Als mensen het hebben over hun leven als veertiger, dan benadrukken ze maar al te vaak hoezeer ze zich nergens nog iets van aantrekken. Ze vertellen hoe ze zichzelf herontdekken. Hoe ze focussen op wat echt belangrijk is. ‘Je komt volledig tot jezelf,’ zeggen ze. ‘En de rest doet er niet meer toe. Je weet wie je écht bent.’ Ik zal niet beweren dat die dingen niet waar zijn, die zijn er allemaal ook. Maar wat er vaak niet bij verteld wordt, is dat die fase in je leven ook verwarrend kan zijn. En dat het soms best wel eenzaam kan zijn.
Toen mijn oudste geboren werd, voelde ik een gelijkaardige eenzaamheid. Ik was één van de eerste vrouwen in onze vriendengroep die kinderen kreeg, en ik voelde me soms wat alleen en onbegrepen terwijl ik mijn weg zocht als mama. Na verloop van tijd vond ik een groepje mama-vriendinnen in mijn omgeving bij wie ik me goed voelde. We organiseerden play dates, dronken samen rosé terwijl de kinderen zich uitleefden op een speelplein en stonden samen te supporteren in het zwembad of bij een dansoptreden.
Nu mijn kinderen tieners zijn, zijn die vriendschappen toch veranderd. Mijn kinderen hebben me niet langer nodig om hun sociale agenda te beheren, ze maken gewoon zelf hun eigen plannen. En ook al word ik nog altijd ingeschakeld om taxi te spelen, dat houdt niet langer in dat ik dan nog even mee binnen ga en een praatje sla met die andere ouders. We babbelen niet meer over alles wat onze kinderen bezig houdt – want dat zijn niet meer onze verhalen om te vertellen. Het eerste liefdesverdriet of de vriendschapsperikelen van onze tieners zijn nu eenmaal veel persoonlijker dan die praatjes over driftbuien indertijd.
Bovendien wordt er vanuit een miljoen verschillende richtingen aan mij getrokken. Werkverplichtingen, de kinderen, ouders die een jaartje ouder worden, en mijn partner. Is er nog iemand die het gevoel heeft dat ze faalt op elk vlak? Alsof ze niets goed doet? Nergens genoeg tijd voor heeft? Is er nog iemand te uitgeput om er even bij stil te staan?
Als je eind de dertig, begin de veertig bent, brengt dat vaak een hoop veranderingen met zich mee. Je carrière komt misschien van de grond, of je maakt een carrièreswitch, gaat voor een nieuwe passie. En dat is allemaal super natuurlijk, maar het zorgt ook voor stress en onzekerheid. Je kunt wel enthousiast en opgewonden zijn door al die nieuwe plannen, maar tegelijk sta je ook doodsangsten uit over die veranderingen en kan de stress verlammend werken.
En je besteedt misschien minder tijd aan het puur verzorgen van je kinderen – je hoeft ze niet meer in bad te zetten, aan te kleden etc. – maar je brengt meer tijd door in de auto om hen overal heen te brengen. De fysieke eisen van het moederschap zijn minder intens, maar emotioneel gezien wordt het zwaarder. Kleine kindjes, kleine zorgen, weet je wel … Je blijft tot laat op om tranen te drogen, ligt wakker en maakt je zorgen over welke drama’s er zich afspelen in het leven van je tiener, ziet dat je kind overstuur is maar er niet over wil praten, en vindt het moeilijk om niet alle problemen zélf op te lossen voor hem.
En dan komt daar nog het besef van je eigen sterfelijkheid bij. In de afgelopen jaren werd er bij een goeie vriendin borstkanker vastgesteld, verloren meer vrienden dan ik kan tellen één of allebei hun ouders, en werd er bij mijn eigen vader Alzheimer vastgesteld. En dan heb ik het nog niet eens over mijn eigen lichaam dat verandert en over kwaaltjes die stilaan de kop op steken. Heb ik nu vapeurs? Dat kan toch niet, ik ben nog maar 41! Maar verdorie, heeft iemand die verwarming hoger gezet? Waarom kraakt mijn knie de hele tijd? En van waar komt die hoofdpijn plots?
Versta me niet verkeerd, veertiger zijn ís op veel vlakken fantastisch. Ik ben niet meer obsessief bezig met het vinden van dé perfecte jeans. Ik heb het opgegeven om rimpels te voorkomen. Ik heb een aantal fijne vriendschappen waarvan ik zeker ben dat ze de test van de tijd zullen doorstaan. Ik weet wie ik ben en waar ik voor sta. Ook al ben ik veel veranderd, ik heb me nog nooit zo mezelf gevoeld. Misschien is het dat wat ze bedoelen als ze zo euforisch praten over je veertiger jaren.
Maar laten we nu niet doen alsof het alléén maar geweldig is. Het is ook pittig, het is ook lastig. Het is niet omdat we niet meer rondhossen met kinderen in onze armen, dat het moederschap minder zwaar weegt. En toch lijkt het soms taboe om het daarover te hebben – net zoals het een taboe was als prille mama om niet meteen op een roze wolk te zitten. Het lijkt alsof er van ons verwacht wordt dat we alleen maar jubelen hoe fantástisch we ons voelen, hoe de tijd vliegt en hoe we ervan moeten genieten. Weet je wat? Ik vind dat gezever. Ik vond dat als jonge mama al nonsens, en dat vind ik nu nog steeds.
Het leven en het moederschap kunnen zwaar, verwarrend en eenzaam zijn. Laten we niet doen alsof dat niet zo is, daar heeft niemand baat bij. Laat ons er gewoon open over praten. Laten we toegeven dat we soms bang, in de war en eenzaam zijn. Dat we soms kwaad zijn zonder goed te weten waarom. Dat we soms rouwen en treuren: om het verlies van familieleden, vriendschappen en onze jeugd. En laten we toegeven dat onze jaren als veertiger niet alléén maar rozengeur en maneschijn zijn.
