tienermeisje met tye dye t-shirt

Wat verandert er precies in het lichaam van een puber?

20/10/2023
Mamabaas
Door Mamabaas

Welkom in de soms verwarrende, spannende, euh, uitdagende (vul zelf gerust aan) tijd die we de puberteit noemen. Jep, ook voor ouders van pubers is het soms een uitdagende periode. Al heb je het zelf ooit meegemaakt, toch even een overzichtje van wat er nu allemaal gebeurt met het lichaam van je kind.

Puberteit. Het woord komt van het Latijnse pubertas, dat letterlijk betekent: ‘het man-zijn’. Maar het is dus evengoed vrouw-zijn natuurlijk.

Wat verandert er aan je lichaam?

Een lichaam krijgt een groeispurt in de puberteit: bij meisjes is dat vanaf tien jaar, bij jongens begint dat wat later, rond hun twaalfde. Soms kan het een beetje lijken alsof de verhoudingen niet helemaal kloppen en dat is heel normaal: eerst groeien hoofd, handen en voeten, daarna armen en benen, en als laatste de romp. In het gezicht groeien de kaakbeenderen en de mond sneller dan het voorhoofd.

De puberteit verloopt lichamelijk gezien in vijf fasen die zijn verdeeld op de Tannerschaal, een schaal met vijf stadia die aangeven in welke mate het lichaam van een jongen of meisje al is ‘gerijpt’ op seksueel vlak. Bij meisjes wordt gekeken naar de borstontwikkeling, de lichaamsbeharing en de leeftijd van de eerste menstruatie, bij jongens naar de uitwendige genitaliën, het volume van de teelballen en de lichaamsbeharing.

Tannerschaal puberteitsstadia

Het geeft je een idee hoe je lichaam zich zal ontwikkelen; het is dus niet zo dat je ineens volwassen borsten krijgt. De Tannerbenadering heeft wel beperkingen: meisjes met overgewicht worden bijvoorbeeld soms in een verkeerd stadium ingeschat.

Wat verandert er allemaal bij meisjes?

tienermeisje met tye dye t-shirt

• Door de hormonen FSH en LH zal je oestrogeen, het ‘vrouwelijke’ hormoon, aanmaken in je eierstokken. Daardoor groeien je borsten en zal je ook in lengte groeien. Deze hormonen zorgen er ook voor dat je zal menstrueren.

• Als meisje maak je in je bijnieren ook testosteron aan, een mannelijk hormoon (minder dan jongens het aanmaken natuurlijk), waardoor je lichaamshaar krijgt in je oksels en je schaamstreek, en op je benen. Meestal groeien eerst je borsten en krijg je daarna lichaamshaar, maar het gebeurt soms ook omgekeerd.

• Je zal ook vakerzweten en meer talg produceren op je huid (en sneller puistjes krijgen bijvoorbeeld).

• Je schaamlippen worden groter, net als je vagina en je eierstokken.

• De vorm van je lichaam verandert. Je krijgt bredere heupen en een dikkere onderhuidse vetlaag. De skeletspieren groeien en het skelet rijpt. De meeste meisjes krijgen de grootste groeispurt een halfjaar tot een jaar voor hun eerste regels, maar het kan ook zijn dat dat al twee jaar voordien of pas na de eerste menstruatie plaatsvindt.

Wat verandert er allemaal bij jongens?

• Bij jongens verlaagt de stem in de puberteit. Dat noemen ze ook wel ‘de baard in de keel’: de stem slaat over en klinkt in deze overgangsfase niet altijd stabiel.

• Door de hormonen FSH en LH wordt er testosteron aangemaakt, het ‘mannelijke’ hormoon, waardoor onder meer zaadcellen beginnen te rijpen in de teelballen. Er wordt ook voor de eerste keer zaad geloosd.

• Testosteron zorgt ervoor dat de teelballen en de penis groeien. Jongens krijgen, net als meisjes, lichaamsbeharing en baardgroei.

• De prostaat ontwikkelt zich. Dat is een klier die onder en tegen de blaas ligt. De prostaat maakt vocht aan en samen met de zaadcellen vormt dat vocht het sperma. In het vocht van de prostaat zitten stoffen die de zaadcellen beschermen en ervoor zorgen dat ze beter de eicel kunnen bereiken en bevruchten.

• Er wordt meer zweet en talg geproduceerd (vandaar vaker puistjes).

• De skeletspieren groeien en het skelet rijpt.

 

Wist je dat …

… een meisje een jaar nadat ze voor het eerst menstrueert, stopt ze met groeien? Oestrogeen doet de groeischijven dichtgroeien.

 

Uit het boek ‘Period Talk’ van Sofie Vanherpe.

Bestsellers

cover ouders komen van mars

Ouders komen van Mars

€ 21.99
mok legendaddy

Koffiemok | legendaddy

€ 16.95
to do hero gezinsplanner

To Do Hero: Gezinsplanner

€ 18.99

Meilleures ventes