Schermpjes tijdens de vakantie: tips rond schermgebruik voor kindjes
Een vakantie biedt de ideale omstandigheden om nog net wat meer naar een schermpje te turen. En je kan je kind natuurlijk niet elke minuut ten volle entertainen. Wij waren benieuwd naar jullie idee rond schermtijd tijdens de vakantie. Hoe gaan jullie ermee om?
Resultaten van onze schermpjesenquête
Het aantal uren dat jullie kinderen tijdens de vakantie voor een scherm zitten, valt best mee. Bij 24% is het 1 uur of minder per dag, bij 33% 1 tot 2 uur en bij 26% 2 tot 3 uur. Bij 8% zitten kijken de kinderen 3 tot 4 uur per dag naar een scherm, bij slechts 5% is het 4 tot 5 uur.

De schermen gaan vooral aan voor televisieprogramma’s of om online video’s te bekijken. Videospelletjes staan op nummer drie. Voor sociale media of andere zaken gebruiken jullie kindjes hun scherm het minst.
Bijna de helft van de ouders (49%) die onze enquête invulden houdt er geen speciale regels voor schermtijd of limieten op na.
Maar als jullie regels opleggen, hebben die vooral te maken met:
- tijdslimieten.
- het moment van de dag waarop schermen toegelaten zijn: overdag duidelijk veel minder, ’s avonds al wat vaker.
- het weer: bij slecht weer mogen jullie kinderen makkelijker een scherm bovenhalen.
- de beschikbaarheid van de ouders: als mama of papa bezig is met (huishoudelijk) werk, mogen kinderen makkelijker op een scherm bezig zijn.
- tafelmanieren: aan tafel zijn schermen doorgaans niet toegestaan.
53% van de ouders merkt geen verschil in het gedrag of de stemming van hun kind(eren) door schermgebruik tijdens de vakantie, terwijl 25% opmerkt dat kinderen prikkelbaarder zijn en 19% net vindt dat ze kalmer zijn.
Jullie top 5 van alternatieven om schermtijd te verminderen:
- Buiten spelen
- (familie)uitstapjes
- Knutselen
- Gezelschapsspelletjes
- Speel-, sport- of vakantiekampje
Daarnaast scoren ook: (boekjes) lezen, een beetje helpen met huishoudelijke taakjes, wandelen, een ijsje gaan eten.
Schermtijd: tips & tricks
1. Richtlijnen voor schermtijd
Als je online zoekt naar adviezen over schermtijd, kom je verschillende cijfers tegen. Het kan verwarrend zijn om te bepalen wat nu echt het beste is.
Over het algemeen geldt:
- Kinderen jonger dan 1 jaar krijgen het best helemaal geen schermtijd.
- Kinderen van 2 tot 5 jaar maximaal 1 uur per dag.
- Kinderen van 5 tot 13 jaar maximaal 2 uur per dag.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseert om schermtijd voor kinderen jonger dan 5 jaar te beperken tot maximaal 1 uur per dag. Maar het is belangrijk om samen met jouw kind te kijken naar wat werkt, rekening houdend met leeftijd, ontwikkelingsfase en persoonlijkheid.
2. Het belang van verveling
We vergeten vandaag snel het belang van verveling. Verveling stimuleert creativiteit en probleemoplossend vermogen. Tijdens een vakantie gebruiken kinderen verveling vaak als argument om meer schermtijd te krijgen, maar door ze zich af en toe te laten vervelen, geef je ze net de kans om zelf nieuwe activiteiten te bedenken en hun verbeelding te prikkelen en verder te ontwikkelen.
Kinderen die leren omgaan met verveling, ontwikkelen vaak betere sociale en cognitieve vaardigheden, omdat ze zelf moeten bedenken hoe ze hun tijd willen doorbrengen.
3. Duidelijke afspraken over schermtijd
Als je kinderen schermtijd geeft, doe je dat het best met duidelijke voorwaarden en afspraken. Een belangrijk element is eerlijkheid. Vraag je kind altijd eerlijk te zijn over wat het online meemaakt. Kinderen onder de 12 jaar komen soms beelden tegen die niet geschikt zijn voor hun leeftijd.
Veel kinderen zijn bang om daarover te praten met hun ouders, omdat ze vrezen dat hun favoriete apps verboden zullen worden. Maak je kind dus duidelijk dat eerlijkheid essentieel is en dat je niet boos wordt als ze eerlijk iets komen vertellen.
Voor kinderen onder de 13 jaar is het ook cruciaal dat ze content bekijken op de televisie in de plaats van op een smartphone of tablet. Via Google TV of Apple TV kan alle apps streamen. Op die manier kan je als ouder een oogje in het zeil houden en meekijken.
Het helpt je om de invloeden op je kind beter te begrijpen en gesprekken op gang te brengen over bepaald gedrag van influencers. Kinderen zullen minder geneigd zijn om ongepaste content te bekijken wanneer ouders actief betrokken zijn bij hun mediaconsumptie. Heel vaak zien ze ook pas in dat bepaalde content eigenlijk ongepast is, als je hen wijst op iets wat je raar vindt.
4. Omgaan met agressie bij het beëindigen van schermtijd
Wanneer je vraagt om te stoppen met schermtijd, is het belangrijk om duidelijk te maken dat je een agressieve reactie niet aanvaardt. Veel kinderen en jongeren worden boos als ze moeten stoppen met gamen of social media.
Een goede richtlijn? Word je kind agressief, dan zijn er gevolgen, zoals enkele dagen geen toegang tot schermen. Als je dat consequent toegepast, verdwijnen de discussies vanzelf.
Consequente regels en duidelijke communicatie rondom schermtijd helpen om conflicten te verminderen en kinderen te leren om hun emoties beter te reguleren.
5. Geef het goede voorbeeld
Als ouders is het belangrijk om kritisch naar je eigen schermtijd te kijken. Veel kinderen klagen dat hun ouders zelf altijd online zijn. Geef daarom het goede voorbeeld en creëer momenten waarop het hele gezin de smartphone bant.
Gezinsbarbecues, wandelingen op het strand, museumbezoeken of een dagje bij het zwembad … zijn momenten waarop je de smartphone eigenlijk niet mist. Als jullie zulke offline momenten inlassen en laten zien hoe leuk het kan zijn zonder smartphone, leren kinderen echt omgaan met schermtijd. Kinderen spiegelen vaak het gedrag van hun ouders.