De resultaten! Tieners en geld: zo pakken jullie het aan + 6 zinvolle tips

Geld op zak

Op sociale media - en in het algemeen op het internet - wordt je tiener elke dag blootgesteld aan talloze verleidingen. Door contactloos betalen en online shoppen is het verschil tussen 5 en 500 euro vandaag niet meer dan ... een QR-code scannen of een paar kliks.

De waarde van geld is voor onze jongeren steeds moeilijker te vatten. Hoe ga jij daar als ouder mee om?

12 jaar blijkt voor veel ouders een belangrijke kantelleeftijd. Bijna 40% geeft vanaf dat moment zakgeld. 30% van de ouders gaven hun kinderen al voor de leeftijd van 12 jaar zakgeld. Dat wil zeggen dat bijna 70% van de kinderen op de leeftijd van 12 jaar zakgeld krijgt!

Top, want zakgeld geven is een heel goed idee om tieners bewust met geld te leren omgaan, vertelt financieel experte Annelou. Als tieners met jouw geld shoppen, zien ze overal wel iets wat ze willen hebben. Maar als ze hun eigen geld uitgeven, denken ze er langer over na en worden ze bewuster van hun keuzes. Hoeraatjes :-).

… en kaart op zak?

De meeste ouders geven tieners dus vanaf de leeftijd van 12 jaar zakgeld. En 40 % daarvan krijgt op die leeftijd ook meteen een eigen betaalrekening met debetkaart.

Ook dat is een winner, verduidelijkt Annelou. Open het liefst een betaal- én spaarrekening voor je kind, zodat het vertrouwd raakt met het beheren van eigen (digitaal) geld.

De betaalrekening dient als 'portemonnee' voor dagelijkse uitgaven, zoals een snelle snack. De spaarrekening is dan weer voor grotere doelen, zoals de aankoop van een nieuwe telefoon, een vakantie of iets anders waarvoor je tiener geld opzij wil zetten.

Door geld op te splitsen tussen wat je kind direct kan uitgeven en wat apart staat voor later, leert het bewuster keuzes maken. Het helpt ook om te begrijpen dat geld niet onbeperkt is en dat je nu eenmaal prioriteiten moet stellen in hoe je centen wil besteden. You can’t have it all, mijn lief kind.

Loslaten of niet loslaten?

Jullie geven jullie tieners wel het nodige vertrouwen om met dat zakgeld om te gaan. Jullie kind mag volledig (21 %) of deels (63 %) beslissen wat hij of zij met het eigen geld doet.

En ook dat juicht Annelou toe: je leert je tiener het best in een eigen, veilige omgeving omgaan met geld, met het nodige vallen en opstaan. Net zoals bij taal of rekenen moet je oefenen voor je geldbeheer echt onder de knie krijgt. Dus als je vroeg begint met leren betalen en omgaan met digitaal geld, wordt het vanzelf makkelijker.

Maar volledig loslaten, dat zit er niet in. Het blijven tieners met een tienerbrein, right? Jullie houden een oogje in het zeil en sturen bij waar nodig. Maar liefst 82 % praat met jullie tiener en stimuleert om het indien nodig anders aan te pakken. Iets meer dan de helft (51 %) vindt dat jullie tiener zich best wel verantwoordelijk gedraagt als het op geldzaken aankomt – halleluja, de opvoedingssaus pakt toch wat :-).

6 tips om je tiener bewust(er) met geld te laten omgaan

Voor wie zijn tiener(s) al volop onderdompelt in de wondere wereld van geldbeheer: keep up the good work. Voor alle andere ouders: no worries. Experte Annelou van Noort helpt je verder op weg.

1. Praat op een open manier over geld

Zeg niet meteen wat goed of fout is, maar toon nieuwsgierigheid: ‘Waarom doe je dat zo?’. Je zal zien dat zo’n gesprek heel waardevol kan zijn.

2. ‘Nee’ zeggen hoort er ook bij

Natuurlijk is dat niet altijd makkelijk, want niemand vindt het leuk om een ‘nee’ te horen. It sucks. Maar juist door soms ‘nee’ te zeggen, leert je tiener dat je niet altijd alles kan krijgen wat je wil en dat je soms keuzes moet maken. Het is een manier om je tiener voor te bereiden op de volwassen wereld.

3. Maak de uitgaven voor je tiener inzichtelijk via een eigen betaalrekening

Veel ouders vinden het spannend om hun kind een eigen betaalrekening te geven, omdat ze bang zijn controle te verliezen. Maar in werkelijkheid helpt het net om meer inzicht te krijgen. Als je je kind contant zakgeld geeft, weet je eigenlijk niet precies waar het geld naartoe gaat eens het in hun portemonnee of spaarpot verdwijnt.

Met een betaalrekening en eigen debetkaart kan je achteraf zien waar het geld naartoe ging. Het draait niet om het controleren van elke uitgave, maar om je kind te helpen begrijpen waar hun geld naartoe gaat.

4. Praat met je kind over je eigen blunders met geld

Als je open bent over jouw fouten, zal je tiener zelf ook makkelijker eigen blunders delen. Het creëert een veilige ruimte voor eerlijkheid en leren.

5. Leer je kind de belangrijkste functies van een eigen betaalrekening en bankapp kennen

• Het is belangrijk dat je tiener weet dat die geld kan van een betaal- naar een spaarrekening kan overschrijven - met de bankapp en tot op een bepaalde leeftijd wel met toestemming van de ouder(s)). Zo leert hij of zij budgetteren en geld slim beheren. Omdat geldcriminaliteit helaas een realiteit is, is het een goed idee om het bedrag op de betaalrekening laag te houden. Daarnaast zijn de limieten voor geldopnemingen en kaartbetalingen voor minderjarigen standaard lager. Verliest je tiener zijn debetkaart, dan blijft de schade beperkt.
• Daarnaast is het handig om je kind te leren hoe het een betaalverzoek kan maken en eventueel versturen, iets wat tieners vaak gebruiken. Zo worden ze ook meteen terugbetaald als ze eens iets voorschieten. •
• Tot slot is het goed om te weten dat een debetkaart makkelijk kan verdwijnen – mijn tieners laten die overal rondslingeren, aaarrrrghhh! Daarom is het handig dat je kind weet hoe het de kaart tijdelijk kan blokkeren als die zoek is.

6. Leer je kind budgetteren door spaardoelen zo concreet mogelijk te maken

Het kan uitdagend zijn om te sparen, vooral omdat de verleidingen onderweg groot zijn. Help je kind door spaardoelen duidelijk te definiëren. Samen kunnen jullie een plan maken: hoeveel zet je kind elke maand opzij zetten, kan het extra verdienen met klusjes, of is er een speciale gelegenheid, zoals een verjaardag, waarvoor het geld kan vragen?

Het leert je kind niet alleen hoe het nu voor leuke dingen kan sparen, maar ook hoe het later grotere budgetten kan beheren voor bijvoorbeeld een huis, auto of vakantie.

Op die manier wordt je tiener stap voor stap voorbereid op volwassen worden – maar nog niet te snel, please!

Luistertip: podcast ‘Tieners opvoeden in een verwenmaatschappij’

Ontdek nog meer geldtips voor je tiener in onze podcast. Annelou Van Noort zet je verder op weg in je financiële opvoeding. En hé, die kan je gratis beluisteren. Geen debetkaart of QR-code nodig ;-).

* Deze blog is tot stand gekomen in samenwerking met onze partner Argenta. Meer info over ons advertentiebeleid vind je hier.