Logopedie wordt traditioneel gezien als hulp voor kinderen met leerproblemen. Soms krijg ik ook weleens de vraag of ik ze kan helpen met voetproblemen maar dat is niet helemaal onze core business. Even voor de duidelijkheid: logopedie is echt heel ruim. Elke collega heeft zo wel zijn eigen specialisatie en heel wat collega’s zijn gespecialiseerd in leerstoornissen, maar we diagnosticeren en behandelen zo veel meer dan dat. Van baby tot oudere: allemaal kunnen ze bij de logopedist terecht komen.
Ja, je leest het goed: je kan met je baby naar een logopedist. Niet om te leren praten natuurlijk, want daar is het dan wel nog wat vroeg voor. Wel om voedingsproblemen te behandelen. Maar omdat dit niet echt gekend is onder ouders, komen zij vaak niet of te laat bij ons terecht. Gelukkig gebeuren er nu al veel doorverwijzingen van o.a. kinderartsen en vroedvrouwen, waardoor we toch al sneller ingeschakeld worden.
Laten we een aantal problemen eens nader bekijken om jullie een idee te geven.
Flesweigering
De ouders van een baby van drie maanden komen bij ons aankloppen. Over twee weken moet hij naar de crèche. Hij krijgt sinds de geboorte borstvoeding en dat loopt echt heel goed. Maar nu moeten er flesjes ingeschakeld worden, zodat hij niet uitgehongerd thuiskomt van de crèche. Dat lijkt echter niet te lukken: de baby drinkt helemaal niet van de fles. Grote paniek (en terecht natuurlijk als ouder). Deze paniek leidt vaak tot het proberen van 1.001 verschillende spenen en flessen, maar de conclusie blijft hetzelfde: het lukt niet.
In bovenstaand voorbeeld kan je een prelogopedist of preverbale logopedist inschakelen. Wij begeleiden de ouders en kijken kindgericht om het juiste behandelplan samen te stellen. Daarvoor bekijken en analyseren we altijd het volledige proces van de geboorte tot nu, zodat we een juiste diagnostiek kunnen stellen en de behandeling daaraan kunnen aanpassen.
Om hier al kort even op in te gaan: we zien het wel vaker dat de flesvoeding niet goed lukt bij kinderen die eerst volledig borstvoeding kregen, maar er kunnen zich uiteraard ook nog vele andere problemen voordoen bij zuigelingen. De borstvoeding loopt misschien niet vlot, of de zuigreflex is minder aanwezig of zelfs helemaal afwezig. Ook reflux kan een enorme boosdoener (of zeg maar vijand) zijn van de ouders en dan zijn er nog darmkrampjes die een invloed kunnen hebben op het zuigen van een baby.
Lepelvoeding
Er wordt een kindje van zeven maanden aangemeld dat geen groenten- of fruitpap wil eten. Aangezien kinderen die bijvoeding nodig hebben vanaf de leeftijd van zes maanden, komen de ouders behoorlijk ongerust op consultatie.
De prelogopedist gaat allereerst na of er een oorzaak voor deze problematiek te vinden is. Zo is er een groot verschil tussen niet willen en niet kunnen eten. Heeft het kindje voldoende mondmotorische vaardigheden? Is er in het verleden iets gebeurd waardoor het kindje een aversie voor vaste voeding heeft? Hoe bieden de ouders die vaste voeding aan? Gebeurt dat in een rustige context of is er te veel afleiding? We stellen ons deze en nog vele andere vragen en komen zo meestal wel tot een oorzaak.
Verslikken
Een baby kan zich in alle consistenties van voeding verslikken. Zo krijgen we pasgeboren zuigelingen op consult, maar evengoed baby’s van zeven maanden die het moeilijk hebben met vaste voeding. Verslikken kan heel ernstig zijn en grote gevolgen hebben. Daarom dient dit probleem altijd verder te worden bekeken. In eerste instantie wordt er contact opgenomen met een kinderarts. Zij kunnen eventueel een slikvideo inschakelen. Nadien wordt er voor therapie doorverwezen naar een prelogopedist.
Kauwen
Er wordt een kindje van 15 maanden aangemeld dat enkel gepureerde voeding eet. Zodra er brokjes in de voeding zitten, worden die uitgespuugd. Wanneer we dit naderbij bekijken, blijkt dat het kindje nog niet kan kauwen. Door een lange tijd van ziek zijn, werd het aanbieden van brokjes stopgezet en daarna niet opnieuw opgestart. Daardoor leerde het kindje onvoldoende kauwvaardigheden aan.
Conclusie
Ik probeerde aan de hand van een aantal casussen de prelogopedie een beetje gekender te maken. Zo kunnen we sneller helpen en met de juiste adviezen komen ouders dikwijls al een heel stuk verder. Het is een kleine greep uit alles wat we dagelijks zien als prelogopediste. Maar de boodschap is duidelijk: blijf niet met eetproblemen worstelen!
