Studie toont aan: co-ouderschap is niet altijd de beste oplossing

Wederzijds respect

Sinds de wet van 2006 zijn de Familierechtbanken bij een echtscheiding gehouden om ‘bij voorrang’ de mogelijkheid van een gelijkmatig verdeeld verblijf voor de kinderen te onderzoeken en eventueel toe te kennen. Veel ouders vragen zich af of deze regeling daadwerkelijk van toepassing is op hun situatie. Veel ouders vinden ook dat dat hun verworven recht zou zijn, een recht dat altijd en in alle omstandigheden toepasbaar moet zijn.

Eén van de grootste nadelen, zo stelt onderzoekster Sofie Vanassche van het Centrum voor Sociologisch Onderzoek van de KU Leuven, is dat de kinderen vaak moeten verhuizen. Dat heeft impact op hun sociaal netwerk na school. De ene week kunnen ze naar de balletles, de andere week niet bijvoorbeeld. 

Veel belangrijker dan een letterlijke 50-50-verdeling van de tijd is dat de ex-partners respect voor elkaar hebben. 'Uit onze studie blijkt dat een kwart van de gescheiden ouders van minderjarige kinderen nooit met zijn ex-partner overlegt over de kinderen', vertelt Vanassche aan de redactie.be. 'Terwijl dat net belangrijk is voor veel kinderen en jongeren: dat hun ouders met elkaar praten en elkaar respecteren, zelfs al hebben ze geen relatie meer.'

Een goede regeling is er dus een op maat.

Maar hoe zit dat nu in de praktijk? 

Wat is het wettelijk kader?

Uit de studie blijkt dat een goede communicatie tussen de ouders ook essentieel is om een kind een goed gevoel te geven bij zo een bilocatieregeling (waarbij het kind van wie de ouders gescheiden leven ongeveer de helft van de tijd doorbrengt bij elk van de ouders).

Als ouders scheiden en ervoor kiezen dat te doen bij echtscheiding onderlinge toestemming, dan is het grotendeels aan de ouders om zelf te bepalen of zo een bilocatieregeling gepast is voor hun kinderen en of deze haalbaar is. De Rechtbank zal de gekozen regeling onderzoeken en bij ernstige bezwaren adviseren een andere regeling toe te passen, maar dat is eerder uitzondering dan regel.

Als de ouders er samen niet uit komen, moeten ze elk apart hun wensen met betrekking tot de kinderen kenbaar maken aan de Familierechtbank. Die moet sinds de wet van 2006 op het co-ouderschap inderdaad de mogelijkheid van een gelijkmatig verdeeld verblijf bij voorrang onderzoeken. 

Kwaliteit boven kwantiteit

Wat veel ouders echter uit het oog verliezen, is dat deze regeling natuurlijk alleen kan opgelegd worden als ze in het belang van de kinderen is.

Wanneer is het belang van de kinderen niet gediend?

Over het algemeen zal een verblijf met een wissel om de 7 dagen alleen opgelegd worden als een kind de leeftijd van 4 tot 6 jaar heeft. Daarvoor wordt vaak geargumenteerd dat een kind een veilige hechting nodig heeft. Een uitgebreide weekendregeling voor één van beide ouders kan zeker (denk aan woensdag tot zondag) of een wissel op kortere termijn dan één week.

In vele gevallen is het simpelweg zo dat één van beide ouders meer praktisch beschikbaar is voor de kinderen. In die gevallen kunnen ouders zich afvragen of kwaliteit niet boven kwantiteit gaat. Je kinderen het maximum aan aandacht geven is meer in hun belang, ten opzichte van een minimum aan tijd en aandacht in een week-om-weekregeling. 

Bekijk ook het praktische luik

Zoals de bovenstaande studie ook stelt kunnen vele ouders na een echtscheiding niet meer door dezelfde deur en bestaat er geen enkele vorm van communicatie. Hou in gedachten dat dat een belangrijke factor is voor het al dan niet toekennen van een gelijkmatig verdeeld verblijf (lees ook het artikel van gezinstherapeut Barbara). Ouders moeten voortdurend beslissingen nemen over hun kinderen, ook al gaat het over de kleinste dingen zoals bijvoorbeeld welke medicatie aan het kind moet worden gegeven als hij of zij ziek is.

Als kinderen al te zeer in een strijd betrokken dreigen te raken, is een gelijkmatig verdeeld verblijf niet in hun belang.

Tot slot speelt het praktische luik ook mee. Wonen de ouders na de echtscheiding te ver uit elkaar, dan brengt dat een moeilijkheid mee voor school, hobby’s en vriendjes.