Herfst(vakantie) als gescheiden ouder

25/10/2024

Door Expert Marijke Umans

De herfstvakantie betekent voor velen: tijd voor het eerste oudercontact. Hoe gaat het met je tiener dit schooljaar? Heeft de scheiding impact op school? Misschien merk jij het wel thuis, maar hoe gaat het op school? Het oudercontact biedt een perfecte kans om even af te stemmen met de leerkracht.

De belangrijke rol van leerkrachten

Leerkrachten hebben een belangrijke rol. Ze betrekken beide ouders, ongeacht de situatie. Objectief, neutraal en professioneel. Of er nu sprake is van spanning tussen jullie of niet, de focus blijft op jullie kind. Dat is sowieso de betrachting!

Wist je dat de eerste week van oktober in het teken stond van de leerkracht? Het uitgelezen moment om de leerkracht te bedanken. Om er elke dag met moed en zorg te staan in de klas. Om de tieners onder de vleugels te nemen en meer te zijn dan enkel een leerstofuitwisselaar. Om extra begrip te tonen voor de kinderen met gescheiden ouders.

Voor de empathie en het geduld voor de situatie die moeilijk of lastig kan zijn voor je tiener die wisselt van plek, studieomgeving, regels, gewoontes… allemaal bovenop de moeilijkere periode van het puberen door de hormonen. Voor de tiener die net iets meer organisatieskills moet bovenhalen voor de cursussen die wisselen, voor het verschil in aanpak van de verschillende ouders…

Leerkrachten zien vaak wat je als ouder misschien mist doordat je ze niet elke dag bij je hebt. Zij merken hoe je tiener zich gedraagt in de klas, de prestaties, de stemming. Soms kunnen de leerkrachten als eersten zien dat er iets niet goed gaat, zoals veranderingen in gedrag of schoolresultaten.

School is vaak een veilige plek voor tieners die met de spanningen thuis worstelen. Een empathische, geduldige leerkracht kan veel betekenen, gewoon door een luisterend oor te bieden. Een leerkracht kan ook signalen oppikken en, indien nodig, jou en jullie als ouder(s) of een zorgteam inschakelen.

Hoewel de communicatie op de middelbare school vaak via de tiener zelf verloopt, is het belangrijk dat leerkrachten weten wat er thuis speelt. Een vertrouwensband met de juiste persoon kan van onschatbare waarde zijn voor je kind.

Mentale gezondheid

Met 10 oktober als dag die in het teken stond van mentale gezondheid, is het misschien de ideale gelegenheid om hier extra bij stil te staan: de mentale gezondheid van je tiener die te maken heeft met een scheiding. De veranderingen in de gezinssituatie kunnen stress, angst en gevoelens van verdriet veroorzaken. En dit kan soms een uitgesteld gedrag zijn, uitgestelde rouw! Omdat je tiener eerst plaats gemaakt heeft voor andere gevoelens, zoals de gevoelens van jou en jullie als ouder bijvoorbeeld. Of eerst het praktische doorgeworsteld is om op een gegeven moment toch tot stilstand te komen met extra gevoelens erbovenop.

Het kan dus best zijn dat de scheiding voor jou al een poos achter de rug is, en je tiener nu tijdens de puberteit, uitgesproken gedrag vertoont dat niet enkel meer te rijmen valt onder pubergedrag. Soms is de grens dun. Openheid en een alert oog zijn van belang.

Kinderen hebben ook hun eigen proces van rouw, verwerking en aanpassing. Tieners in het bijzonder kunnen zich gesloten of teruggetrokken opstellen. Het kan zelfs lijken alsof alles goed gaat, terwijl ze intern worstelen met de veranderingen.

Soms kan een kleine aanleiding voldoende zijn om volledig uit evenwicht te schieten. Als dit meerdere keren voorkomt, is het zinvol om dit gedrag onder de loep te nemen en niet uit te sluiten dat het een gevolg is van de scheiding. Zelfs als de scheiding in jouw ogen vlot verlopen is zonder al te veel deuken.

En… hey! Vergeet jezelf niet! Jouw eigen mentale gezondheid moet ook gesoigneerd worden. Als jij goed in je vel zit, dan zet je iedereen die mee in jouw huis en ruimte tijd doorbrengt aan.

Vakanties kunnen intens zijn, vooral wanneer de emotionele last van een scheiding op je schouders rust. Samen met het vallen van de blaadjes …. Zoek steun bij vrienden, familie of een therapeut als dat nodig is, zodat je er zelf kan blijven staan ook om er te kunnen zijn voor je kind(eren).

Samen de vakantie door (of juist niet)

Herfstvakantie – een periode vol mogelijkheden, maar ook uitdagingen. Of je nu midden in een scheiding zit of al gescheiden bent, deze tijd vraagt net iets meer. Het kan een moment zijn van samen zijn met je tiener(s), of juist een tijd waarin je hen mist. En dat is oké.

Heb je je kinderen deze vakantie bij je? Dan kun je volop genieten van de tijd samen. Ja, het kan intens zijn, zeker als je midden in de scheiding zit of net een nieuw evenwicht hebt gevonden. Maar het is ook een kans om herinneringen te maken. Misschien voel je de druk om het perfect te doen, maar onthoud: het gaat niet om perfectie, het gaat om verbinding.

Geen kinderen deze vakantie? Dat kan lastig zijn. Vakanties kunnen herinneringen oproepen aan vroeger, toen je nog als gezin samen was. Maar het kan ook een tijd zijn voor jezelf, om te herstellen, nieuwe tradities te omarmen en rust te vinden. Zorg goed voor jezelf, want als jij goed in je vel zit, straalt dat ook door naar je kinderen.

Extra stilstaan bij gemis

De herfstvakantie brengt niet alleen ontspanning, maar ook momenten van bezinning, vooral rond Allerheiligen en Allerzielen. Misschien bezoek je met je tiener het kerkhof of herdenk je thuis iemand die jullie missen. Voor jou als gescheiden ouder kan dat gemis soms anders aanvoelen. Is het verdriet verdeeld tussen twee huizen, of loopt het door, waar je kind ook is? Praat erover, geef ruimte aan die gevoelens. Het is oké om samen stil te staan bij wie er niet meer is, op een manier die voor jullie goed voelt.

Niet alleen het verlies van een dierbare, maar ook een scheiding brengt een vorm van gemis met zich mee. Het is een afscheid van wat ooit was, een rouwproces dat net zo echt is. Door hier open over te praten met je tiener, laat je zien dat zowel het verlies van een dierbare als het einde van een huwelijk deel uitmaken van het leven. Het hoort erbij. Samen herinneren, samen voelen - daarin schuilt juist de kracht.