Wat je wel en niet mag eten, dat alcohol een no go is … zo’n zaken weet je wel. Maar wat stress met jou of je ongeboren kindje kan doen, is minder gekend.
Goede en slechte stress
Stress is dus niet altijd negatief. We hebben die druk soms ook nodig om beter te functioneren of presteren, of om ons aan te passen aan een nieuw evenwicht. Dat is wat we acute stress noemen.
Maar als die stress lang aanhoudt of zelfs chronisch wordt, dan spreken we over negatieve stress. En dat is de soort die je beter de deur wijst. Want daarbij gaat het om een verstoord evenwicht tussen je draaglast en je draagkracht, en vaak om het gevoel de controle te verliezen. Iets wat herkenbaar is voor wie zwanger probeert te worden of is.
Welke gevolgen heeft stress tijdens de zwangerschap?
Het is niet aangetoond dat tijdelijk een beetje stress ervaren meteen negatieve gevolgen heeft voor je baby. Voel je je dus eens wat nerveuzer of meer gestresseerd tijdens je zwangerschap, dan betekent dat geen direct gevaar voor je kindje.
Het is wel aangetoond dat wanneer de mama veel en langdurig stress ervaart, het brein van het kind anders ontwikkelt. Ook andere biologische processen verlopen dan niet optimaal. Je baby beweegt meer in je buik en de periodes waarin hij in diepe slaap is, zijn korter.
Na de geboorte kan je baby tijdens de eerste maanden dan meer huilen, prikkelbaarder zijn, makkelijker voedings- en slaapproblemen hebben en zelfs een lastiger temperament hebben. Ook op lange termijn kan stress tijdens de zwangerschap problemen opleveren met regulatie op emotioneel, cognitief, motorisch en gedragsmatig vlak.
Tips voor meer rust tijdens je zwangerschap
Stress hoeft niet per se tot negatieve gevolgen te leiden! Het is vooral belangrijk hoe je ermee omgaat. Vang je stress of angst goed op, dan zijn de negatieve gevolgen voor je kindje veel beperkter.
1. Plan vast moment voor je foliumzuur
Ben je nog niet zwanger en wil je zwanger worden? Neem dan foliumzuur vanaf je zwangerschapswens. Dan kan je best starten met Folavit 0,4 Start (voedingssupplement)*.
Uit studies is gebleken dat de kans op open rug bij kinderen met minstens de helft daalt als vrouwen 0,4 milligram foliumzuur per dag tijdig innemen.
Eens je zwanger bent, neem je het best dagelijks verder een voedingssupplement van 0,4 milligram foliumzuur, zoals Folavit 0,4 Essential**, tot minstens de twaalfde week van je zwangerschap of zo lang je dokter of apotheker aanraadt. Zelfs ben je een megagezonde en gevarieerde eter, toch vraagt je lichaam tijdens een zwangerschap om meer foliumzuur.
Om niet te veel te stressen, plan je dat het best op een vast moment van de dag. Bij je ontbijt bijvoorbeeld. Leg het doosje met foliumzuur bijvoorbeeld in de buurt van je ontbijtspullen. Zo heb je altijd een kleine herinnering.
Foliumzuur is belangrijk voor de sluiting van de neuraalbuis bij het jonge embryo. Die buis moet zich sluiten om het centrale zenuwstelsel (de hersenen en het ruggenmerg) normaal te laten ontwikkelen. Als dat niet correct gebeurt, ontstaan neuraalbuisdefecten, zoals een open rug (spina bifida) of open hersenen(anencefalie).
De vitamine zit ook in allerlei voedingsmiddelen (onder andere bladgroenten, kolen, volkorenproducten, eieren) maar is erg instabiel en wordt makkelijk afgebroken. Een supplement is dus nodig.
2. Maak een geboorteplan
Voel je een klein paniekske rond de bevalling? Misschien kan het helpen om een geboorteplan op te stellen voor wat houvast en rust. Alle controle behouden bij een bevalling is niet mogelijk. Maar je kan wel proberen om enkele zaken wat in de hand te hebben.
Concreet is een geboorteplan een vragenlijst die je voor jezelf kan opstellen over wat je belangrijk vindt rond je bevalling. Maar onthoud ook: die baby komt er wel uit, dus fixeer je niet té erg op hoe precies.
3. Zelfzorg en mildheid
Wees in de eerste plaats mild voor jezelf. Perfectie? Die bestaat niet. Niet bij jou, niet bij andere mama’s. Dat aanvaarden is al een geweldige stap richting goede zelfzorg.
Probeer een realistisch beeld te blijven houden over jezelf, je zwangerschap, het ouderschap. Elke periode zit vol mooie herinneringen, maar ook uitdagingen. Die mogen er zijn en die mag je ook lastig vinden.
Stop met multitasken.
Slaap en rust wanneer je voelt dat je het nodig hebt.
Geef toe aan wat je lichaam van je vraagt.
Probeer voldoende te bewegen.
Durf neen te zeggen wanneer het moet. Er is maar 1 persoon die kan aangeven wanneer het genoeg is: jij.
Probeer eventueel relaxatie of meditatie.
4. Zwangerschapsyoga
De naam zegt het al: yoga voor zwangere vrouwen. Je hoeft helemaal geen ervaring te hebben met yoga, het is zeer laagdrempelig. Tijdens de sessies leer je om bewust te voelen wat je noden en behoeften zijn op fysiek, mentaal, emotioneel en zelfs spiritueel vlak.
Zwangerschapsyoga heeft tal van voordelen. Zo zouden zwangere vrouwen onder andere minder last hebben van gevoelens van angst, prenatale depressie en stress.
En geen … stress ;-), je hoeft heus niet altijd een uur bezig te zijn op een matje. Je kan ook naast de mat aan yoga doen door het te integreren in je dagelijkse leven. Je leert de technieken en houdingen aan en dan kan je ze aanpassen aan je eigen tijdschema en leven.
5. Oefeningen voor lichaam en geest
In het praktische boek 'Relaxed Zwanger' bundelt Heleen Cool wetenschappelijk onderbouwde technieken, stuk voor stuk tot in detail uitgelegd, om tot rust te komen.
Week na week ontdek je oefeningen om kwaaltjes een halt toe te roepen en je fit te voelen in je lichaam.
Je krijgt ook tips over hoe je met stress en druk omgaat tijdens je zwangerschap, zodat je baby een perfecte start krijgt.
* Foliumzuursuppletie verhoogt de folaatstatus van de moeder. Een lage folaatstatus van de moeder is een risicofactor voor het ontstaan van neurale buisdefecten bij de zich ontwikkelende foetus.
** De inname van docosahexaeenzuur (DHA) door de moeder draagt bij tot de normale ontwikkeling van de ogen en hersenen bij de foetus en bij zuigelingen die borstvoeding krijgen.
* Deze blog is tot stand gekomen in samenwerking met onze partner Kela Pharma. Meer info over ons advertentiebeleid vind je hier.
