Wat als je tiener compleet blokkeert van de stress?

20/03/2025

Door Expert Tieners in huis

Misschien is je tiener momenteel ijverig aan het studeren voor de paasexamens. Maar wat als hij/zij bang is om fouten te maken en compleet blokkeert van de stress? Faalangst kan een echte belemmering zijn in het leven van je tiener. In het boek Je tiener komt er wel delen we een paar tips.

Wat je beter niet doet

Als je tiener blokkeert of begint te flippen van de stress of faalangst, is vermijden niet de oplossing. Het is verleidelijk om als ouder in de rol van ‘redder’ te stappen en je tiener bijvoorbeeld thuis te laten op de dag van een spreekbeurt. Maar als hij volwassen is, zullen er zich soortgelijke situaties voordoen – denk maar aan een sollicitatiegesprek. Uit onderzoek blijkt trouwens dat angstsymptomen juist verslechteren en dat behandelresultaten afnemen wanneer de omgeving zich aanpast.
- Je ontneemt de tiener de mogelijkheid om angstige gedachten op waarheidsgehalte te toetsen. De situatie die hij heeft vermeden, zal alleen maar gevaarlijker en beangstigender lijken. Het is dus beter om je kind te leren dat hij zijn angsten kan overwinnen, zelfs al heeft hij daar de nodige stress bij.
- Je beloont eigenlijk het vermijdingsgedrag: je tiener zal zich eerst opgelucht voelen, maar dat gevoel zal snel plaatsmaken voor angst bij bijvoorbeeld een volgende spreekbeurt.
Probeer je tiener ook niet meteen gerust te stellen of oplossingen aan te dragen. Je kunt als ouder veel ideeën geven om een moeilijke of beangstigende situatie aan te pakken, maar hoe meer stress je tiener ervaart, hoe meer hij die goedbedoelde tips zal afslaan. Hij zal vaak zelfs nog meer gaan flippen: door jou als ouder een hulpeloos gevoel te geven, laat hij als het ware zien hoe hulpeloos hij zich zelf voelt.

Wat je wel kan doen

Probeer de aandacht van je tiener te verleggen door bijvoorbeeld een wandeling te maken of iets te drinken te nemen. Door eerst de chaos in het hoofd te laten afnemen ontstaat er ruimte om helder te denken. Probeer dus geduldig te zijn.
Moedig je tiener ook aan om verbinding te zoeken met zijn zintuigen. Wat zie je op dit moment? Wat hoor je? Dat is een techniek uit de mindfulness die ervoor zorgt dat hij loskomt van de paniekgedachten in zijn hoofd en terug in het hier-en-nu komt. En dan blijkt die paniek vaak helemaal niet nodig. Soms is het belangrijk om kleine stapjes te zetten, ook als dat betekent dat het tempo lager ligt dan je zou willen. Uiteindelijk gaat het erom je tiener te ondersteunen bij het overwinnen van zijn angsten, zodat hij kan groeien en kan leren omgaan met uitdagende situaties.
Stimuleer je kind en laat hem nadenken over wat hij precies nodig heeft om meer zelfvertrouwen te tanken, om bijvoorbeeld voor de klas te staan voor een spreekbeurt.
Daarnaast is het zeker niet fout om in gesprek te gaan met de leerkracht of klassenleraar en aan te geven dat je kind wel heel veel stress heeft voor een bepaalde toets of een spreekbeurt. Als er sprake is van faalangst, is het goed dat de school daarvan op de hoogte is, zodat er rekening mee gehouden kan worden. De school kan uiteraard ook invloed hebben op het voorkomen en verhelpen van faalangst, bijvoorbeeld door kinderen te waarderen om wie ze zijn en niet om hun resultaten, en door hun kwaliteiten te erkennen en in de verf te zetten. De school en de leerkrachten zouden, net zoals de ouders, eerder aandacht moeten hebben voor het proces dan voor de resultaten.

Meer lezen - Ouders komen van Mars: Je tiener komt er wel

Tieners en schoolwerk: het is een uitdaging waar veel ouders mee te maken krijgen. Hoe krijg je je puber gemotiveerd om huiswerk te maken zonder dat je elke keer in een discussie belandt? En hoe ondersteun je je tiener zodat die efficiënt aan de slag gaat?

Ouders komen van Mars: je tiener komt er wel is dé gids voor ouders die hun tiener zo vlot mogelijk door het schooltraject willen loodsen.

Hier vind je een schat aan praktische tips om je puber weer in actie te krijgen en dat vervelende uitstelgedrag aan te pakken. Leer hoe je faalangst kunt herkennen en voorkomen, zodat je tiener met meer zelfvertrouwen aan het schoolwerk begint. Dit boek biedt ook advies om schoolmoeheid tegen te gaan en geeft tips om ruzies over huiswerk te vermijden – of toch te beperken.

Daarnaast krijg je concrete tips voor studievaardigheden en slimme planningstechnieken.