Het lijkt onschuldig. Tot het dat niet meer is. Online grooming bij jongeren zit in de lift

Grooming is een soort online manipulatie. Een volwassene doet zich online voor als iemand die je kind kan vertrouwen, vaak zelfs als leeftijdsgenoot. Ze geven complimentjes, tonen interesse, bouwen een "relatie" op, en gaan dan stiekem steeds een stapje verder. Tot het punt dat je kind seksuele beelden stuurt, of zelfs wordt overtuigd om af te spreken.

En het gevaarlijke? Het gebeurt geleidelijk. Kinderen en jongeren hebben het vaak zelf niet door. Ze denken écht dat die andere persoon om hen geeft.

Volgens het meest recente jaarverslag van Child Focus werden in 2023 43 dossiers geopend rond grooming. Dat lijkt niet veel, maar het is wel een stijging van bijna 20% ten opzichte van het jaar ervoor. En dat zijn enkel de gemelde gevallen.
Wat nog meer zorgen baart:

•  70% van de slachtoffers was jonger dan 13 jaar.
•  47% van die kinderen was zelfs onder de 12.
•  Ook jongens worden slachtoffer: 40% in deze dossiers.
•  In 60% van de gevallen zijn het ouders die de melding doen, vaak nadat ze toevallig chats of foto's ontdekken op de gsm van hun kind.

En dit zijn alleen nog maar de gemelde gevallen. Child Focus vermoedt dat dit slechts het topje van de ijsberg is. Veel situaties blijven onder de radar. Omdat kinderen zich schamen, twijfelen, of gewoon niet doorhebben dat er iets mis is.

De realiteit is dus: grooming gebeurt echt. 
 

Je moet niet ineens paranoïde worden maar er zijn bepaalde signalen die kunnen wijzen op grooming. Ze lijken op het eerste gezicht misschien onschuldig of typisch pubergedrag, maar samen kunnen ze iets anders betekenen:

•  Je tiener krijgt plots cadeautjes, geld of in-game credits van iemand online, maar het is niet duidelijk van wie.
•  Je merkt dat je kind geheimzinniger doet over bepaalde apps of gesprekken. Gsm wegdraaien, snel iets sluiten, vage antwoorden.
•  Ze praten over iemand “bijzonder”, maar willen liever niet dat jij die persoon leert kennen of er vragen over stelt.
•  Ze zitten opvallend meer (of net veel minder) online dan normaal, met een duidelijke verandering in gedrag of stemming.
•  Je hoort woorden of zinnen die niet bij hun leeftijd lijken te passen, zeker rond seksualiteit of relaties.
•  Ze lijken emotioneler, teruggetrokken of sneller overprikkeld na schermtijd, soms zonder duidelijke aanleiding.

Geen enkel signaal op zich bewijst iets, maar als je een paar van deze dingen tegelijk opmerkt, is het goed om alert te zijn en vooral: het gesprek open te houden, zonder oordeel.

Niemand is perfect, ook niet als ouder. Maar je hoeft geen expert te zijn om je kind te beschermen. Hier zijn een paar dingen die écht helpen:

• Praat open over internetgebruik. Vraag oprechte interesse: “Met wie chat je zo graag?” in plaats van “Met wie ben je NU alweer bezig?!”
• Maak duidelijke afspraken over schermtijd, apps, en wat privé is (en wat niet).
• Wees nieuwsgierig, niet controlerend. Kinderen praten sneller als ze niet bang zijn dat hun gsm meteen wordt afgepakt.
• Vertrouw op je buikgevoel. Als er iets ‘off’ aanvoelt, dan is dat vaak ook zo.

Dan sta je er niet alleen voor. Je kan terecht bij:

• Child Focus (gratis nummer 116 000), dag en nacht bereikbaar.
• Police on Web, om verdachte profielen te melden.
• Praat met je huisarts of CLB, zij kunnen je kind ook begeleiden.

We willen allemaal het beste voor onze kinderen. Maar het internet evolueert sneller dan wij soms kunnen volgen. En da’s oké. Wat telt, is dat je alert bent, dat je open blijft praten, en dat je tiener weet: “Als er iets is, mama/papa zal me geloven.”