Het aanbieden van gepureerde voeding gaat doorgaans heel vlot. Bij lepelvoeding kan je je kindje daarom echter ook sneller overvoeden, aangezien jij de hoeveelheid bepaalt en het – zeker voor kleine kindjes – nog moeilijk is om aan te geven wanneer ze voldaan zijn.
Vaak wordt ook voor lepelvoeding gekozen omdat het aanbieden van gepureerd voedsel uit relatief weinig risico bestaat en je kind zich minder makkelijk zou verslikken dan bij stukjes. Dit is echter niet helemaal correct. Het verschil in verslikken tussen lepelvoeding en stukjes zit vooral in de leeftijd waarop dit voorkomt, niet in de frequentie.
Stukjes voeding
Baby-led weaning (BLW) laat zich letterlijk vertalen als ‘baby-geleid spenen’ en – je raadt het al – hierbij is je baby grotendeels de baas. Dat is een opvallend verschil met de lepelmethode. Bij BLW ga je uit van de ontwikkeling en zelfstandigheid van je baby en leer je hem autonoom stukjes te eten. In plaats van het systematisch pureren van voeding, laat je hem spelenderwijs zelf ontdekken (dus baby-geleid) wat en hoeveel hij wil eten. Hierdoor kan hij ook duidelijk smaken en texturen leren onderscheiden.
We lichten twee pijlers uit waarop de BLW-methode steunt:
We are family!
Bij BLW is het essentieel dat de baby deel uitmaakt van de familiemaaltijd. Dit brengt structuur in jullie dag, je zit samen als één familie aan tafel en de baby eet zo veel mogelijk mee wat de pot schaft, met een aantal uitzonderingen.
Hapklare brokjes
Van de pot mee-eten betekent natuurlijk niet dat je baby al het eten kan verwerken in dezelfde vorm als jullie dat doen. Hij kan bijvoorbeeld nog geen volledige banaan vasthouden. Daarom is het belangrijk dat je het voedsel in baby-veilige stukjes aanbiedt: reepjes, driehoekjes en brokjes bijvoorbeeld.
De voor- en nadelen op een rijtje
Niets beter om een moeilijke beslissing te maken dan een lijstje met pros en contras.
Voordelen
Stukjes | Papjes |
Autonomie kind, actiever | Controle voor ouders |
Mee van de pot eten – je moet geen aparte maaltijden maken | Voor ouders en andere verzorgers makkelijk (gekend) |
Kind leert pure smaken te eten en ontdekt verschillende texturen | Relatief proper |
Betere controle over eetlust en verzadiging | Gaat vaak wat sneller (voor sommige ouders een geruststelling) |
Geleidelijk proces van introductie en geleidelijke afbouw van melkvoeding |
|
Nadelen
Stukjes | Papjes |
Controle loslaten als ouder | Moeilijker om verzadiging te herkennen, sneller overvoeden |
Door ouders en andere verzorgers (voorlopig nog) minder gekend | Kind heeft minder controle, passiever |
Knoeiboel | Altijd dezelfde textuur, smaken door elkaar |
In vroege fase frequenter kokhalzen, kan beangstigend zijn (maar niet gevaarlijk) | Altijd apart te bereiden, voeding van het kind ziet er anders uit dan dat van de ouders |
Grijze zone
Zie je de voordelen van beide methodes of wil jij thuis stukjes geven, maar is dit voor de kinderopvang niet haalbaar? Het hoeft niet zwart-wit te zijn! Je kan perfect beide methodes combineren, het is zeker geen of/of-verhaal.
Je leest of hoort weleens dat het gevaarlijk zou kunnen zijn om een kindje dat normaal gesproken puree eet, eens stukjes aan te bieden. Niets is minder waar. Wat wel belangrijk is, is dat je beide methodes apart gebruikt. Een papje is gepureerd of grof geprakt en geef jij aan je kindje tot het moment dat hij zelf met een lepel kan eten. Stukjes neemt je kindje zelf en eet hij op eigen tempo. Ga dus geen stukjes mengen in een fijn gepureerde pap en dit vervolgens inlepelen. Stop ook geen stukjes in het mondje van je kind. Combineren kan dus, zolang je begrijpt hoe beide methodes werken en je ze ook zo toepast. Als je het zo aanpakt, doe je niet officieel dé BLW-methode, maar who cares, right? Als dit voor jullie goed werkt, prima!
Meer lezen?
In het boek ‘Van melk naar meer’ vind je een antwoord op al je grote en kleine vragen over vaste voeding in het eerste levensjaar. Het boek is bedoeld om je vol zelfvertrouwen je eigen keuzes te helpen maken.
Meer info over het boek vind je hier.