Vraag/antwoord: Hoe kan ik zorgen voor een vlottere communicatie over onze dochter met mijn ex?
Vraag gastmama
Ik ben sinds april vorig jaar uit elkaar met mijn ex, sinds januari dit jaar officieel gescheiden. Mijn ex heeft op werkreis iemand leren kennen en heeft op eigen houtje en zonder enig overleg besloten het huis te verlaten en ergens anders te gaan wonen. Nu is de regeling dat onze dochter twee weekends per maand naar haar vader gaat en da ze voor de rest dus bij mij is. Onze dochter van drie is een zorgenkind en moet regelmatig naar het ziekenhuis, op school gaat het ook wat moeilijker dan bij andere kindjes.
Wanneer ze bij mij is, belt de vader af en toe of stuurt berichtjes via WhatsApp om te vragen hoe het gaat. Ik antwoord altijd, en zelfs wanneer hij niet stuurt of belt, laat ik hem altijd weten hoe bijvoorbeeld een oudercontact is gegaan of een bezoek bij de dokter. De weekenden dat onze dochter bij haar vader is, krijg ik nooit antwoord op mijn berichten - en ik moet erbij zeggen dat ik amper stuur of bel omdat ik weet dat haar vader daar geïrriteerd door geraakt.
Ik doe mijn best respect te tonen voor de vader van mijn dochter, want het is haar vader. De gevoelens die ik heb tegenover hem probeer ik opzij te zetten, terwijl ik het heel erg moeilijk heb gehad en nu met momenten nog steeds heb.
Wanneer ik bijvoorbeeld even niet antwoord omdat ik het druk heb, belt hij me meerdere keren of blijft hij berichten sturen met vraagtekens of dergelijke. Vaak wilt hij ook dat ik me verantwoord voor sommige dingen over de opvoeding van onze dochter, terwijl hij zelf nooit de moeite neemt om betrokken te zijn in haar opvoeding. Hij woont slechts een uur rijden van ons, maar kan nooit eens vrij nemen op het werk om aanwezig te zijn in het ziekenhuis of het oudercontact. Maar toch verwacht hij van mij dat ik hem volledig brief erover. Soms gaat het zelfs zo ver dat hij mij gewoon beledigt en mij als ouder te min vindt. Onlangs zette hij onze dochter bijvoorbeeld af, zij was aan het huilen. Achteraf kreeg ik een bericht van hem dat ze aan het huilen was omdat ze niet naar mij wou komen.
Mijn geduld en energie is echt uitgeput, ik weet niet wat ik nog meer kan doen, want ik heb hem hierover vaak proberen te spreken. Hij begrijpt niet dat ik hem met heel veel moeite zo respectvol mogelijk probeer te behandelen en dat ik hetzelfde terug verwacht. Ik ben niet in dienst van hem, ik ben niet iemand die hij heeft ingehuurd om zijn dochter op te voeden.
Zelf ben ik een jonge mama die studeert en werkt, dus ik heb genoeg dingen aan mijn hoofd en doe mijn best alles in balans te houden. Ik ben niet perfect, daar ben ik mezelf maar al te goed van bewust.
Nu is mijn vraag: hoe ga ik om met zo iemand? Ben ik verplicht hem over alles tot in de detail op de hoogte te houden? Ook al weet ik de weekenden dat onze dochter bij hem is helemaal niets? En terwijl ik achter alles mag lopen en hierbij zelf constant in de moeilijkheden kom met mijn job en mijn studies?
Help.
Antwoord van onze expert Alexander van der Heijden
De relatie én de communicatie met je ex-partner verloopt op zijn minst moeizaam. Enerzijds vertoont je ex weinig (actieve) betrokkenheid bij de zorg en de opvoeding van jullie dochter en verwacht hij dat jij al die zorgtaken voor jouw rekening neemt. Anderzijds roept hij je ter verantwoording voor bepaalde beslissingen die je neemt en wil hij dat je hierover constant en gedetailleerd communiceert. Die relatie én communicatie kost je enorm veel energie, temeer daar jullie dochtertje een zorgenkindje is en dus heel wat extra aandacht en zorg nodig heeft. Jouw vraag is dus zeker een terechte vraag: hoe moet dit verder?
Ouderschapsovereenkomst
Jullie zijn officieel gescheiden. Er is dus een ouderschapsovereenkomst waarin het ouderlijk gezag, de regeling voor het verblijf van jullie dochter en een regeling over de kosten voor verzorging en opvoeding vastliggen. Ik neem aan dat jullie beiden belast zijn met het ouderlijk gezag. Dit houdt onder andere in dat belangrijke beslissingen over jullie kindje gezamenlijk genomen moeten worden. Het betekent uiteraard ook dat jullie elkaar op de hoogte houden van belangrijke zaken in het leven van jullie kind. Hoe vaak en hoe gedetailleerd dat moet gebeuren, specificeert de wetgever niet.
Ouderschapsplan
Daarom is het zo belangrijk om bij een scheiding ook een ouderschapsplan te voorzien om conflicten zoals jij beschrijft, te voorkomen. In een ouderschapsplan maken ouders ( naast de ouderschapsovereenkomst) bijkomende ouderschapsafspraken. Dat gaat onder meer over afspraken over oudercontacten, afspraken over overlegmomenten over schoolrapporten, medische zaken etc., afspraken over uitwisseling van schooldocumenten en medische verslagen én afspraken over hoe, hoe vaak en op welk tijdstip er moet gecommuniceerd worden met elkaar.
Zo’n ouderschapsplan is niet juridisch afdwingbaar. Het is een moreel engagement tussen ex-partners om samen - als ouders - te praten (communiceren) over zaken die belangrijk zijn voor het welzijn en welbevinden van hun kind. Kinderen in een scheiding hebben vaak last van de slepende spanning tussen ouders, zeker als de discussies over henzelf gaan. Die bijkomende ouderschapsafspraken kunnen rust brengen.
Communicatie en betrokkenheid
Het is dus essentieel dat jullie beiden tot een manier van overleg kunnen komen, waarbij jullie zakelijk en concreet kunnen afspreken hoe jullie de zorg voor jullie kindje kunnen delen en hoe jullie met elkaar hierover zullen communiceren (bv. via één wekelijkse mail). Uit je verhaal begrijp ik dat jullie geen (of te weinig) afspraken gemaakt hebben over hoe jullie communicatie en jullie relatie/rol als ouders na de scheiding verloopt. Je geeft aan dat je al meermaals met je ex hebt proberen te praten over dit probleem. Dat lijkt in jullie geval niet echt te lukken. Misschien kan een familiaal bemiddelaar hierbij helpen? Het is immers essentieel om de communicatie tussen jullie beiden als ouders open te houden. Een bemiddelaar kan de context scheppen om bijkomende ouderschapsafspraken - zoals over hoe, hoe vaak en op welk tijdstip communiceren - zakelijk te regelen. Maar wat meer is, een goed bemiddelaar bemiddelt in functie van jullie kindje en heeft als doel dat ouders als ouders onderhandelen en niet als ex-partners. Zo kan dus onder meer ook de actieve betrokkenheid van jullie beiden in de speciale zorg die jullie kindje toch nodig heeft, besproken worden.
Veel succes gewenst!
Alexander
