Tien dingen die je kan zeggen in de plaats van “hou op met huilen”
Door je kind te vragen om te stoppen met huilen, minimaliseer je eigenlijk zijn gevoelens. En daarmee maak je het jezelf moeilijker: meestal slaag je er sowieso al niet in om je kind te laten ophouden met huilen; en de kans is groot dat het je de volgende keer nog meer moeite kost om je kind te troosten. Eigenlijk negeer je de boodschap van je kind door het te vragen om stil te zijn, waardoor die boodschap luider en luider wordt overgebracht. Een kind is op zoek naar empathie en begrip. En zolang het dat niet krijgt, zal het blijven proberen.
Huilen is gezond
Huilen is ok. Het is gezond, en zelfs noodzakelijk, voor kinderen om hun gevoelens uit te drukken. En het is nergens voor nodig om hen te laten ophouden. Als we hen vragen om te stoppen met huilen, dan geven we hen eigenlijk de boodschap dat hun gevoelens niet belangrijk zijn, niet waardevol, dat ze belachelijk en vervelend zijn. Als we onze kinderen willen leren om hun emoties te reguleren, als we willen dat ze hun gevoelens en problemen aan ons kunnen toevertrouwen, dan kunnen we hen niet afwijzen wanneer ze dat effectief doen.
Huilen is altijd gepast. Waar je kind ook door van streek is, het is altijd een geldige reden. Misschien lijkt het iets triviaals voor jou, maar een kind heeft geen volwassen perspectief op de wereld. Heel vaak hebben mensen moeite om hun kinderen hun gevoelens te laten uitdrukken in het openbaar. Ze denken dat het niet gepast is en ze maken zich zorgen over reacties en veroordelingen. Maar waarom zouden we onze kinderen leren om hun gevoelens weg te steken voor anderen? Ze zullen onze onuitgesproken sociale regels wel leren wanneer ze ouder worden. Op een dag zullen ze leren omgaan met hun gevoelens en zullen ze die op een ‘gepaste’ manier uitdrukken. Maar het is door empathie en begrip dat we hen helpen bij hun emotionele ontwikkeling, niet door hen het zwijgen op te leggen.
Wat kan je dan wél zeggen?
Ook al weet je misschien wel dat je je kind eigenlijk niet moet vragen om te stoppen met huilen, soms weet je gewoon niet wat je dan wél kan zeggen. Je hebt het gevoel dat je iets moet doen, maar je weet niet precies wat. Zeker als je zelf altijd hebt geleerd om je gevoelens opzij te zetten, kan het moeilijk zijn om geconfronteerd te worden met zo’n uitbarsting van emoties. Maar oefening baart kunst, en hier zijn enkele dingen die je kan zeggen:
- Het is ok om verdrietig te zijn.
- Dit is echt niet leuk hé?
- Ik ben hier bij jou.
- Vertel mij er eens over.
- Ik begrijp je.
- Dat was echt beangstigend / ontgoochelend / erg / …
- Ik zal het samen met jou oplossen.
- Ik luister naar je.
- Ik begrijp dat je ruimte nodig hebt. Ik wil er zijn voor jou, dus ik zal in de buurt blijven zodat je me kan vinden als je klaar bent.
- Het voelt niet eerlijk.
Een andere optie is niets te zeggen, maar je kind fysiek te troosten en aanwezig te zijn.
Wat je vooral niet moet doen als je kind huilt
Leid je kind niet af. Wanneer je je kind afleidt van zijn emoties, dan mis je de kans om te connecteren en om je kind te helpen zijn emotionele vaardigheden te ontwikkelen voor de toekomst. Bovendien geef je je kind de boodschap dat zijn gevoelens onbelangrijk zijn of dat je ze niet aankan. Kinderen moeten weten dat jij in staat bent met hun emoties om te gaan, zodat ze zich veilig voelen en in staat om dat ook zelf te doen.
Het is ook gewoon respectloos. Stel je voor dat je je hart lucht bij een vriendin of je partner, en dat die reageert met “oh, maar kijk wat een schattige puppy daar!”. Je zou je waarschijnlijk afgewezen en beschaamd voelen, en die persoon niet snel nog in vertrouwen nemen.
Straf je kind niet. Straffen, dreigen, blameren, schaamte opdringen, … zijn nooit gepast als het gaat over gevoelens.
Geen maar. Als je meeleeft met je kind, laat er dan geen ‘maar’ op volgen. Zeg niet “Je bent verdrietig omdat je nog een stuk taart wou, maar je krijgt er gene meer.” De ‘maar’ ontkracht al hetgeen er daarvoor werd gezegd. Het is een poging om gevoelens weg te nemen door ze uit te leggen of op te lossen, maar dat is niet nodig. Meeleven is genoeg.
Zeg niet ‘het is ok’. Mensen bedoelen het goed als ze zeggen “het is ok”, “er is niets aan de hand” of “shh”. Maar je kind is niet ok op dit moment. Het voelt zich niet goed. Dus hoewel jij probeert om je kind gerust te stellen, komt het over alsof je zijn gevoelens minimaliseert. Je kan dan beter zeggen “het is ok om te huilen”.
Hanteer geen tijdslimiet. Gebruik empathie niet als een techniek om het huilen te laten ophouden. Dat is niet het doel. Het doel is je kind het gevoel te geven dat hij gehoord en begrepen wordt, dat hij bevestigd wordt en dat hij gesteund wordt. Dat kan even duren, zeker als zijn gevoelens in het verleden werden afgewezen. Misschien moeten er veel emoties uit. Probeer niet vijf minuten empathisch te zijn om daarna te verklaren dat het “niet werkt” omdat je kind nog altijd huilt. Empathie is geen techniek om te controleren, het is een manier om je kind tegemoet te komen en te steunen.
Probeer bovenstaande zinnetjes in je achterhoofd te houden de volgende keer dat je kind huilt. Want je kind verdient dat. Gevoelens zijn niet iets wat je moet vermijden, het zijn kansen op verbinding met je kind.
Bron: Happiness is here
