Waarom vapen niet zo onschuldig is als het lijkt

Wat is vapen en waarom lijkt het onschuldig?

Vapen is het inhaleren van damp die wordt geproduceerd door een e-sigaret of vape. Het lijkt misschien minder schadelijk dan sigaretten, omdat het geen tabak bevat en er geen rook vrijkomt. Vapen wordt op die manier vaak gepromoot als een 'hip' alternatief voor roken, en voor veel tieners lijkt het een minder risicovolle optie.

E-sigaretten bevatten echter vaak nicotine (en vaak zelfs in een hogere concentratie dan gewone sigaretten), wat zeer verslavend werkt. 

Bovendien bevatten ze vaak chemische stoffen die de luchtwegen kunnen beschadigen of andere gevaarlijke stoffen, zoals propyleenglycol en glycerine, die schadelijk zijn wanneer ze worden verhit en ingeademd. Op lange termijn kan dat leiden tot ademhalingsproblemen en andere gezondheidsklachten. Zo wordt vapen in verband gebracht met een verhoogd risico op het ontwikkelen van chronische ziektes zoals astma en bronchitis. 

De verslavende kracht van nicotine

Nicotine is een van de meest verslavende stoffen die er zijn. Het werkt direct in op het zenuwstelsel en veroorzaakt een gevoel van ontspanning, maar ook van euforie. Bij jongeren is dat effect nog sterker, omdat hun hersenen in volle ontwikkeling zijn. Het gebruik van nicotine verhoogt het risico op verslaving en heeft een negatieve invloed op het geheugen en concentratievermogen. Bovendien kan het leiden tot blijvende veranderingen in de hersenen, waardoor jongeren ook vatbaarder worden voor andere verslavingen, zoals drugs of alcohol.

Daarnaast verhoogt het gebruik van nicotine op jonge leeftijd de kans op het ontwikkelen van longziekten, hart- en vaatziekten, en mentale gezondheidsproblemen. Vapen is dus niet alleen een tijdelijke 'jeugdige' fase, maar kan blijvende gevolgen hebben voor de gezondheid.

Wat kun je doen als ouder?

1. Praat erover: De eerste stap is om open gesprekken met je tiener te voeren. Vraag naar zijn mening over vapen en leg de gevaren uit. Oordeel niet, maar toon begrip voor zijn perspectief en deel tegelijkertijd de feiten over de risico’s. 
2. Wees een rolmodel: Als ouder heb je invloed op het gedrag van je kinderen. Laat zien dat je gezonde keuzes maakt en praat over waarom jij bijvoorbeeld niet rookt of vapet.
3. Stel duidelijke grenzen: Als je ontdekt dat je tiener experimenteert met vapen of regelmatig vapet, stel dan duidelijke regels. 
4. Zoek steun: Als je merkt dat je tiener moeite heeft om te stoppen met vapen, zoek dan hulp. Er zijn diverse programma’s en behandelingen die tieners kunnen helpen om te stoppen.